Amerikaans vliegdekschip Truman blijft in Middellandse Zee

29 december - Het vliegdekschip Harry Truman van de VS met zes begeleidende marineschepen (de kruiser San Jacinto, de geleide-wapen-destroyers Cole, Bainbridge, Gravely en Jason Dunham van de US Navy en het Noorse fregat Fridtjof Nansen) zal voorlopig in de Middellandse Zee blijven en niet verder gaan naar de Perzische Golf, zoals oorspronkelijk gepland. Het Pentagon vindt blijvende aanwezigheid in Europa nodig in verband met de Russische troepenopbouw.
Aan de andere kant zijn er berichten over de blijvende aanwezigheid van enkele landingsschepen van het Russische eskader van de Kaspische Zee in de Zwarte Zee rond de Zee van Azov (omstreden gebied met de Oekraïne). Deze schepen (1 Dyugon-klasse en 4 Serna-klasse) hadden in april meegedaan aan oefeningen in de Zwarte Zee, waren in augustus opnieuw daarheen gestuurd en werden op 15 november gesignaleerd in de Russische haven Novorossiysk. Enkele ervan zijn sindsdien uit het beeld verdwenen. Ze waren niet in de Kaspische marinehaven Makhachkala te zien waar hun thuishaven is. Er is echter aan de Kaspische kant net een nieuwe haven voor het flottielje in gebruik genomen in Kaspiysk. Daar ligt nu de rest van de schepen. De landingsboten zouden in de Kaspische Zee terug moeten zijn voordat de rivieren Don en Wolga en het verbindingskanaal dichtvriezen. Zouden ze in de Zee van Azov blijven dan worden ze mogelijk in reserve gehouden voor een eventuele operatie in die buurt.
Bron: Associated Press (Lolita C. Baldor), VPK News, @Coupsure

Atlantic Resolve 2021 via Nederland

21 december - Afgelopen november is een deel van een Amerikaanse helikopterbrigade in het kader van Operatie Atlantic Resolve via Nederland afgelost. De uitgaande brigade was de Combat Aviation Brigade van de 1ste Infanteriedivisie uit Texas en de inkomende de Air Cavalry Brigade van de 1ste Cavaleriedivisie. Deze operatie van het VS-onderdeel dat aan de oostgrens van het NAVO-gebied actief is vindt elke negen maanden plaats, deze keer deels via Nederland en deels via de Griekse haven Alexandroupolis. In totaal gaat het om 2000 stuks materieel (containers, voertuigen etc.) en honderd helikopters Apache, Black Hawk en Chinook via Nederland. De inkomende brigade kwam binnen via de haven van Vlissingen (Verbrugge Zeeland Terminals) op het schip ARC Endurance. De helikopters werden in een grote hal geassembleerd en vlogen daarna naar Woensdrecht (de Intermediate Station Base). Vandaar vlogen ze verder naar de Duitse vliegbasis Illesheim. De uitgaande helikopters van de VS kwamen uit Polen en Duitsland en verzamelden zich op Gilze-Rijen (22 november) voor de retourvlucht naar Vlissingen waar de Endurance wachtte. Vroeger was Eindhoven de luchthaven voor verplaatsingen van materieel en personeel. Doordat hier nu internationale tank- en transportvliegtuigen zijn gestationeerd is daar geen plaats meer voor. Nederland levert voor deze operaties Host Nation Support (ondersteuning door het gastland) op de drie lokaties. Daarvoor zijn binationale (raam)overeenkomsten afgesloten.
Bronnen: Blog Before Flight, De Vliegende Hollander (Evert Brouwer)

Opbouw van Europese strijdmacht in Mali

16 december - Terwijl het Franse leger wat betreft operatie Barkhane noordelijke bases in Mali verlaat (Timboektoe, Kidal, Tessalit, halverwege 2022 moet de interventiemacht zijn gehalveerd)) wordt in het noordoosten de Europese basis in Menaka uitgebouwd. Dit is het centrum van de Europese special forces operatie Takuba, die het Malinese leger (drie militaire coups binnen tien jaar) moet gaan adviseren, assisteren en begeleiden bij operaties tegen diverse jihadistische rebellengroepen. Van 8 hectare is de basis nu uitgebreid tot 30. Er zijn 900 Franse, Deense, Italiaanse, Zweedse en Engelse soldaten bij Takuba en Italiaanse Chinook en Zweedse Blackhawk helikopters. Een landingsbaan voor transportvliegtuigen is gerenoveerd. Mogelijk komt er een tweede basis bij Gossi, eveneens in het noordoosten, overigens wordt ook nog gebruik gemaakt van de basis in Gao. Franse en Tsjechische instrukteurs zijn in Menaka al aan het werk in een naburig legerkamp van het Malinese leger en trainen de soldaten in het omgaan met geïmproviseerde explosieven, patrouillegang in dorpen en huiszoekingen.
Intussen zijn volgens Jane's Defence Weekly de aanvallen van de rebellen opgevoerd van twee tot drie per week tot vier à vijf per dag en hebben ze het gebied van hun operaties flink uitgebreid. Ze gebruiken nu ook af en toe drones voor verkenningen voorafgaand aan een aanval. Die zijn gesignaleerd boven belangrijke verbindingsroutes voor trucks in de Sahel, boven kontroleposten van het Malinese leger en boven de hoofdstad Bamako.
Bronnen: The Defense Post, Jane's (Al Venter)
UPDATE: 20 december - Duitsland sluit niet uit zijn militaire trainingsmissie in Mali naar een ander land te verplaatsen als de situatie te riskant wordt, zegt de nieuwe minister van defensie tegen Bild am Sonntag. Ze zouden ook in een ander land de soldaten kunnen trainen. De Duitse trainers zitten onder meer bij de Europese trainingsmissie EUTM-Mali.
Bron: The Defense Post .

Australië en Papoea-Nieuw-Guinea bouwen een marinebasis

6 december - Australië en Papoea-Nieuw-Guinea zijn medio 2020 begonnen met de modernisering van een uit de Tweede Wereldoorlog daterende Amerikaanse marinebasis (Lombrum) op het rotseiland Manus. Dit op basis van een overeenkomst uit 2018. De basis verschaft de Australische marine toegang tot een strategische diepzeehaven in de Bismarckzee en verhindert dat China hiervan gebruik kan maken. Er is nu een omheining gebouwd, een medische faciliteit en het verbindingscentrum is vernieuwd. Het Naval Mobile Construction Battalion 5 van de Amerikaanse marine is bezig met de bouwwerkzaamheden.Volgend jaar worden onder meer installaties voor de marine van Papoea (Guardian patrouilleboten en snelboten) gebouwd. Uiteindelijk moeten ook de fregatten van de Australische marine van hieruit kunnen opereren. Daartoe moet de haven twee meter dieper worden uitgebaggerd en de aanlegplaatsen verbreed en uitgebreid.
Manus ligt 1600 km ten zuiden van het eiland Guam (een overzees gebiedsdeel van de VS, dat de komende tijd zal worden versterkt met marinierseenheden die van Okinawa komen) en meer dan 2000 km van de Australische basis in Darwin waar 2500 Amerikaanse mariniers verblijven op basis van roulatie. In de oorlog was er een landingsbaan van 3 km en legeringsmogelijkheden voor tienduizenden troepen. Een kamp voor illegale migranten naar Australië op het eiland werd in 2019 gesloten.
Bron: Stars and Stripes (Seth Robson)

Keerpunt in Ethiopische oorlog door drones?

10 december - Al Jazeera wijst er op dat er deze week tekenen zijn van een succesvol tegenoffensief van het Ethiopische leger tegen de rebellen van de regio Tigray. De steden Dessie en Kombolcha in het Amhaarse gebied en aan de weg naar de hoofdstad van Tigray Mekelle zouden zijn heroverd.
De luchtmacht van Ethiopië zal een rol hebben gespeeld, maar is beperkt, bestaande uit 22 MiG-23 en Su-27 gevechtsvliegtuigen en 18 Hind gevechtshelikopters. Mogelijk hebben verkenningen en luchtaanvallen met drones een rol gespeeld. De regering zou een aantal Turkse drones van het type Bayraktar TB2 hebben verworven. De Turkse wapenexport naar Ethiopië liep de eerste drie maanden van 2021 op tot 51 miljoen dollar en nam in augustus en september nog verder toe.
Daarnaast zijn er beelden van de Chinese Wing Loong 2 verkenningsdrones op Ethiopische bases. Een onderzoek van Bellingcat vond in augustus tevens aanwijzingen dat Iraanse met glijbommen (glide bombs) bewapende drones en grondstations waren gezien op het vliegveld Semera. De Turkse drone is langzaam, maar kan daarom ook uren boven een inzetgebied zweven.De Chinese Wing Loong kan meer wapens meenemen, heeft een groter bereik en vliegt bovendien hoger, buiten bereik van luchtafweer. Daardoor is hij geschikt voor verkenningen in het achterland. De drones zouden behalve voor de luchtmacht ook verkenningen kunnen doen voor Chinese raketten voor korte afstand (DF-12) of meervoudige raketsystemen. Het gaat dan om doelcoördinaten.
Bron: Al Jazeera (Alex Gatopoulos)

Rusland plaatst raketten op de Koerilen

2 december - Rusland heeft met behulp van amfibische landingsschepen raketsystemen van het type Bastion geplaatst op Matua, een onbewoond vulkanisch eiland in de Koerilen Archipel. Tijdens een oefening namen de wapensystemen, die een bereik van 500 km hebben tegen doelen op zee, stellingen in. Ook zijn legeringsgebouwen, hangars en andere infrastruktuur ingericht.
In 2016 plaatste Rusland al kustraketverdediging van het type Bal en Bastion op twee van de vier zuidelijke Koerilen en installeerde de jaren daarna ook luchtverdediging. Op het eiland Kiturup werd een vliegbasis ingericht. Japan claimt die eilanden nog steeds, in de Tweede Wereldoorlog werden ze veroverd door Rusland (er is geen vredesverdrag). Op Matua was eerder een basis van de Sovjet-Unie, die na 1991 wegens geldgebrek werd opgeheven.
Bron: Associated Press (Vladimir Isachenkov)

Wereldwijde troepenopbouw VS blijft in stand

30 november - De lang verwachte evaluatie van de wereldwijde troepenopbouw van het Pentagon (de Global Posture Review) is af en goedgekeurd door het Witte Huis, maar blijft voorlopig geheim. Alleen een samenvatting is gepubliceerd. President Biden gaf afgelopen maart opdracht tot deze herziening van de planning uit de periode Trump. Uit wat nu bekend is geworden blijkt, dat de VS van plan zijn vliegbases op het eiland Guam en in Australië te versterken en uit te breiden om China beter het hoofd te kunnen bieden. Ook zal op eilanden in de Stille Oceaan (zoals de noordelijke Marianen) militaire infrastruktuur in de vorm van vliegvelden voor snelle troepenverplaatsingen worden aangelegd. Ook in Europa zullen maatregelen worden genomen om de paraatheid van de VS-troepen te verhogen.
De meeste konkreet genoemde maatregelen waren al bekend. Eerder dit jaar was gemeld dat meer luchtmachteenheden bij toerbeurt zullen worden ingezet in Australië en een squadron gevechtshelikopters en divisiehoofdkwartier voor de artillerie nu permanent worden gestationeerd in Zuid-Korea. Tevens zal in Australië logistieke infrastruktuur voor de onderzeeërs en oppervlakteschepen van de US Navy worden gevestigd. De AUKUS-overeenkomst van dit jaar maakt dit mogelijk. Het lijkt er vooralsnog niet op dat verder onderdelen uit andere werelddelen naar Azië worden verplaatst, behalve de acht Patriotsystemen voor raketverdediging en vliegtuigsquadrons die al waren verplaatst uit het Midden-Oosten. In plaats daarvan zullen bondgenoten, zoals Frankrijk in West-Afrika sterker worden ondersteund bij hun activiteiten. De plannen van Trump om 25.000 troepen uit Duitsland weg te halen gaan niet door. Uit Irak en Syrië zullen de VS niet helemaal weggaan, wel is een verdere evaluatie van de taken daar nodig. Status quo lijkt het devies te zijn, ook in Afrika en Zuid-Amerika. Een besluit over de inzet in Somalië blijft geheim.
Bronnen: The Wall Street Journal (Gordon Lubold), Responsible Statecraft (Kelley Beaucar Vlahos), Pentagon, Samenvatting Global Posture Review

Terugkeer van Britse leger naar Duitsland?

30 november- Augen Geradeaus plaatst een relativering bij de berichten in de Britse pers dat enkele honderden tanks, pantservoertuigen en drones terug naar Duitsland gaan vanwege de Russische dreiging. Het gaat in feite om een plan uit 2018 voor de inrichting van een logistiek materieeldepot bij het oefenterrein Sennelager bij Paderborn, dat nu wordt gerealiseerd. Dat plan dient voor de ondersteuning van het versterkte bataljon dat het Britse leger op de oostflank van de NAVO in Estland heeft gestationeerd, de zogenaamde enhanced Forward Presence (efP). Volgens Britse militaire bronnen was een groot deel van de voertuigen (onder meer ook zwaar transportmaterieel) daar sowieso tot nu toe al gebleven, Engeland was zeker nog niet weg uit Duitsland. De Times zegt dat het depot een hele pantserbrigade moet kunnen voorzien van materieel.
Naast het Sennelager had Engeland in 2018 ook al aangekondigd de Ayrshire Kazerne in Mönchengladbach en een deel van het Duitse munitiedepot in Wulfen te blijven gebruiken. Dit alles om sneller te kunnen reageren in geval van een krisis in de Baltische regio. De Britse aanwezigheid in Estland (Operation Cabrit) omvat een gevechtsgroep met 750 soldaten, een Challenger 2 tankeskadron, een pantserinfanteriecompagnie, artillerie, medische, logistieke en genietroepen.
Overigens worden ook in Kenia en Oman dergelijke Britse materieeldepots ingericht voor snellere interventie.
Bron: Augen Geradeaus (Thomas Wiegold)

Omvangrijke landing VS-leger in Griekenland

3 december - Een grote landing van het Amerikaanse leger vindt plaats in de Griekse haven Alexandroupolis in de buurt van de grens met Turkije. Het enorme roll- on roll-off schip Independence heeft helikopters en tanks, pantservoertuigen, drones en artillerie aan land gezet, die gaan deelnemen aan de NAVO-operatie Atlantic Resolve. Nog meer vrachtschepen werden verwacht. Atlantic Resolve begon in 2014 als reaktie op de krisis in de Oekraïne. De Griekse haven heeft sindsdien een strategische belang gekregen voor NAVO-operaties rond de Zwarte Zee en in de westelijke Balkan. De VS-ambassade in Athene verkoopt de landing als de grootste verscheping van VS-materieel in de geschiedenis van deze haven. Het materieel zal gebruikt worden door de 1ste Air Cavalry Brigade uit Texas, die de komende negen maanden in Europa zal opereren. In eerste instantie zal deze zich overigens verplaatsen naar Stefanovikeio in de regio Thessalië, ook in het noorden aan de Egeïsche Zee.
Bron: Greek Reporter (Tasos Kokkinides)

VS-basis voor marinedrones aan de Rode Zee

23 november - De VS hebben samen met Jordanië een basis (hub) voor maritieme drone-operaties gevestigd in Aqaba aan de Rode Zee, waar al een marinebasis van Jordanië aanwezig was. De Task Force 59 gaat er werken met onbemande oppervlakteschepen (USVs) van het type Saildrone Explorer dat met een zeil wordt aangedreven door de wind en sensoren die werken op zonne-energie aan boord heeft om de maritieme omgeving in kaart ter brengen. Volgens de fabrikant uit Californië kan de 7 meter lange Saildrone een operatie van 12 maanden uitvoeren op open zee. De drone is uitgerust met GPS, navigeert met een computer en staat onder constant toezicht van getrainde operateurs aan wal. Task Force 59 (TF-59) van US Naval Forces Central Command in Bahrein is in september opgezet om onbemande systemen en kunstmatige intelligentie te integreren bij de operaties van de Vijfde Vloot (Perzische Golf, Rode Zee, Arabische Zee, delen van de Indische oceaan). Deze task forces zijn onderdelen van de genummerde vloten van de VS die zich specialiseren op een bepaalde capaciteit, in dit geval onbemande systemen (lucht, oppervlaktewater en onderwater). Volgens de War Zone heeft de Vijfde Vloot momenteel negen van dit soort taakgroepen met nummers. TF-50 en TF-51 zijn verantwoordelijk voor respectievelijk de vliegdekschepen en de expeditionaire eskaders. TF-52, 53, 54, 55: inzet van mijnen, logistiek, onderzeebootoorlog, operaties met patrouilleboten. TF-56: specialismes zoals explosievenopruiming en mobiele constructieploegen. TF-57: maritieme patrouillevliegtuigen. Daarnaast is er nog een Task Force Shore Battle Space voor de walinstallaties. De naam TF-59 is vroeger wel gebruikt voor incidentele operaties, bijv. in 2006 voor een evacuatie uit Libanon (oorlog Israël-Hezbollah).
Bron: The Defense Post (Inder Singh Bisht). The Drive - The War Zone (Joseph Trevithick)

China bouwt grote helikopterbasis in Tibet

16 november - Satellietbeelden laten volgens The War Zone zien dat China bezig is een aantal helikopterhavens aan te leggen op de Tibetaanse hoogvlakte. De helikopters maken snelle troepenverplaatsingen mogelijk. In 2020 introduceerde China de transporthelikopter Z-20 in Tibet. Dit type is speciaal aangepast aan de ijle lucht op grote hoogten en de grillige luchtstromen in bergachtig gebied. Nu is men bezig in Golmud aan de noordkant van de hoogvlakte een grote helikopterhaven aan te leggen, waarvan 63 hangars zichtbaar zijn, legeringsgebouwen en bijgebouwen. Bij de stad Golmud (tegenwoordig administratief vallend onder de provincie Xinjiang) is ook een groot treinstation dat de autonome regio Tibet verbindt met steden in de aangrenzende Chinese provincies. Verderop in Tibet is een keten van kleinere helikopterhavens zichtbaar (rond 18 hangars elk) met eigen brandstofdepots en onderhoudsvoorzieningen. Nieuwe kleine helikopterhavens worden ook ontwikkeld bij Doklam en Aksai Chin, niet ver van het gebied waar regelmatig konfrontaties met India plaatsvinden.
The WarZone meldt ook nog een tweede grote helikopterhaven langs de Straat van Taiwan.
Bron: The Drive - The War Zone (Damien Symon)

Luchtbrug van Emiraten naar Ethiopië

25 november - Satellietbeelden, waarover Al Jazeera beschikt, laten zien hoe de Verenigde Arabische Emiraten uitgebreide steun verlenen aan het Ethiopische leger bij de strijd tegen de rebellen in de regio Tigray. Er is een luchtbrug geopend voor militaire bevoorrading waarbij tussen september en november meer dan 90 vluchten plaatsvonden. Een Spaanse firma voerde 54 vluchten voor de Emiraten uit in minder dan een maand en een Oekraïense 39 in twee maanden. Ze vliegen van de basis Sweihan in Aboe Dhabi naar de basis Harar Meda ten zuiden van Addis Abeba. Beelden laten een Wing Loong drone van Chinese makelij zien (een primeur voor Ethiopië) en het lossen van militaire vlucht uit een Ilyushin vrachtvliegtuig. Beelden laten ook zien dat de bases Samara en Axum niet meer operationeel zijn na gevechten. De rebellen zeiden deze week dat ze op 200 km van de hoofdstad stonden.
Eerder meldde The War Zone een ongebruikelijk hoog aantal logistieke vluchten (16 maal C-17A Globemaster III en één keer een grotere Galaxy C-5) van de Amerikaanse luchtmacht vanaf diverse vliegbases in de VS naar Djibouti vanaf 19 tot 23 november. De vluchten verlopen onder meer via Ramstein in Duitsland en Moron in Spanje. Djibouti is het belangrijkste steunpunt van de VS in Oost-Afrika. Het laatst werd iets dergelijks geconstateerd in december 2020/januari 2021. Toen ging het om het vertrek van grote delen van het VS-leger uit Somalië. CNN meldde dat delen van het 75ste Regiment Rangers (het 1ste bataljon, speciale troepen) waren aangekomen in Djibouti vanaf één van dezelfde bases in de VS voor een mogelijke evacuatie (van Amerikaans diplomatiek personeel en burgers uit Ethiopië). Het amfibische aanvalsschip Essex (LHD-2) met VS-mariniers van de Parate Amifibische Groep (ARG) is in de buurt voor anker in Bahrein.
Bron: The Drive - The War Zone (Joseph Trevithick)

VS en Japan oefenen in de Zuid-Chinese Zee in onderzeebootoorlog

16 november - Voor het eerst hebben de VS en Japan in de Zuid-Chinese Zee geoefend in onderzeebootbestrijding. Van Japanse kant ging het om het helikoptervliegdekschip Kaga (DDH-184) en de destroyer Murasame (DD101) met hun SH-60J helikopter, een niet geïdentificeerde onderzeeër van de Oyashioklasse en een P-1 maritiem patrouillevliegtuig. De US Navy deed mee met de destroyer Milius (DDG-69) en een P-8A maritiem patrouillevliegtuig. De Kaga en de Murasame horen bij de Indopacifische Taakgroep 2021 (IPD21), die vanaf eind augustus actief is en op 25 november terug moet keren naar Japan. Daar hoort ook nog de destroyer Shiaranui (DD120) bij, die net als de onderzeeër meest alleen opereert.
De VS en Japan hebben verder voor 18 tot 28 november een gezamenlijke oefening in mijnenbestrijding in de Hyuga Nada (Zee) bij het eiland Kyushu aangekondigd met 17 Japanse mijnenvegers, een moederschip (tender) en twee in deze tak van sport gespecialiseerde MC-101 helikopters plus van de VS twee Mine Counter Measure (MCM) schepen met twee MH-53E helikopters. Verder van 21 tot 30 november een oefening in wateren rond Japan met dezelfde twee landen en de Australische en achtereenvolgens de Duitse marine (fregat Bayern F217) en de Canadese.
Bron: USNI News (Dzirhan Mahadzir)

VS en Israël oefenen met Golfstaten in de Rode Zee

12 november - De marines van de VS (Vijfde Vloot, Central Command), Israël, de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein zijn op 10 november in de Rode Zee begonnen met een vijfdaagse oefening. Dit is de eerste keer dat de Israëlische vloot oefent met de Golfstaten. De oefening bestaat uit het enteren, doorzoeken en bezetten van het oefenobjekt amfibisch transportdok Portland (LPD 27) van de US Navy. De Rode Zee is een belangrijke maritieme verbindingsroute tussen de Middellandse Zee en de Indische Oceaan via het Suezkanaal en de Golf van Aden. De oorlog in Jemen speelt zich hier deels ook af.
Bron: Associated Press (Aya Balrawy)

Special forces VS actief in 33 Europese landen

10 november - In 2021 waren special forces van de VS - SEALS van de marine, Green Berets van de landmacht en anderen - actief in 33 van de 44 Europese landen, waaronder ook Nederland. Rond 11% van het bestand van commando's van de VS die dat jaar overzee werden gestuurd kwamen naar Europa (het hoogste aantal voor een regio na het Midden-Oosten en omgeving en Afrika). Een artikel van Nick Turse in Responsible Statecraft haalt generaal Richard D. Clarke aan, de commandant van Special Operations Command (SOCOM), die vertelt dat zijn special forces samen met Europese bondgenoten al voor 2014 (krisis in de Oekraïne) actief waren met als zwaartepunt "de opbouw van verzetsnetwerken" in de zogenaamde 'Grijze Zone' en dat niet alleen in de Baltische Staten. Dit is een traditionele rol voor de special forces sinds de Tweede Wereldoorlog.
Als voorbeeld noemt Turse oefening Black Swan 21, die in mei plaatsvond in Hongarije met militairen van Naval Special Warfare en Green Berets samen met Oostenrijkse, Kroatische, Hongaarse, Slowaakse en Sloveense troepen. De maand daarna hielden Green Berets van 10th Special Forces Group (verantwoordelijk voor operaties binnen European Command) schietoefeningen met Britse mariniers in de bossen bij Stuttgart. In juni en juli oefenden de Berets met de anti-terreurbrigade van de Servische politie en afgelopen maand was de 19e Special Forces Group (een eenheid van de Nationale Garde van de VS) actief met Letse en Estische elitetroepen.
Turse schrijft dat de activiteiten in de Grijze Zone en de opbouw van verzetsnetwerken wijst op operaties die vallen onder het schimmige 'Sectie 1202 mandaat', een term die in 2018 opdook in de defensiebegroting van de VS. Sectie 1202 heeft betrekking op steun aan ongeregelde troepen, groepen of personen in het buitenland. Het artikel zou gebruikt kunnen worden voor steun aan ongeregelde oorlogsvoering, bijvoorbeeld van milities in de Oekraïne.
Bron: Responsible Statecraft (Nick Turse)

VS activeren raketcommando in Europa

8 november - US Army in Europa heeft officieel het 56ste Artilleriecommando in het Duitse Mainz-Kastel geactiveerd. Dit is een historisch befaamd onderdeel, dat tijdens de Koude Oorlog tussen 1963 en 1991 operationeel was en toen het bevel voerde over bataljons met Pershing en Pershing II nucleaire ballistische raketten.
Deze keer zal het 56ste artillerie-operaties in heel Europa plannen en koördineren, waaronder de inzet van moderne wapensystemen voor de middellange afstand die rond 2023 moeten worden ingevoerd. Bij de laatste gaat het om de de hypersonische Dark Eagle (bereik 2775 km), het wapensysteem Typhon, dat aan het land aangepaste versies van de marineraket SM-6 en de Tomahawk kruisraket moet gaan verschieten en het Precision Strike Missile (PrSM). Al deze wapens kunnen worden ingevoerd, omdat het INF-verdrag, dat landraketten met een bereik van meer dan 500 km verbood, is opgezegd. De komst van het commando ontlast US Army Europe van de taak om grootschalige artilleriebombardementen te plannen, in vredestijd inlichtingen te verzamelen en artillerievuur met bondgenoten af te stemmen.
Op Mainz-Kastel is tevens de Multi-Domain Task Force (MDTF) van de Amerikaanse landmacht gevestigd, een onderdeel dat de introductie van nieuwe wapens moet begeleiden.
Bronnen: Breaking Defense (Andrew Eversden), The Drive - The War Zone (Joseph Trevithick)

Frankrijk showt nieuw fregat in de Middellandse Zee

8 november - Met zijn nieuwe fregat Auvergne met 150 zeelieden aan boord laat Frankrijk tot januari zijn spierballen in de oostelijke Middellandse Zee rollen (aldus Associated Press). Frankrijk ziet een regionaal machtsvacuüm daar en wil dat graag opvullen. Voorlopig worden er inlichtingen verzameld, het fregat is gespecialiseerd in onderzeebootbestrijding. Op 8 november deed het schip Larnaca op Cyprus aan (overigens al voor de twaalfde keer), een cruciaal steunpunt in de Franse strategie. De banden met Cyprus zijn de laatste jaren aangehaald en het eiland staat de Fransen ook toe de vliegbasis in het zuidoosten te gebruiken. Een en ander is tevens bedoeld tegen Turkije, een signaal om de offshore booractiviteiten van het Franse Total en de Italiaanse partner Eni niet te hinderen. Turkije betwist wateren die Cyprus ziet als zijn Exklusieve Ekonomische Zone.
Bron: Associated Press (Menelaos Hadjicostis)

Amfibische oefening van Israël en CENTCOM

2 november - Het Israëlische leger (IDF) en Central Command van de VS houden hun eerste gezamenlijke oefening in Eilat aan de Rode Zee (Golf van Akaba). Deze tweewekelijkse amfibische oefening van special forces is een van de de eerste keren dat de twee samen oefenen sinds Israël van European Command is overgegaan naar CENTCOM (het commando in het Midden-Oosten). Betere relaties van Israël met sommige Arabische landen (Verenigde Emiraten) maken dit mogelijk. Aan de oefening nemen 500 VS-militairen deel, de meeste van de 11e Marine Expeditionary Unit (MEU).
In augustus hielden IDF en CENTCOM al hun eerste luchtmachtoefening met F-35s van beide landen boven het zuiden van Israël. Overigens oefent Israël ook nog wel met EUCOM, zoals vorige maand tijdens de tweejaarlijkse luchtgevechtsoefening Blue Flag boven het zuiden van Israël.
* Het Israëlische leger is beter inzetbaar geworden binnen de strategie van de VS voor het Midden-Oosten.
Bron: Times of Israel (Judah an Gross)

Troepenkoncentratie van het Russische Centrale Militaire Distrikt (UPDATE)

3 november - Politico meldt satellietbeelden, die een Russische koncentratie van pantservoertuigen, tanks en ondersteunend materieel van het Centrale Militaire Distrikt (CMD) laten zien in het grensgebied in de buurt van de stad Yelnya. Deze is dichtbij de grens met Belarus (Wit-Rusland) en 260 km van de Oekraïne. Grondtroepen uit andere delen van Rusland begonnen vanaf eind september aan te komen. Daaronder het 1ste Garde Tankleger (een elite-onderdeel). Verder meldt Jane's dat T-80U tanks en gemechaniseerde artillerie van de Vierde Tankdivisie verplaatst is naar gebied rond Bryansk en Koersk, dichter bij de noordelijke grens van de Oekraïne. Oekraïne ontkende aanvankelijk dat de troepen zich in hun buurt bevonden, maar meldde later dat 90.000 Russische militairen na oefeningen niet ver van de grens waren gebleven.
Jane's meldt dat het 41ste Russische leger van het CMD (Novosibirsk) op het treinstation Maslovka (Voronezh) is begonnen treinen te beladen met gemechaniseerde artillerie, tanks en pantservoertuigen. Het zou in elk geval ook gaan om materieel van de 35ste Gemotoriseerde Brigade van hetzelfde leger.
* De situatie lijkt op die van het voorjaar. De troepen blijven langer in de buurt van de grenzen dan gebruikelijk zou zijn. Het kan een signaal aan de NAVO en Oekraïne zijn dat Rusland waakzaam is. De spanning rond de feitelijk autonome oostelijke provincies van de Oekraïne is de laatste tijd weer opgelopen, ook door berichten over inzet van Turkse drones die zijn aangeschaft.
Bronnen: Politico (Betsy Woodruff Swan, Paul McLeary), Jane's Defence Weekly (Thomas Bullock), Associated Press (
Yuras Karmanau)
UPDATE: 8 november - De militaire denktank Jamestown in Washington heeft een genuanceerde visie. Het betreft routinematige seizoensgebonden verplaatsingen. Al sinds 2014 is het Russische leger intensiever gaan oefenen langs de grens met de Oekraïne en op de Krim. Dit leidt tot regelmatige troepenverplaatsingen vanaf de thuisbases, die door het Oekraïense ministerie van defensie niet als abnormaal worden gezien. Bovendien zijn de westelijke en zuidelijke militaire distrikten versterkt. In 2016 is de vorming van twee nieuwe divisies binnen het 20ste Leger van het Westelijke Militaire Distrikt bekend gemaakt, de 3e en 144ste Gemotoriseerde Infanteriedivisie. Deze oefenden in september tijdens Zapad 21 langs de grens en werden versterkt met de gevechtsgroep uit Novosibirsk. Die hebben een deel van hun materieel achtergelaten op de oefenterreinen. Het wordt later opgehaald of gebruikt om de nieuw gevormde divisies van materieel te voorzien.
Bron: Jamestown (Volodymyr Havrylov)

Reorganisatie special forces VS in het Midden-Oosten (UPDATE)

1 november - De Special Operations Joint Task Force-Operation Inherent Resolve van de VS [sinds 2015] is gereorganiseerd, heeft een breder werkterrein gekregen en een nieuwe naam. De nieuwe Special Operations Joint Task Force (SOJTF) Levant onder leiding van een brigadegeneraal gaat niet alleen meer in Syrië en Irak werken, maar ook in Jordanië, de Libanon en Egypte. Na de oprichting voerde SOJTF-Levant twee trainingen van meerdere weken door met Egyptische special forces en nam deel aan oefening Bright Star 2021, de grote oefening van de VS en Egypte (2-16 september). Een van de trainingen bestond uit parasprongen (free fall) met Egyptische special forces. De komende maanden staan trainingen in Jordanië en Libanon op het programma.
Bron: Military Times (Howard Altman)
UPDATE: 30 november - De nieuwe taakgroep valt onder US Special Operations Command Central (onderdeel van CENTCOM). Hij is 'joint' dat wil zeggen samengesteld uit wisselende detachementen van de pelotons SEALS (marine), Raider teams (mariniers), special forces landmacht en Air Commandos. Naast SOJTF-Levant bestaat in deze regio ook Combined Joint Special Operations Task Force-Arabian Peninsula (tegen Al-Qaida in Jemen en Combined Joint Special Operations Task Force-Afghanistan (training en advies voor leger en politie aldaar - voor de exit). 'Combined; wil zeggen dat hier ook andere legers dan de VS aan deelnamen.
Bron: Business Insider (Stavros Atlamazogliou)

Taiwan bevestigt aanwezigheid VS-militairen (UPDATE)

28 oktober - President Tsai Ing-wen van Taiwan heeft in een interview met CNN voor het eerst de aanwezigheid van een klein aantal VS-militairen op het eiland bevestigd, zonder verdere bijzonderheden te geven, behalve dat het om trainingsmissies gaat. Het laatste garnizoen van het VS-leger op Taiwan vertrok in 1979 toen de VS de Volksrepubliek China in plaats van Taiwan diplomatiek erkende.
De Wall Street Journal had eerder deze maand onthuld dat een eenheid special forces en een detachement mariniers in het geheim Taiwanese militairen trainden op het eiland. De militaire aanwezigheid rouleert regelmatig, maar dateert al zeker vanaf een jaar geleden, dus nog onder het presidentschap van Trump. De special forces waren bij geruchte al een paar keer gesignaleerd (zelfs in een video die al snel weer van het net werd gehaald), maar het werd steeds snel ontkend. Tot dan toe was alleen duidelijk dat VS-militairen van tijd tot tijd op Taiwan verbleven om de Taiwanezen te instrueren in het gebruik van door de VS geleverde wapens. De trainingen in taktische operaties gaan echter verder. Rond 25 special forces en ondersteunend personeel doen dit voor de landmacht en een aantal VS-mariniers trainen lokale marinemensen in het gebruik van snelboten.
* China claimt Taiwan als onderdeel van zijn grondgebied sinds 1949. Het communistische Volksbevrijdingsleger had toen de burgeroorlog gewonnen en hun rivalen, de Kwomintang, trokken zich terug op Taiwan, dat lange tijd bezet was geweest door Japan. De oorspronkelijk niet Chinese inheemse bevolking werd snel overvleugeld door de troepen die van het vasteland kwamen. De VS voeren sinds 1979 een strategie van 'strategische dubbelzinnigheid' ten opzichte van Taiwan, ze leveren wel wapens waarmee de Taiwanezen zich eventueel tegen de Volksrepublek China kunnen verdedigen, maar weigeren officieel te zeggen of de VS het eland ook met eigen troepen zal verdedigen. De militaire VS-aanwezigheid is nu klein en symbolisch. Het soort training suggereert dat eerder wordt gedacht aan een Chinese poging om op een van de kleine eilanden die bij Taiwan horen te landen dan aan een massale invasie. Sommige experts denken dat het laatste alleen zal gebeuren in het geval Taiwan de onafhankelijkheid uitroept, iets wat tot nu toe zorgvuldig is vermeden. De feitelijke situatie is zelfbestuur, een status quo waarmee alle partijen genoegen hebben genomen. Interessant is nog dat er zeer nauwe en omvangrijke ekonomische betrekkingen zijn tussen Taiwan en het vasteland.
Bronnen: CNN (Will Ripley, Eric Cheung, Ben Westcott), Military Times (Huizhong Wu), The Wall Street Jlournal (Gordon Lubold)
UPDATE: 9 november - Volgens de tweejaarlijkse defensienota van Taiwan hebben de laatste twee jaar meer dan 620 VS-militairen het eiland bezocht voor trainingen (107 verschillende programma's). In dezelfde periode bezochten 540 Taiwanezen de VS in dit verband.
Bron: Newsweek (John Feng)

China bouwt een grenspost voor de politie van Tadzjikistan

27 oktober - China en Tadzjikistan hebben vandaag een overeenkomst geratificeerd, waarbij het Chinese Ministerie voor Openbare Veiligheid voor 8,6 miljoen dollar een buitenpost voor de Tadzjiekse paramilitaire politie (SOBR) gaat financieren en bouwen aan de Afghaanse grens. Er zal geen Chinees personeel worden gestationeerd. De grens met Afghanistan is 1300 km lang. Deze politiepost komt bij Vakhon, dichtbij de zogenaamde Wakhan corridor in het noordoosten van Afghanistan, die via een hoge bergpas leidt naar China. Verderop in die corridor, maar op Tadzjieks grondgebied, zou China ook zelf een militaire buitenpost hebben ingericht in de buurt van het punt waar Afghanistan grenst aan China. Vanaf 2016 is er al samenwerking tussen Tadzjikistan en China bij de grensbewaking, in dat jaar werd ook een door China gebouwde grenspost in de regio Shuroabad ten oosten van de stad Kulob geopend.
Vanuit Chinees perspectief is de samenwerking langs de grens van groot belang om te voorkomen dat militanten van de Oeigoerse onafhankelijkheidsbeweging (de East Turkestan Islamic Movement) China langs deze weg kunnen bereiken. In dat kader wil China ook met de Taliban samenwerken. Daartegenover is Tadzijkistan weer de buur van Afghanistan die het meest anti-Taliban is vanwege de positie van de Tadzjiekse minderheid in Afghanistan. Zij hebben dan ook groot belang bij de kontrole over de grens. Overigens krijgt Tadzjikistan ook steun van de VS en Rusland voor deze grensbewaking.
Bron: The Defense Post, Eurasianet (Kamila Ibragimova)

China stuurt 100 raketlanceerders naar de grens met India

19 oktober - Als voorbereiding op de winter heeft het Chinese Volksbevrijdingsleger (PLA) 100 raketlanceerinrichtingen voor de lange afstand naar de Indiase grens in de Himalaya gestuurd, meldt de South China Morning Post op basis van een bron in de buurt van Chinese militairen. Dit zou tevens een antwoord zijn op de inzet van drie regimenten artillerie met M777 ultralichte getrokken houwitsers (155 mm) door India in deze door beide landen betwiste regio (langs de zogenaamde Line of Actual Control - LAC). Bij het Chinese wapensysteem zou het gaan om PCL-181 lichte op trucks gemonteerde houwitsers. Die kunnen twee keer zo ver schieten als de Indiase M777. Die M777 zijn per helikopter naar de frontlijn gebracht, terwijl zwaardere Indiase artillerie werd aangevoerd via een wegenstelsel dat de laatste jaren is aangelegd. Twee van de Chinese PCL-181 kunnen in één vlucht worden aangevoerd met het grootste militaire transportvliegtuig van de PLA. Met de raketladingen kunnen ze tot 70 km ver schieten, met standaardgranaten 40 km. De Indiase M777 standaard 24 km, maar met speciale munitie (Excalibur) ook to 40 km. Het is echter niet duidelijk of het Indiase leger die al gereed heeft (een order ervoor werd in 2020 afgesloten).
Eerdere besprekingen over een terugtrekking van legeronderdelen op het Plateau van Depsang waren mislukt. Beide kanten in het grenskonflikt zijn zich nu aan het bevoorraden, voordat de winter het gebied ontoegankelijk maakt.
Bronnen: South China Morning Post (Minnie Chan), Wikipedia

Chinees-Russisch eskader vaart tussen Japanse eilanden door

19 oktober - Een combine van tien Russische en Chinese oorlogsschepen is vandaag tussen de Japanse eilanden Honshu en Hokkaido doorgevaren. Deze internationale zeeweg, de Straat van Tsugaru, is op het smalste punt 19,5 km breed, de Japanse territoriale wateren strekken zich daar maar uit tot 5,6 km uit de kust.
De Chinese marineschepen waren volgens de Japanse marinestaf de destroyers Nanchang (101) en Kuming (172), de fregatten Binzou (515) en Liuzhou (573) en een niet nader aangeduid bevoorradingsschip. De Russische schepen waren de destroyers Admiral Tributs (564) en Admiral Panteleyev (548), de korvetten Gromkiy (335) en Aldar Tsydenzhapov (339) en het spionageschip Marshal Krylov (331). De Japanners volgden de passage met P-3C Orion patrouillevliegtuigen van Fleet Air Wing 2 (vliegbasis Hachinohe) en de mijnenvegers Izushima (MSC-687) en Aoshima (MSC-689).
De Chinese schepen hadden eerder samen met een reddingsschip en een onderzeeër van 14 tot 17 oktober deelgenomen aan de gezamenlijke oefening Sea Interaction 2021. De Russische korvetten deden daar ook aan mee samen met de onderzeeër Ust-Bolsheretsk (B-494), twee mijnenvegers, een raketboot en een sleepboot. Dit soort oefeningen vindt sinds 2012 regelmatig plaats, die van 2020 viel uit wegens Corona.
Bron: USNI News (Dzirhan Mahadzir)

Radarpost op de Aleoeten wint aan strategisch belang

18 oktober - The War Zone wijst op het toegenomen belang van het momenteel onbewoonde eiland Shemya in de Beringzee. Het maakt deel uit van de Aleoeten, een eilandenketen die loopt van Alaska tot Kamtsjatka. De meeste zijn in het bezit van de VS en horen bij Alaska. Op het eiland is de gemoderniseerde waarschuwings- en volgradar AN/FPS Cobra Dane gevestigd, die inkomend ballistische raketten moet traceren. Dit is onderdeel van NORAD, het gezamenlijke luchtverdedigingssysteem van de VS en Canada. Op Shemya is ook een landingsbaan van 3 km. Vroeger vertrokken vandaar spionagevliegtuigen RC-135, er was ook een luisterpost en een weerstation. Het eiland is nu weer belangrijker geworden in het kader van de konfrontatie met China.
Hier heeft zich recentelijk het special forces deel van Noble Defender afgespeeld, een grote oefening van NORAD. Militairen van Special Operations Command North (SOCNORTH), onder wie Groene Baretten van de 10e Groep Special Forces moesten testen hoe het eiland met speciale patrouillewagens en FIM-92 Stinger draagbare luchtdoelraketten (MANPADS) kon worden verdedigd tegen Chinese of Russische aanvallen.
Bron: The Drive - The War Zone (Tyler Rogoway)

B-1B bommenwerpers terug op Diego Garcia na 15 jaar

20 oktober- In het kader van een Bomber Task Force zijn B-1B Lancer strategische bommenwerpers van de VS met 200 luchtmachtmilitairen voor het eerst sinds vijftien jaar naar de Naval Support Facility van het eiland Diego Garcia in de Indische Oceaan gestuurd. De B-1B wordt gebruikt bij operaties in het Indo-Pacifisch gebied en kan het grootste bommenpakket van de US Air Force meenemen (alleen geen kernwapens). De vliegtuigen die sinds 17 oktober in Diego Garcia zijn, zijn afkomstig van het 37ste Bomb Squadron van de 28ste Bomb Wing in Zuid Dakota (Ellsworth Air Force Base). Sommige experts zien de verplaatsing als een manier om de Chinese druk op de andere grote Amerikaanse basis, op het eiland Guam in de Stille Oceaan, te doen afnemen. Doelen in de Zuid-Chinese Zee liggen binnen het bereik van Diego Garcia. In 2020 werden drie B-2 en zes B-52 (wel nucleaire) bommenwerpers naar de Indische Oceaan gestuurd. Ze zijn daar ook inzetbaar voor Central Command, Africa Command en European Command.
Diego Garcia is een Britse kolonie, de bewoners zijn in de jaren zestig verdreven door de Engelsen. Het internationale gerechtshof in Den Haag heeft geoordeeld  dat het eiland moet worden teruggegeven aan Mauritius, waar het oorspronkelijk bij hoorde.
Bronnen: Air Force Times (Rachel S. Cohen), Stars and Stripes (Wyatt Olson)

Britse Typhoons ingezet in het Midden-Oosten

16 oktober - Britse Typhoon gevechtsvliegtuigen van 903 Expeditionary Air Wing zijn ingezet vanaf een voorwaarts gepositioneerde basis in het Midden-Oosten in het kader van Operation Shader, de Britse luchtmachtmissie tegen ISIS. Een squadron van dit onderdeel is normaal gesproken gestationeerd op de Cypriotische basis Akrotiri. De gevechtsvluchten vinden plaats op basis van het Agile Combat Employment concept, waarbij bombardementen worden uitgevoerd vanaf eenvoudige startbanen overal in het inzetgebied (Forward Operating Base - FOB). Ter plekke zijn dan alleen basisvoorzieningen zoals vliegtuigbrandstof, munitie en onderhoud. De inzet zelf heette Operation Blue Dragon en was de eerste proef voor het nieuwe concept..
Bron: UK Defence Journal (George Allison)

Vijf landen stellen EU-interventiemacht voor

21 oktober - Duitsland, Nederland, Portugal, Finland en Slovenië stellen voor om de bestaande Battlegroups (BGs) van de EU uit te bouwen tot een Europese snelle interventiemacht. Paraatheid, beschikbaarheid, inzetbaarheid en competentie van de BGs moet worden opgevoerd. Ruimte- en cyberoorlog moeten aan het takenpakket worden toegevoegd en het geheel moet worden voorzien van special forces en strategisch luchttransport.
Voor het mandaat kan (voor het eerst) gebruik worden gemaakt van artikel 44 van het Verdrag van Lissabon. Via dit artikel kan de Raad van ministers de uitvoering van een militaire missie toevertrouwen aan den groep landen, in de praktijk een 'Coalition of the Willing'.
De omvang van het interventieleger moet zodanig zijn dat het in theorie een militaire operatie zoals die van de VS bij de evakuatie uit Kaboel zou kunnen uitvoeren. De VS hadden daarvoor rond 6000 militairen nodig. De landcomponent van de voorgestelde Europese interventiemacht zou volgens de plannen de sterkte van een brigade kunnen hebben. Dat kan tot 5000 soldaten reiken (een versterkte brigade).
De twee huidige BGs hebben samen een sterkte van 3000, maar er zijn tot nu toe grote problemen geweest om de eenheden ook werkelijk te vullen.
Het nieuwe voorstel is vervat in een nota, waarover het Duitse persbureau DPA beschikt. Daarin staat: "De jongste gebeurtenissen in Afghanistan hebben opnieuw aangetoond dat de EU in staat moet zijn (..) robuust en snel te handelen". De titel van het paper is "Meer paraatheid, meer flexibiliteit, meer samenwerking - samen op een nieuw niveau van EU-krisismanagement." Het zal aan de orde komen in het kader van de bespreking van het zogenaamde Strategische Kompas van de EU, waarover in het komend voorjaar moet worden besloten
Bron: Der Standard (Oostenrijk)

Britse luchtmacht oefent voor het eerst sinds 20 jaar in Egypte

13 oktober - Typhoons van de 903e Expeditionary Air Wing van de Britse luchtmacht hebben tijdens oefening Bright Star 21 voor het eerst sinds 2001 geoefend met de Egyptische luchtmacht. Aan de oefening werd ook meegedaan door Griekse F-16s en F-15s, F-16s, C-130 Hercules transportvliegtuigen en B-52s van de US Air Force.
Bright Star is de grote luchtmachtoefening van de VS en Egypte en wordt elke twee jaar gehouden, deze keer in het noordwesten van Egypte. De oefening begon in 1980, de tijd van de toenmalige Rapid Deployment Force (nu Central Command), werd onderbroken na de coup van veldmaarschalk el-Sisi in 2013, later weer hervat en in 2020 uitgesteld vanwege Corona.
Bron: UK Defence Journal (George Allison)

Oefening Defender Europe 2022 gaat door, maar kleiner

11 oktober - De defensiecommissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft uit de conceptbegroting van het Pentagon voor het fiskale jaar 2022 (loopt vanaf 1 oktober dit jaar) opgemaakt dat de grote oefening Defender Europe 2022 niet doorgaat en wordt vervangen door kleinere oefeningen. De Defender-oefeningen (sinds 2020) hebben als thema de militaire versterking van het Europese grondgebied in geval van oorlog. De landmacht ontkent dat de oefening is geschrapt, het lijkt er echter op dat Defender 2022 niet de oefening op divisieniveau wordt zoals oorspronkelijk gepland. De commissie heeft de minister van defensie opdracht gegeven om uiterlijk op 5 januari een rapport op te stellen met
een strategie om tegemoet te komen aan de gevolgen van de wijzigingen in het oefenconcept. Het is de commissie ook gebleken dat de beslissing om de oefening te wijzigen al jaren geleden is genomen (tijdens Trump dus vermoedelijk - KK) maar dit tot nu toe niet aan het Congres was bericht.
* De oefening zoals momenteel gepland zal waarschijnlijk in mei plaatsvinden. Vanwege Corona hebben de Defender Europe oefeningen in 2020 en 2021 ook niet de grote omvang bereikt waaraan oorspronkelijk was gedacht.
Bron: Defense News (Jen Judson)

NAVO begint nucleaire oefening Steadfast Noon

18 oktober - Vandaag zijn 14 NAVO-landen met tientallen vliegtuigen begonnen aan de jaarlijkse nucleaire oefening Steadfast Noon. Naast vliegtuigen met een nucleaire taak (B61 kernbommen) doen ook jachtvliegtuigen mee die deze moeten beschermen, verder tankvliegtuigen en verkenningsvliegtuigen. De oefening is in oktober en speelt zich deze keer af boven het zuidelijke NAVO-gebied. De nucleaire vliegbasis Ghedi in Italië is vermoedelijk betrokken. Volgens Hans Kristensen van de Federation of American Scientists is daar vandaag ook een Duitse Tornado uit Büchel geland. De oefening gaat een week duren. Er wordt het gereedmaken en laden van kernwapens op de vliegtuigen geoefend. Tijdens de oefenvluchten zelf gaan geen kernwapens mee. Deze week is er ook een bijeenkomst van de NAVO-ministers van defensie.
Bronnen: NAVO (persbericht), RND (Duitsland), Hans Kristensen (@nukestrat)

CIA vormt nieuwe afdeling voor operaties tegen China (UPDATE)

7 oktober - De CIA heeft bekend gemaakt dat de organisatiestruktuur wordt aangepast aan nieuwe taken. Zo komt er een afdeling die activiteiten van diverse takken van de CIA met betrekking tot de Volksrepubliek China gaat bundelen, het China Mission Center (CMC). Dergelijke Mission Centers bestaan voor verschillende regio's en specialismen (zoals contra proliferatie, terreurbestrijding, contra-inlichtingen) en zijn tijdens het presidentschap van Trump ook opgericht voor Iran en Noord-Korea. Die laatste worden nu geïntegreerd in de regionale centra voor het Midden-Oosten en Oost-Azië.
Daarnaast wordt het Transition and Technology Mission Center opgericht, dat zich zal richten op nieuwe technologie, maar ook op zaken als klimaatverandering en epidemieën.
De laatste grote reorganisatie van de meer dan een dozijn Mission Centers was in 2015. De veranderingen nu geven de gewijzigde prioriteiten weer.
Bronnen: CBS News (Olivia Gazis), CIA (persbericht)
ZIE OOK: Zach Dorfman, The grim reaper for the enemy: CIA's 'ĺegendary' Iran chief forced to retire. Yahoo News, 19 oktober 2021

Nieuwe Task Force US Navy voor onbemande wapens en kunstmatige intelligentie

4 oktober - De Amerikaanse marine heeft vanaf 9 september een nieuwe Task Force 59 (TF 59) opgericht in het Midden-Oosten, die zich gaat bezig houden met de technologie van onbemande wapens en kunstmatige intelligentie (AI). TF-59 werkt vanuit het hoofdkwartier van de Vijfde Vloot in Bahrein. Er gaat gebruik gemaakt worden van maritieme robots, sensoren en drones. Een voorbeeld van een onbemand middelgroot marineschip is de Sea Hunter, die al bij de Pacifische Vloot in gebruik is. In 2022 zal de Vijfde Vloot een grote oefening houden, de International Maritime Exercise (IMX) 2022 met meer dan zestig landen, waarbij de nieuwe technologieën centraal zullen staan.
Bron: Defense News (Megan Eckstein)

Oefeningen aan de Iraanse grens

4 oktober - Azerbeidzjan en Turkije houden tussen 5 en 8 oktober de militaire oefening Steadfast Brotherhood 2021 in Nachitsjevan aan de grens met Iran. Dit is een exclave van Azerbeidzjan in Armeens gebied die ook nog grenst aan Turkije. De oefeningen vinden plaats in een periode dat de spanningen tussen Iran en Azerbeidzjan oplopen. Azerbeidzjan en Turkije hadden al eerder in dit gebied geoefend (met Pakistan) en daarop volgden vorige week grootscheepse oefeningen van Iran (tanks, pantsereenheden, artillerie, drones, eenheden voor elektronische oorlogsvoering en helikopters) in het grensgebied.
Direkte aanleiding voor de spanningen is de arrestatie van Iraanse vrachtwagenchauffeurs in Azerbeidzjan, die brandstof vervoerden naar de Armeense exklave Nagorno-Karabach in Azerbeidzjan. Deze transporten konden vroeger ongestoord verlopen, maar in de recente oorlog (2020) hebben de Azerbeidzjanen de weg naar Karabach, die over hun grondgebied loopt terugveroverd en nu proberen hun politie en grenswachten de Iraanse handel te belemmeren (om te beginnen met wegenbelasting). Diepere oorzaak is het Iraanse wantrouwen tegen Azerbeidzjan, dat wordt gesponsord door Turkije en zwaar bewapend door dit land en Israël in ruil waarvoor gas wordt geleverd. Krijgshaftige taal vanuit Iran krijgt dan weer een echo bij de Azeri's (overigens tevens in Iran een etnische minderheid), die ook de steun van Iran aan Armenië met lede ogen aanzien. Naast de oefeningen zijn er de laatste maanden ook rond de exklave kleine schermutselingen geweest tussen Armeense en Azerbeidzjaanse soldaten. 
Bronnen: Eurasianet (Joshua Kucera), The New Arab (Al-Arabiya), RFE/RL

Britse en Amerikaanse spionagevliegtuigen cirkelen rond Kaliningrad

3 oktober - Britse en Amerikaanse RC-135W Rivet Joint elektronische spionagevliegtuigen cirkelen rond de vesting Kaliningrad, een Russische enklave, die in het zuiden grenst aan Polen en in het noorden en oosten aan Litouwen. De sensoren van dit vliegtuig (afgeleid van de Boeing 707) vangen signalen op van radar, militaire verbindingen, datacommunicatie en het hele elektromagnetische spektrum. Aan boord zijn inlichtingenofficieren die gespecialiseerd zijn in elektronische oorlogsvoering en onderhoudspersoneel. Engeland heeft drie van deze spionagevliegtuigen, waarvan er onlangs nog een paar boven de Zwarte Zee werden gesignaleerd. De Amerikaanse versie wordt overal ter wereld bij oorlogen en oplopende spanning ingezet (laatstelijk nog tegen ISIS) en is vaak gestationeerd op voorwaartse lokaties zoals Kadena in Japan en Mildenhall in Engeland.
Bron: UK Defence Journal (George Allison)

Nieuwe taakgroep voor duikbootbestrijding op de Atlantische Oceaan

29 september - De VS-marine heeft aan de oostkust een nieuwe taakgroep opgericht, die een parate pool van destroyers moet vormen om Russische onderzeeërs op de Atlantische oceaan te bestrijden. Task Group Greyhound is onderdeel van het Optimized Fleet Response Plan (OFRP) van de US Navy. Destroyers die net teruggekeerd zijn van een inzet en wachten op groot onderhoud moeten de gevechtsgroep gaan vormen. De eerste schepen die daarvoor in aanmerking komen zijn de Thomas Hudner (DDG-116) en de Donald Cook (DDG-75). De laatste is onlangs teruggekeerd uit Europa. In januari zal The Sullivans (DDG-68), die momenteel het Britse vliegdekschip in Azië eskorteert, beschikbaar komen en volgend jaar de Cole (DDG-67) en de Gravely (DDG-107). De schepen van de groep worden gestationeerd in Mayport en Norfolk in Virginia.
Bronnen: USNI News (Mallory Shelbourne), The Defense Post (Inder Singh Bisht)

Eerste oefening van Joint Expeditionary Force (JEF)

23 september - Het Zweedse leger ontvangt tot 26 september de eerste multinationale commandopostoefening van de Joint Expeditionary Force (JEF). De door Engeland geleide tiendaagse oefening Joint Protector 21 vindt plaats in in Älvdalen. De oefenstaf verzamelt gegevens in een situatie van hybride oorlogsvoering, maakt een planning en geeft bevelen aan de deelnemende onderdelen
JEF is een coalitie van tien landen: Denemarken, Estland, Finland, IJsland (net lid geworden), Letland, Litouwen, Nederland, Noorwegen, Zweden (sinds 2017) en Engeland. Het expeditionaire interventieleger werkt op basis van het Framework Nation Concept van de NAVO, maar is niet ondergebracht in de NAVO-commandostruktuur en is ook niet beperkt tot NAVO-leden. Het hoofdkwartier is gevestigd bij het NAVO-commando in Northwood bij Londen. De JEF is in 2018 volledig operationeel geworden. Nederland levert vooral marine.
Voorafgaand aan de oefening hielden de secretarissen-generaal (permanent secretaries) van de deelnemende landen een vergadering op 15 september. In juni waren in Helsinki de ministers van defensie van de JEF-landen al bij elkaar gekomen. Dit waren de eerste vergaderingen van dit type. Volgens het Center for European Policy Analysis (CEPA) in Washington is er een probleem met het mandaat, dat in eerste instantie werd gevonden in de solidariteitsclausule in het EU-Verdrag van Lissabon. Sinds de Brexit is dit lastig, er is inmiddels in Helsinki een Politieke Richtlijn (Policy Direction) ondertekend om hierin te voorzien. JEF is nu in eerste instantie gericht op 'crisisinterventie', operaties (zonder de VS dus) in Noord-Europa, het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan en de Baltisch regio. Overigens kan JEF in principe wereldwijd optreden
* Het is dus eigenlijk een kleine Europees interventieleger, maar wel zonder landen als Duitsland, Frankrijk en Polen. Mijn indruk is dat JEF belangrijker wordt na de Brexit, het vormt een militaire brug van de EU naar de Britten.
Bronnen: Britse ministerie van defensie, Defensie.nl, Army Trechnology

Varende marinebasis van de VS in West-Afrika

6 september - Een artikel van USNI News behandelt de rol van de varende marinebasis van de US Navy Hershel 'Woody' Williams (genoemd naar een veteraan uit WO II) in West-Afrika. De Williams (ESB-4) voert daar op kleinere schaal taken uit die in Oost-Afrika zijn toebedeeld aan de enige permanente militaire VS-basis op land in Afrika in Djibouti. Het schip heeft als thuishaven Souda Bay op Kreta bij de Zesde Vloot, maar brengt het grootste deel van de tijd door voor de Afrikaanse kust, permanent gedetacheerd bij Africa Command. Daar wordt met partners - niet alleen Afrikaanse marines - geoefend in een aantal marinetaken, waaronder bestrijding van piraterij. Zo werd in augustus voor het eerst met de Braziliaanse marine geoefend tijdens operatie Guinex. Vanuit het Braziliaanse fregat Independencia (F-44) werd een enterploeg naar de Williams gestuurd om een inspektie van een schip dat verdacht wordt van piraterij na te bootsen. Begin augustus vond een oefening maritieme veiligheid plaats met vijf Nigeriaanse marineschepen, de Spaanse patrouilleboot Vigia (P73) en het Special Boat Squadron van Ghana. Met Ghana wordt ook jaarlijks de oefening Obangame Express gehouden (laatste in maart 2021). Verder zijn er onder meer oefeningen met de Senegalese en de Ghanese marine.
De VS-marine heeft drie van dergelijke varende expeditionaire marinebases, naast de Williams de Lewis B. Puller (ESB-3) en de Miguel Keith (ESB-5).
Bron: USNI News (Gidget Fuentes)
ZIE OOK: Department of Defense, US Maritime Security Cooperation in the Gulf of Guinea, 2007-2018. 21 april 2021

VS trekken delen raketverdediging terug uit Saoedi-Arabië (UPDATE)

11 september - De VS hebben de laatste weken hun meest geavanceerde raketverdedigingssysteem THAAD en batterijen Patriot teruggetrokken uit Saoedi-Arabië, zo bericht Associated Press (AP). Op de vliegbasis Prins Sultan, 115 km ten zuidoosten van de hoofdstad Riyad, waren sinds een aanval met drones en raketten op de Saoedische olie-industrie in 2019 duizenden Amerikaanse troepen gestationeerd. Op basis Prins Sultan was op satellietbeelden een gebied van een vierkante km achter een aarden wal met batterijen Patriots en het geavanceerde THAAD-systeem te zien. Volgens AP vertonen recente beelden lege lanceerplatforms, een woordvoerder van het Pentagon bevestigde dat luchtverdedigingssystemen waren verplaatst. In juli was al aangekondigd dat dit zou gebeuren. Het past binnen de verschuiving van de aandacht van het Midden-Oosten naar Rusland en China.
Saoedi-Arabië heeft ook zijn eigen Patriot raketten en vuurt regelmatig twee projektielen af op inkomende dreigingen. De projektielen kosten 3 miljoen dollar per stuk. In april meldde Griekenland een batterij Patriot uit te zullen lenen aan de Saoedi's.
Eind augustus kondigde het Army Corps of Engineers van de VS (USACE) aan een nieuw terrein voor munitie-opslag in te gaan richten in Jordanië. South MSA (Munition Storage Area) op een niet bekend gemaakte lokatie (vermoedelijk bij Amman) gaat een groot aantal met aarde bedekte munitiemagazijnen omvatten met toegangswegen, werkplaatsen en beveiligd hekwerk. De lokatie is minder onder het bereik van de Iraanse raketten dan de eerdere magazijnen in Qatar die in mei zijn gesloten. Met Jordanië is ook in januari een nieuwe defensie-overeenkomst gesloten waarbij een groot aantal installaties en militaire terreinen ter beschikking komen van het VS-leger. Daarbij zijn vijf vliegbases, een marinebasis (Al-Aqaba aan de Rode Zee), oefenterreinen en een basis voor een snelle-interventiegroep van de mariniers (Camp Tintin bij de grens met Saoedi-Arabië ten zuiden van Aqaba).
Bronnen: Associated Press (Jon Gambrell), Jane's Defence Weekly (Jeremy 
Binnie)
UPDATE: 14 september - De Patriotbatterij die bestemd is voor Saoedi-Arabië is vandaag uitgezwaaid in Griekenland. De Griekse generale staf maakte bekend dat de inzet plaatsvindt ik het kader van het internationale Integrated Air and Missile Defence initiatief (IAMD), een benaming die kennelijk slaat op de multinationale versterking van de Saoedische luchtverdediging. Naast de VS hebben Frankrijk en Engeland eerder verkenningsradars naar de Saoedi's gestuurd.
Bron: Jane's Defence Weekly (Euthymius Petrou, Jermey Binnie)

Gezamenlijk transportsquadron van Duitsland en Frankrijk

2 september - De Franse en Duitse luchtmachten hebben een gezamenlijk taktisch transportsquadron met C-130J Hercules vliegtuigen opgericht. Het binationale squadron wordt gestationeerd op vliegbasis Evreux in Normandië. De piloten zullen oefenen met gemengde Frans-Duitse bemanningen. De eenheid zal bestaan uit tien Hercules vliegtuigen, zes Franse en vier Duitse. De Franse zijn al operationeel in Evreux sinds juni van dit jaar. Een ervan is sinds de zomer van 2020 ingezet in de Sahel. Twee van deze vliegtuigen kunnen worden gebruikt om in de lucht helikopters bij te tanken. In februari 2022 moet het gezamenlijke squadron klaar zijn voor de eerste operaties (als de eerste Duitse vliegtuigen gearriveerd zijn) en in 2024 wordt het volledig operationeel. Beide landen betalen 110 miljoen euro voor verbeteringen in de infrastruktuur van de basis.
De Duitse luchtmacht heeft in 2019 zes Hercules besteld, waarvan er drie zijn uitgerust als KC-130J tankvliegtuigen en de overige als het verlengde type C-130J-30 (Super Hercules).
Bron: Defense News (Vivienne Machi)

Zes marine-eskaders onderweg in de Stille Oceaan

30 augustus - Zes taakgroepen van de Amerikaanse, Britse, Australische, Japanse en Indiase marines zijn momenteel ingezet voor oefeningen in de Indo Pacifische regio. De Carrier Strike Group (CSG) met het vliegdekschip Carl Vinson (CVN-70) van de US Navy heeft momenteel de rol van de carrier Ronald Reagan in Japan overgenomen en is op 28 augustus aangekomen in de Japanse haven Yokosuka. De Reagan is nu in de noordelijke Arabische Zee actief in verband met de Amerikaanse terugtocht uit Afghanistan. Ook de groep van het Britse vliegdekschip Queen Elizabeth (UK CSG 21 - momenteel bij Zuid-Korea) met onder meer het Nederlandse fregat Evertsen (F805) en die van de Indiase Oostelijke Vloot bevinden zich in de Stille Oceaan. Het viel op dat het Britse eskader nu werd ondersteund door de onderzeeër Astute (S119), terwijl eerder in de Middellandse Zee de Artful (S121) dezelfde rol vervulde. Deze boten zijn uitgerust met kruisraketten Tomahawk Block IV.
Verder is de Amerikaanse Expeditionary Strike Group met het helikoptervliegdekschip America (LHA-6) en de 31ste Marine Expeditionary Unit (MEU) van de mariniers druk aan het oefenen in de Filipijnse Zee onder meer met de Japanse marine (oefening Noble Union).
Inmiddels heeft van 26 tot 29 augustus de eerste fase van de oefening Malabar (Australië, India, Japan en de VS) plaatsgevonden op de Filipijnen. Daaraan nam de Japanse groep Indo-Pacific Deployment 2021 (IPD21) deel.
Bron: USNI News (Dzirhan Mahadzir)

Een enkel onderdeel van US Army regelt al het vervoer per spoor

30 augustus - Er is bij de Amerikaanse landmacht nog één onderdeel - ter grootte van een compagnie - dat het vervoer per spoor moet verzorgen voor alle militaire operaties in het buitenland. Het 757e Expeditionary Rail Center dat dit moet regelen is in 2015 ingekrompen van 600 tot 180 soldaten. Echter, twee derde van het materieel van de landmacht wordt in de VS per spoor naar een haven vervoerd voor overzeese inzet. Ook op de bestemming, vooral in Europa, wordt het vaak verder per spoor verplaatst.
Een rapport van het Government Accounting Office (GAO) heeft nu tekortkomingen aan het licht gebracht. Bij de inkrimping van 2015 was het de bedoeling dat burgers een deel van het werk zouden overnemen, maar de druk op het militaire kernpersoneel is alleen maar groter geworden en het is onduidelijk hoe het zou gaan in geval van een grotere troepenmobilisatie. Bovendien zijn in de VS rond de helft van de militair relevante spoorwegen gesloten vanwege defekten en is er geen goed inspektiesysteem voor de installaties die een rol spelen bij het transport per spoor.
Bron: Army Times (Todd South)

Operationeel centrum van de VS in Israël

14 juli - De VS bouwen een nieuw Combined Joint Operations Centre (CJOC) bij de Israëlische vliegbasis in Hatzor. De vliegbasis - ook wel Kanaf 4 genoemd (Wing 4) - ligt bij de kibboets Hatzor in het midden van Israël. De aanduiding 'combined' geeft aan dat het om een commandocentrum van meerdere landen gaat, in dit geval minstens Israël en de VS. Het begrip 'joint' betekent dat het een hoofdkwartier betreft voor operationele controle met meerdere krijgsmachtdelen. Zo beschikte de NAVO-strijdmacht ISAF in Afghanistan ook over een combined joint operations centre (meerdere NAVO-landen met in elk geval landmacht en luchtmacht). Een multinationaal operationeel centrum alleen voor de luchtmacht (zoals in Irak) heet een Combined Air Operations Centre - CAOC.
Dit CJOC wordt gebouwd door het Naval Mobile Construction Battalion 11 (NMCB 11) van de VS-marine. Het omvat werkplekken voor 152 mensen en twee vergaderruimtes. Eerder (tussen 2014 en 2019) werden op deze lokatie al twee kantoorgebouwen en twee legeringsgebouwen gebouwd.
Jane's Defence Weekly meldt dat er twee andere vestigingen van het VS-leger in Israël zijn: de lange-afstandsradar AN/TPY-2 op de berg Karen in het zuiden en een VS-gedeelte van de luchtafweeracademie in Mashabim 25 km oostelijk, een 'life-support area' volgens het Pentagon.
Bronnen; Jane's Defence Weekly (Jeremy Binnie), Daily Pakistan

Weer uitstel voor operationeel hoofdkwartier EU

14 juli - Het kleine militaire hoofdkwartier van de EU moet nu eind 2021 volledig operationeel zijn. De full operational capability (FOC) van de MPCC (Military Planning and Conduct Capability) is al twee keer uitgesteld. Dit heeft de directeur-generaal van de MPCC, vice-admiraal Bléjean, verteld aan de subcommissie van het Europees Parlement voor Veiligheid en Defensie. En dit is pas de eerste fase voor het hoofdkwartier dat is ondergebracht bij de Europese Militaire Staf. In de tweede fase moet de MPCC een autonoom militair commando worden dat in staat is iedere operatie te leiden. In fase 1 moest de MPCC in staat zijn te plannen voor één gevechtsoperatie en voor de trainingsmissies van de EU (Mali, Centraal-Afrikaanse Republiek, Somalië).
De MPCC heeft echter problemen om geschikt personeel te vinden: 94 posten gedetacheerd door de lidstaten en 60 voor de permanente staf. Daarnaast is het optuigen van een geschikt commando- en informatiesysteem lastig gebleken. Tot nu toe is er alleen een werkend systeem voor het niveau dienstgeheim (de laagste geheimhouding - restricted). Het is dan lastig informatie uit te wisselen met de nationale militaire staven en de diplomatieke dienst van de EU. Dit zijn de redenen van het uitstel.
Bron: Jane's Defence Weekly (Brooks Tigner)

VS-onderdelen betrokken bij de evacuatie in Kaboel

19 augustus - VS-mariniers die zijn gestationeerd in Bahrein bij de voorwaarts gepositioneerde 24ste Marine Expeditionary Unit (MEU) uit Noord Carolina behoorden tot de eerste Amerikaanse troepen om de beveiliging van de ambassade en de internationale luchthaven in Kaboel te versterken. De Task Force 51/5 (een combinatie van mariniers en marine) waar ze bijhoren zit sinds 2016 in Bahrein. De 24ste MEU bestaat uit Landingsbataljon Team 1/8, Gevechtslogistiek Bataljon 24 en Medium Tilt-Rotor Squadron 162. Het landingsbataljon van rond 1000 mariniers is ingezet. Een tweede mariniersbataljon (waarschijnlijk het 2e Bataljon van het 1ste Regiment Mariniers uit Californië) heeft zich daarbij gevoegd. Dit bataljon was eveneens voorwaarts gestationeerd in de regio als onderdeel van de Special Purpose Marine Air-Ground Task Force-Crisis Response-Central Command (SPMAGTF-CR-CC).
Na de mariniers kwamen drie bataljons van de 82ste Airborne Divisie met een deel van het divisiehoofdkwartier. De 82ste is de snelle interventiedivisie van de VS en heeft altijd een brigade met een extra hoge paraatheid beschikbaar om overal ter wereld in te kunnen grijpen. De divisie is gespecialiseerd in het innemen van vliegvelden.
Er zijn nu rond 4500 VS-militairen rond de luchthaven en in totaal 8000 betrokken bij de evacuaties in Kaboel. Er zijn ook in totaal 900 Britse militairen in Kaboel, delen van 16 Air Assault Brigade (2 PARA).
Bronnen: Marine Corps Times (Philip Athey), BBC (George Bowden)

Grootmachten oefenen wereldwijd

17 augustus - Terwijl alle ogen zijn gericht op Kaboel merkt Walter Pincus op dat de strategische rivalen VS, Rusland en China elkaar dagelijks op een niveau van lage intensiteit bestrijden, niet alleen in het cyberdomein, maar ook door middel van een voortdurende reeks militaire oefeningen in de virtuele wereld en tevens te velde met scherpe munitie.
Zo is het Pentagon momenteel bezig met zijn eerste wereldwijde oefening die zich afspeelt in 17 tijdszones en waarbij drie regionale marinecommando's (Pacific, Atlantic en Europe) en vijf vloten betrokken zijn. De Large Scale Global Exercise 21 (LSE 2021) is de grootste maritieme en landingsoefening sinds de Koude Oorlog.
Ook zijn de VS gisteren begonnen aan een grote negendaagse oefening met Zuid-Korea die in plaats van met duizenden militairen uitgevoerd wordt door middel van computersimulatie met een klein aantal personeelsleden en zonder veldoefeningen (om een Noord-Koreaanse reactie te vermijden).
Afgelopen week hielden China en Rusland hun vijfdaagse strategische oefening Zapad/Interaction-2021 in het noordwesten van China [in de Ningxia Hui autonome regio - de Hui zijn Chinees sprekende moslims]. Daaraan deden meer dan 10.000 militairen mee. Voor het eerst werd een gezamenlijk systeem voor commandovoering gebruikt, waarbij de wapensystemen van beide kanten met elkaar worden verbonden en taktische documenten worden uitgewisseld. Rusland en China houden overigens al sinds 2005 bilaterale en multilaterale oefeningen.
Bron: The Cyber Brief (Walter Pincus)

Special forces VS naar Congo en Mozambique

16 augustus - President Tshisekedi van de Democratische Republiek Congo (DRC) heeft gisteren special forces van de VS mandaat gegeven om het Congolese leger te helpen bij de strijd tegen de Allied Democtatic Forces (ADF), een groep die actief is in het grondstoffenrijke oosten van het land en in verband wordt gebracht met ISIS. Een expertgroep van de VN heeft in juni overigens vraagtekens gezet bij de band tussen ISIS en ADF, die mogelijk alleen op het niveau van de propaganda bestaat. Volgens de Amerikaanse ambassadeur is een ploeg kwartiermakers van de Special Operations Forces drie dagen geleden aangekomen in Kinshasa om de mogelijkheden van een toekomstige Congolese antiterreurgroep te onderzoeken.
De specialisten in terreurbestrijding zullen enkele weken blijven en de bijstand wordt verleend in de nationale parken Virunga en Garamba, waar de rebellen veilige gebieden hebben ingericht. In mei is in de regio de noodtoestand uitgeroepen en autoriteiten in de provincies Noord Kivu en Ituri zijn vervangen. De ADF zou oorspronkelijk uit Oeganda zijn gekomen.

Bronnen: AFP, Reuters (Hereward Holland)

De VS en Mozambique hebben een tweede militair Joint Combined Exchange Training (JCET) programma gelanceerd, waarbij Special Operations Forces van de VS meer dan 100 Mozambikaanse commando's en rangers gevechtstraining zullen geven. Bij de eerste JCET (van 15 maar tot mei) werden Mozambikaanse mariniers getraind.
Bron: Defence Web (Guy Martin)

Duitsland steunt special forces school in Niger (UPDATE)

20 juli - Duitsland heeft de bouw van een school voor de special forces van Niger ondersteund, zo meldt het Joint Forces Operations Command van de Bundeswehr. De Bundeswehr levert ook stafleden voor het Special Forces Training Center (CFES) in de stad Tillia, 400 km ten noordoosten van de hoofdstad Niamey en 70 km van de grens met Mali. 5 km ten zuiden van de stad is er een vliegveld met een onverharde, maar verlengde en verbeterde, landingsbaan. In Tillia is ook het 41ste Special Intervention Battalion (41 BSI) van het Special Operations Command van Niger gevestigd. Duitsland heeft volgens Africa Intelligence ook 15 Guardian mijnbestendige voertuigen (MRAPs) voor Niger gekocht en stuurt 100 instrukteurs daarvoor naar het land.
Andere eenheden - 11 en 51 BSI - worden met materieel van de VS uitgerust evenals eenheden van het leger van Tsjaad. Duitsland heeft in juli het commando gekregen over de trainingsmissie van de EU in Mali (EUTM-Mali).
* In het kader van de Mission Gazelle leidt de Bundeswehr in Niger ook gevechtsduikers op. Deze operatie wordt momenteel geïntegreerd in die van EUTM.
Bron: Jane's Defence Weekly (Jeremy Binnie)
UPDATE: 12 augustus - Het VS-leger heeft een 'strategische' oefening in Niger gehouden. De paraatheid van de North and West Africa Response Force (NARF) werd getest. Deze lijkt op basis van dit bericht te vallen onder de Southern European Task Force-Africa (SETAF-AF) van US Army. De Amerikaanse militairen hebben ook kontakt gehad met Franse militairen in de hoofdstad Niamey. Het suggereert dat de VS (deels) bereid zijn de rol van de Fransen, die hun troepenaantal in West-Afrika verminderen, over te nemen.
Bron: AFP

 

Zorgen in Islamabad over B-52s

10 augustus - In Pakistan neemt de bezorgdheid toe over het gebruik van het Pakistaanse luchtruim door B-52 bommenwerpers en Spectre AC-130 gevechtsvliegtuigen, die luchtsteun verlenen aan het Afghaanse leger in Kandahar, Herat en Helmand. Ze vliegen vanuit Qatar (volgens de Times), maar maken gebruik van de 'boulevard', een corridor door het Pakistaanse luchtruim boven de provincie Baluchistan. Dit gebeurt op basis van een Airlines of Communication (ALOC) overeenkomst tussen Pakistan en de VS uit 2004. Eerder had de Pakistaanse premier Imran Khan de mogelijkheid uitgesloten dat de VS gebruik zouden kunnen maken van bases in Pakistan en daarbij verwezen naar de ALOC en de parallelle GLOC die betrekking heeft op militair logistiek verkeer over de weg.
Bron: News Logics (Frances Moody)
ZIE OOK: FM Shakil, Will Pakistan give US post-Afghanistan military bases? Asia Times, 23 mei 2021

VS-leger blijft op zes Europese lokaties

6 augustus - De VS-landmacht (US Army) in Europa en Afrika blijft op zes lokaties in Duitsland (5) en België (1) die eerder in het kader van de continu plaatsvindende European Infrastructure Consolidation van het Pentagon in 2015 (en in het geval van Mannheim 2010) waren aangewezen om te worden afgestoten. Een zevende lokatie in Duitsland (de Husterhöhe Kazerne in Pirmasens) zal worden overgenomen door de US Air Force.
De lokaties die worden behouden in Duitsland zijn de Barton Kazerne in Ansbach (garnizoensdiensten en operationeel hoofdkwartier), de Pulaski Kazerne in Kaiserslautern (ondersteuning van VS-troepen die naar Europa komen), de Coleman Kazerne in Mannheim (vooruitgeschoven materieeldepot met aansluiting op spoor, scheepsvervoer en Autobahn), de Weilimdorf Magazijnen in Stuttgart en het Amelia Earhart Centrum in Wiesbaden (administratieve diensten voor drie andere kazernes). In België blijft de Daumerie Kazerne (ondersteuning van een Intermediate Staging Base voor VS-troepen die in Europa aankomen) in Amerikaanse handen. Deze is gevestigd bij Chiévres in de provincie Henegouwen, waar ook een Amerikaanse vliegbasis is gevestigd. 
Minister van defensie Austin heeft direkt na zijn aantreden in januari een wereldwijde doorlichting van troepen, wapensystemen, bases en allianties gelast, die naar verwachting in het najaar af zal komen. Het plan van president Trump om het aantal VS-troepen in Duitsland met 12.000 te verminderen is opgeschort. Het behoud van de zes lokaties nu heeft vooral te maken met de inmiddels veranderde planning voor grootschalige NAVO-operaties aan de oostgrens van het NAVO-gebied.
Bronnen: Associated Press, US Army Europe and Africa (persbericht)

Geheime Indiase marinebasis op eiland Mauritius?

3 augustus - Volgens Al Jazeera zijn er sterke aanwijzingen dat India bezig is met de bouw van een marinebasis op een afgelegen eiland van de republiek Mauritius. Er is een landingsbaan in aanbouw van meer dan 3 km lang, die volgens militaire experts vrijwel zeker gaat worden gebruikt voor maritieme patrouilles van de Indiase marine. Nu is er alleen een strip van 800 meter. Daarnaast zijn er twee aanlegsteigers gebouwd. Het eiland Agaléga ligt op rond 1100 km van het hoofdeiland van Mauritius. Van hieruit kunnen met P8I maritieme verkenningsvliegtuigen, die ook geschikt zijn voor bestrijding van onderzeeërs en oppervlakteschepen patrouilles worden uitgevoerd in het zuidwestelijk deel van de Indische Oceaan en de Straat van Mozambique (tussen Mozambique en Madagaskar). In 2015 werd tussen India en Mauritius een overeenkomst gesloten over de aanleg van infrastruktuur op het eiland voor de kustwacht en civiele doeleinden. De regering van Mauritius ontkent dat het nu om militair gebruik gaat. Door Al Jazeera geraadpleegde experts betwijfelen het. Het eiland biedt een uitstekende positie voor het verzamelen van verbindings- en elektronische inlichtingen over het scheepsverkeer in de Straat van Mozambique.
India heeft ook aangekondigd deze maand een taakgroep van vier marineschepen (een geleide-wapen-destroyer, een geleide-wapen-fregat, een korvet voor onderzeebootbestrijding en een geleide-wapen-korvet) voor twee maanden naar de Zuid-Chinese Zee te sturen. Deze zal onder meer deelnemen aan de marine-oefening Malabar 2021 met de VS, Australië en Japan (samen de zogenaamde Quad).
Bronnen: Al Jazeera (Yarno Ritzen), CNN (Brad Lendon)

VS oefent met Indonesische leger

3 augustus - Meer dan 4500 militairen van het Indonesische en het VS-leger doen van 1 tot 14 augustus mee aan de jaarlijkse oefening Garuda Shield. De oefening wordt vanaf 2009 gehouden en dit is de omvangrijkste editie tot nu toe. Ze vindt plaats op de eilanden Sumatra, Sulawesi (Celebes) en Borneo met 2282 militair personeel van de VS (25ste Infanteriedivisie) en 2246 van Indonesië. Er vinden schietoefeningen, veldoefeningen en oefeningen met vliegend materieel plaats.
Indonesië probeert te balanceren te midden van de zich ontwikkelende machtsstrijd tussen de VS en China in Oost-Azië. Er is een territoriaal geschil met China in de exclusieve ekonomische zone van Indonesië in de Natuna Zee (Riouwarchipel).
Bron: South China Morning Post (Resty Woro Yuniar)

VS gaan door met maandelijkse patrouilles door de Straat van Taiwan

30 juli - De geleide-wapen-destroyer Benfold (DDG 65) van de Amerikaanse marine is eergisteren door de Straat van Taiwan gevaren. Het was de zevende keer dit jaar dat een dergelijke passage plaatsvond. Daarmee zet de regering Biden de maandelijkse patrouilles die onder voorganger Trump waren begonnen voort. De politiek is een vorm van steun aan Taiwan. China ziet het als een vorm van provocerend gedrag, omdat het Taiwan beschouwt als behorend tot Chinees grondgebied dat (tijdelijk in hun ogen) niet onder kontrole van Peking staat. De Straat van Taiwan geldt als internationale waterweg die ook door marineschepen gebruikt mag worden voor doortocht, maar niet voor oefeningen, militaire operaties of wapengebruik.
De Benfold had twee weken eerder een vrije-navigatie-operatie (FONOP) uitgevoerd in de Zuid-Chinese Zee in de buurt van door China gekontroleerde (kunstmatige) eilanden. Een Brits eskader onder leiding van het vliegdekschip Queen Elizabeth met deelname van het Nederlandse luchtverdedigingsfregat Evertsen is inmiddels de Zuid-Chinese Zee binnengegaan op weg naar Japan en is door China gewaarschuwd zich niet te misdragen (!). Experts denken vooralsnog dat het zal blijven bij schaduwen van de westerse vloot door Chinese marine en vliegtuigen.
Ondertussen heeft een Chinese amfibische geïntegreerde brigade van de 73ste Legergroep in Xiamen (kustprovincie Fujian) onlangs een oefening aan de zuidoostelijke kust uitgevoerd in overzeese operaties om eilanden te bezetten. Deze wordt gezien als voorbereiding op mogelijke militaire aktie tegen Taiwan. Tevens zijn twee (schiet)oefeningen gehouden in de Zuid-Chinese Zee bij de stadsprefekturen Jiangmen en Maoming in de provincie Guandong. Van de US Navy is ook onderweg in de Zuid-Chinese Zee een Surface Action Group (SAG) met de destroyer Kidd en het kustslagschip (LCS) Tulsa. En het Chinese vliegdekschip Liaoning dat is gebaseerd op het eiland Hainan heeft ook zijn gezicht laten zien.
Bronnen: Newsweek (John Feng), BBC (Frank Gardner), South China Morning Post (Kristin Huang), The Drive - The War Zone (Thomas Newdick)

VS-luchtmacht stuurt luchtvloot naar Guam voor grote oefening

23 juli - De US Air Force stuurt een groot aantal vliegtuigen naar het eiland Guam in de Stille Oceaan om te oefenen voor een oorlog met China. Het gaat om 10 F-15Es van het 389ste Fighter Squadron uit Idaho, 25 van de meest geavanceerde F-22s van het 525ste Fighter Squadron uit Alaska en het 199ste Fighter Squadron van de Nationale Garde van Hawaii en twee C-130J transportvliegtuigen van de 374ste Air Lift Wing van vliegbasis Yakota in Japan. In het kader van de oefening Pacific Iron 21 zullen de gevechtsvliegtuigen worden gespreid over vier bases: Anderson, de internationale luchthaven Won Pat, Vliegveld Noordwest (alle drie op Guam) en de internationale luchthaven Tinian (190 km ten noorden van Guam, een eiland van de Noordelijke Marianen, eveneens een overzees gebiedsdeel van de VS).
De gevechtsvliegtuigen moeten oefenen in het gebruik van vliegvelden zonder veel faciliteiten, omdat in het eerste stadium van een oorlog grotere bases onder Chinees vuur zullen komen of ver van het slagveld liggen (het zog. agile combat concept). Bijtanken in de lucht is cruciaal, maar de tankvliegtuigen en transportvliegtuigen zijn te groot om van de kleinere velden te kunnen opereren, hetgeen een flinke logistieke puzzel oplevert.
Momenteel is in Australië de grote landmachtoefening Talisman Sabre van de VS aan de gang, waarbij onder meer amfibische landingen worden geoefend. En ook op Guam de oefening Forager 2021 met 4000 militairen van US First Corps, het Japanse leger en de 1ste Special Forces Group, luchtlandingen en Apache gevechtshelikopters.
Bronnen: Forbes (David Axe), Truthout (Ann Wright)

US Air Force krijgt toegang tot twee Hongaarse bases

18 juli - US European Command (EUCOM) en het Hongaarse leger hebben uitvoeringsovereenkomsten getekend waarbij de vliegbases Kecskemét en Pápa worden aangewezen als faciliteiten waar de Amerikaanse luchtmacht gebruik van kan maken. Het medegebruik is mogelijk op basis van een Overeenkomst over Defensiesamenwerking die in 2019 tussen de VS een Hongarije werd gesloten. Deze verving het tot dan geldende beperktere Status of Forces Akkoord (SOFA).
Nadat Hongarije in 1999 lid van geworden van de NAVO was de basis Pápa al aangewezen als reservebasis van de NAVO (te gebruiken in krisis- en oorlogstijd). Later werd Pápa een Main Operating Base waar drie C-17 Globemasters III militaire transportvliegtuigen voor de lange afstand weren gestationeerd van de Strategic Airlift Capability van de NAVO. Als zodanig speelde de basis een belangrijke rol voor de NAVO in Afghanistan.
Rick Rozoff van Stop Nato heeft een overzicht van VS en NAVO-vliegbases in het voormalige Pakt van Warschau:
Bulgarije: Bezmer en Graf Ignatievo
Estland: Ämar
Hongarije: Kecskemét en Pápa
Litouwen: Šiauliai
Polen: Łask en Malbork
Roemenië: Deveselu, Mihail Kogălniceanu Internationale Luchthaven en de vliegbasis 71 in Câmpia Turz
* Ook in Nederland is sprake van een 'modernisering' van de statusovereenkomst met de VS om Amerikaanse troepen meer toegang te verlenen tot Nederlandse militaire faciliteiten.
Bron: Anti-Bellum (Rick Rozoff)

De meeste Britse destroyers zijn niet inzetbaar

22 juli - Vijf van de Type 45 destroyers van de Britse marine zijn momenteel niet inzetbaar. Slechts één van deze klasse (de Defender) is operationeel. Van de rest zijn er vier in diverse stadia van onderhoudswerkzaamheden (de Daring, de Duncan en de Dragon) of modernisering (de Dauntless) terwijl de vijfde, de Diamond, deze maand door technische problemen de begeleiding van het Britse vliegdekschip naar het Indopacifisch gebied moest opgeven en terugkeren. De Defender beschermt nu de Queen Elizabeth op haar reis, samen met de Nederlandse Evertsen en VS-schepen.
Bron: Defense News (Andrew Chuter)

Japan kiest bases voor zijn F-35s

21 juli - Japan heeft besloten dat het zijn F-35Bs (de versie van de JSF die vertikaal kan landen) gaat stationeren op de vliegbasis Nyutabaru aan de oostkust van Kyushu, het meest zuidelijke van de vier Japanse hoofdeilanden. Momenteel is daar een trainingsbasis met een squadron F-15s. De eerste zes F-35Bs zullen in fiskaal jaar 2025 komen, het jaar daarop nog twee. De luchtmacht is nu bezig met de vorming van een tweede squadron F-35A (de standaard versie) in Misawa in het noorden. Op Kyushu kan de F-35B goed samenwerken met de helikopterdekschepen Izumo en Kaga van de marinebases Kure en Yokosuku. Deze worden momenteel geschikt gemaakt om de F-35B te ontvangen. Probleem is wel dat de lokale bevolking uiterst kritisch staat ten opzichte van dit soort plannen en in het verleden al projekten heeft verhinderd of vertraagd.
Bron: Defense News (Mike Yeo)

Tweede deel van Juniper Falcon in Israël begonnen

21 juli - Afgelopen nacht zijn twee C-130J Super Hercules militaire transportvliegtuigen van de VS van het 37ste Airlift Squadron uit vliegbasis Ramstein met personeel en materieel van de US Air Force in Israël geland voor het tweede deel van de gezamenlijke luchtverdedigingsoefening Juniper Falcon 2021, die gekoncentreerd is op de afweer van ballistische raketten. Dit is het tweede - fysieke - deel van de oefening. Het virtuele deel vond vanwege Corona in februari plaats met Israëlische troepen in Israël en Amerikaanse in Duitsland, waar het hoofdkwartier van US European Command i(EUCOM) is gevestigd. De oefening begint volgende week en gaat twee weken duren. Juniper Falcon wordt sinds 2001 ongeveer elke twee jaar gehouden door het Israëlische leger (IDF) en EUCOM.
Bron: The Times of Israel (Judah Ari Gross), UPI (Ed Adamczyck)

Rusland versterkt zijn basis in Tadzjikistan (UPDATE 2)

21 juli - Rusland gaat zijn 201ste militaire basis in Tadzjikistan (in de steden Dushanbe en Bokhtar) deze maand versterken met 17 nieuwe BMP-2 infanteriegevechtsvoertuigen voor de gemotoriseerde infanterie op de basis, zo meldt persbureau Interfax. Op 20 juli werd al bekend dat Russische T-72 tanks vanaf deze basis zijn ingezet op 20 km afstand van de grens tussen Tadzjikistan en Afghanistan in het 200 km van de basis gelegen oefengebied Kharb-Maidon. Dit gaat vooraf aan oefeningen volgende maand met troepen van Tadzjikistan en Oezbekistan. Ook Russische oefeningen in Oezbekistan zijn aangekondigd. De basis in Tadzjikistan valt onder het Centrale Militaire distrikt van Rusland dat tevens het bevel voert over de geïntegreerde militaire basis Kant in Kirgizië en eenheden in Kazakhstan.
Het leger van Tadzjikistan houdt vandaag een grote paraatheidsoefening (Border 2021), waarbij parate en mobilisabele troepen en het materieel worden geïnspekteerd. Een en ander heeft te maken met de gespannen situatie in buurland Afghanistan na de aftocht van het Amerikaanse leger.
Bronnen: Reuters, Tass.
UPDATE: 5 augustus - Rusland zet vier Tu-22M3 strategische bommenwerpers in bij de oefening in Oezbekistan dicht bij de Afghaanse grens. De bommenwerpers vliegen vanaf Saratov naar het oefengebied, vergezeld door MiG-29 gevechtsvliegtuigen van de Oezbeekse luchtmacht.
Bron: Reuters 
UPDATE 2: 18 augustus - China is vandaag een gezamenlijke oefening in terreurbestrijding begonnen met Tadzjikistan. De landen delen een 1345 km lange grens. De oefening Counterterrorism Collaboration 2021 even buiten de hoofdstad Dushanbe gaat twee dagen duren en wordt georganiseerd door het Chinese ministerie van openbare veiligheid en het Tadzjiekse ministerie van binnenlandse zaken.De twee landen hebben sinds 2006 bilaterale militaire oefeningen gehouden en soms ook onder auspiciën van de Shanghai Cooperation Organization (SCO) geoefend.
Bron: South China Morning Post (Laura Zhou)

De B-52s vliegen naar Guam en de Golf van Guinee

15 juli - In het kader van de Bomber Task Force zijn de strategische bommenwerpers B-52 van de 5e Bomb Wing van vliegbasis Minot in Noord-Dakota gisteren teruggekeerd naar vliegbasis Andersen op het eiland Guam in de Pacific (een overzees gebiedsdeel van de VS). Ze zullen onder meer deelnemen aan een oefening met Australië, Talisman Saber 2021. In april was de 2e Bomb Wing van de basis Barksdale in Louisiana ook op basis Andersen ingezet.
De B-52s hebben het na oktober 2020 overgenomen van de B-1s die met paraatheidsproblemen te kampen hebben.
Op 9 juni vloog een B-52 van de 2e Bomb Wing in het kader van Bomber Task Force Europe vanaf de Spaanse basis Morón naar de Golf van Guinee en langs de West-Afrikaanse kust. De B-52s zijn tijdelijk in Spanje gestationeerd.
Bronnen: Air Force Magazine (Brian W. Everstine), USAFE

Frankrijk wil operatie in de Sahel beëindigen (UPDATE)

14 juli - De Franse president Macron wil de anti-jihadistische operatie Barkhane in de Sahel in het eerste kwartaal van 2022 beëindigen. Het aantal hierbij betrokken troepen (nu 5100) zal geleidelijk worden verminderd. Franse militairen zullen wel de kern blijven vormen van de veel kleinere missie Takuba van de Europese special forces. Deze omvat momenteel 600 militairen, die lokale strijdkrachten moeten adviseren en begeleiden. Frankrijk probeert de westerse interventie in onder meer Mali te europeaniseren.
Eerder was sprake van een halvering van het aantal Franse militairen tot 2500-3000. De Franse bases in Timbuktu, Tessalit en Kidal in het noorden van Mali worden gesloten en de komende tijd zal de strijd zich koncentreren in het grensgebied met Niger en Burkina Faso. [Troepen worden vermoedelijk gekoncentreerd in Gao]. Vliegend materieel kan vanuit Niger en Tsjaad luchtsteun blijven verlenen. Een belangrijk probleem voor Frankrijk in Mali is dat een betrouwbare lokale partner ontbreekt. Binnen korte tijd heeft het leger twee staatsgrepen gepleegd. Frankrijk had op 3 juni de militaire samenwerking opgeschort, maar hervatte deze begin juli.
Op 9 juli sloot Frankrijk een nieuwe overeenkomst met het Pentagon voor ondersteuning voor de special forces met inlichtingenmiddelen, MQ-9 Reaper drones die door de US Air Force worden gevlogen vanuit Air Base 201 in Niger. In het kader van Operatie Juniper Micron tanken KC-135 Stratotankers vanaf de Spaanse basis Moron de Franse luchtmacht in Mali verder bij in de lucht.
Bronnen: France 24, Al Jazeera, Air Force Magazine (Abraham Mahshie)
ZIE OOK: Andrew Lebovich, After Barkhane: What France's military drawdown means for the Sahel. European Council on Foreign Relations, 2 
juli 2021
UPDATE: 21 september - Jane's Defence Weekly heeft wat meer bijzonderheden. Het is nog steeds de bedoeling de inzet van Barkhane te verminderen van 5500 militairen nu tot 2500-3000 in 2023, het tempo nog afhankelijk van de uitslag van de presidentsverkiezingen. Het aantal bataljons gaat van drie naar één. Er wordt teruggevallen op Gao met voorwaartse operationele bases in Gossi in het westen en Menaka in het oosten. Materieel wordt afgevoerd via de havens Abidjan (Ivoorkust), Douala (Kameroen) en Cotonou (Benin). Een aantal voertuigen blijft in Abidjan bij het Franse 43ste Bataljon Marine-infanterie (900 soldaten). De special forces Task Force Sabre (sinds 2009) verliest hoogstens enkele commando's. Het voorwaartse hoofdkwartier in Niamey bij de geallieerde intelligence fusion cell blijft.
Bron: Jane's Defence Weekly (Jean-Marc Tanguy)