Australische afuisterbasis belangrijk voor Gaza-oorlog

3 november - De Pine Gap afluisterinstallatie bij Alice Springs in Australië  is van groot belang voor de oorlog In Gaza, zo blijkt uit een artikel van Declassified Australia. De resultaten van het verzamelen van grote hoeveelheden verbindings- en elektronische inlichtingen door twee geosynchrone Orion satellieten die op 36.000 km hoogte op een vaste plaats ten opzichte van de aarde staan, worden door Pine Gap geanalyseerd en doorgegeven aan het Israëlische leger.

De officiële naam van de basis van de Amerikaanse National Security Agency (NSA) is Joint Defence Facility Pine Gap (JDFPG). In het door Edward Snowdon vrijgegeven archief staat de codenaam van de basis RAINFALL. De signalen die verwerkt worden heten PROFORMA, communicatie van radars en wapensystemen die real time worden verzameld. Dat kunnen bijvoorbeeld lanceringsignalen van de raketten van Hamas zijn of communicatiegegevens over dreigende lanceringen vanuit Libanon of Iran. Op het gebied van doelopsporing is er een aparte overeenkomst tussen de NSA, het Britse afluistercentrum GCHQ en de  verbindingsinlichtingendienst Israeli SIGINT National Unit (ISNU). Volgens een gelekt document worden bij deze samenwerking onder meer gegevens uitgewisseld over Palestijnen. Vanwege het gevoelige karakter van deze samenwerking valt de resulterende doelbepaling wat Palestijnen betreft niet onder dit projekt

De personeelsomvang van Pine Gap is 800, waarvan de helft Amerikanen. Van de overigen zijn er minder dan 100 Australische regeringspersoneel, de rest is geprivatiseerd.

Bron: Declassified Australia (Peter Cronau)

VS activeren onderzees spionageprogramma tegen Chinese onderzeeërs

23 september - Een uitgebreid rapport van Reuters meldt een grootscheepse reconstructie van een oud onderzees spionageproject van de VS tegen onderzeeërs: de herleving van het Integrated Undersea Surveillance System (IUSS). De aanleiding is de nieuwe missie voor een spionagepost op een eiland 80 km ten noorden van Seattle, die tot nu toe hoofdzakelijk belast was met het volgen van de bewegingen van walvissen en het meten van de stijgende temperatuur van het zeewater: een Theater Undersea Surveillance Command.

De modernisering van het IUSS gaat erom het bestaande netwerk van onderzeese spionagekabels om de akoestische signalen van vijandelijke onderzeeërs te traceren te vernieuwen en te combineren met maritieme drones en een vloot van spionageschepen met ultramoderne sensoren en onderzeese microfoons. Het bestaande kabelsysteem van IUSS dateert uit de Koude Oorlog en was gericht tegen de Sovjet-Unie, het moest met name de uitbraak van Russische onderzeeërs naar de Atlantische Oceaan verhinderen. Het bestaan ervan werd pas officieel erkend in 1991. Het systeem bestond sinds de jaren vijftig onder de naam SOSUS (Sound Surveillance system) en was door kritische onderzoekers in de jaren tachtig onthuld. In 1985 werd de naam veranderd in IUSS toen het werd gekombineerd met een technologie die bekend staat als Surveillance Towed Array Sensor System (SURTASS), lange vertikale sonarsystemen die achter marineschepen worden gesleept om naar onderzeeërs te luisteren.

Het systeem wordt nu omgebouwd om Chinese onderzeeërs te traceren. Daarbij zal ook gebruik worden gemaakt van maritieme drones om het veel mobieler te maken. Er zijn nu twee vaste observatiepunten voor IUSS. Enerzijds het boven aangeduide Naval Air Station Whidbey Island in de staat Washington en anderzijds Dam Nek Naval Station in Virginia Beach.

Bron: Reuters (Joe Brock)

De jaarlijkse nukleaire oefening van de NAVO

23 oktober - Het is weer herfst, dus dat betekent dat de nukleaire luchtmachtoefening van de NAVO Steadfast Noon wordt gehouden, zoals gewoonlijk in oktober (van de 16e tot de 26e). Deze keer vond de oefening plaats boven de noordelijke Adriatische Zee en de Tyrreense Zee tussen Sardinië en Sicilië. Er namen 60 vliegtuigen uit 13 lidstaten aan de training deel. daaronder ook B-52 strategische bommenwerpers van de VS die uit de VS kwamen. Een B-52 maakte een rondje boven Noordwest-Europa.

Vroeger was deze oefening streng geheim, maar sinds enige tijd zijn er persverklaringen en nu zelfs een gesprek van NAVO-functionarissen met journalisten van de Frankfurter Internationale Zeitung (FAZ) en twee andere internationale kranten. Het draaiboek van de oefening richt zich op een fiktief land, dat echter dezelfde eigenschappen heeft als Rusland. Het scenario speelt in een zwaar bevochten omgeving en omvat stresstests waarbij NAVO-vliegtuigen of hele vliegvelden worden uitgeschakeld door vijandelijk vuur en er vervanging moet worden geregeld. Elke nukleaire inzet heeft de vorm van een 'pakket' vliegtuigen (tankers, jachtvliegtuigen, bommenwerpers die gronddoelen zoals radars kunnen uitschakelen) dat de nukleaire bommenwerper naar zijn doel begeleidt. Deze begeleiding, die ook gebeurt door NAVO-landen die zelf geen kerntaken hebben, heeft de code SNOWCAT (Support of Nuclear Operations with Conventional Air Tactics).

Geoefend wordt hoe de kernwapens uit hun ondergrondse kluizen worden gehaald en onder de vliegtuigen worden gehangen, in dit geval op de vliegbases Ghedi (bij Brescia) en Aviano (ten noordoosten van Venetië) in Italië. De bommen gaan echter niet mee de lucht in.

Nu wordt nog met F-16s geoefend, volgend jaar voor het eerst met de F-35 die tot 2025 worden uitgerust met de nieuwe B61-12 kernbommen (bunkerbrekers met satellietnavigatie) in plaats van de huidige vrije-val-bommen. Volgens de FAZ is zelfs de verplaatsing van de nukleaire vliegtuigen naar een konfliktgebied al een afschrikkingssignaal. Dit impliceert eigenlijk dat de vliegtuigen in krisis- en oorlogssituaties naar oorlogslokaties kunnen gaan. In het persbericht van de NAVO werd (voor het eerst?) benadrukt dat (het grootste deel...) van de training plaatsvond op minstens 1000 km van de Russische grens.

De oefening wordt onder meer voorbereid op de Duitse afdeling van het US Air Force Nuclear College op de vliegbasis Ramstein. Er zijn daar onder meer cursussen doelbepaling en doelwijziging met namen als 'Theater Nuclear Operation'.

Bronnen: FAZ (Thomas Gutschker), Counterpunch (John Laforge), NAVO persbericht 

 AANVULLING: België deed mee met drie F-16s. 

VS-militairen nog steeds in Jemen

2 november - In verband met het afvuren van ballistische raketten en kruisraketten in de richting van Israël door Jemenitische Houthi-rebellen op 30 oktober (ze werden onderschept door de marine van de VS in de Rode Zee) wijst The Intercept er op dat er in Jemen nog steeds Amerikaanse special forces aanwezig zijn. Afgelopen juni bevestigde het Witte Huis nog dat er 'gevechtstroepen' van de VS in Jemen waren om operaties uit te voeren tegen Al Qaida en ISIS (War Powers Resolution rapport). Ze staan onder leiding van Special Operations Command Central Forward Yemen (SOCCENT FWD Yemen of SFY). Dit is een vooruitgeschoven element van Special Operations Command uit Tampa in de VS dat anti-terreuroperaties van Pakistan tot Egypte kontroleert. Er is verder niet veel over de activiteiten bekend. Tijdens de periode Trump was er een plan om een 300 sterke stammilitie te trainen voor onconventionele oorlogsvoering en contra-terreur operaties. Ook over de periode Obama was er een dergelijk bericht. Training en advies voor gelieerde troepen zou dus de opdracht zijn, een klassieke taak voor special forces. 

Bron: The Intercept (Ken Klippenstein)

Meer dan 1000 Duitse soldaten naar het Midden-Oosten

28 oktober - Volgens de Keulse Tv-zender n-tv berichten 'veiligheidskringen' dat er tot nu toe meer dan 1000 soldaten van de Bundeswehr naar het Midden-Oosten zijn gestuurd voor het geval dat Duitse burgers uit de hele regio geëvacueerd moeten worden. De meeste ervan zijn paraat op Cyprus. Op 21 oktober landde daar een A400M militair transportvliegtuig uit Hannover met een tweede in aantocht. Het bevoorradingsschip Frankfurt am Main (A1412), dat in de buurt was om migrantenbewegingen te observeren lag voor de haven van Limassol. De Bundeswehr heeft het eigen reactievermogen in het Midden-Oosten verhoogd. Op Cyprus is een plannings- en operationele staf opgebouwd. Er zijn daar ook special forces van de Duitse marine (KSM) met gevechtszwemmers bij de hand. Soldaten van Kommando Spezialkräfte (KSK) zijn naar Jordanië gevlogen. Volgens ZDF zijn ook leden van de elite-eenheid van de politie GSG 9 en KSK op Cyprus. Het Duitse korvet Oldenburg kruist voor de Libanese kust in het kader van VN-vredesoperatie UNIFIL II. Het wordt afgelost door het fregat Baden-Württemberg. De Oldenburg gaat dan naar de Egeïsche Zee bij Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2).

De Nederlandse ministeries van buitenlandse zaken en defensie hebben op 18 oktober twee C-130 Hercules transportvliegtuigen met 200 soldaten naar Cyprus gestuurd. daarbij zijn ook mariniers en ondersteunende staf.

Op Kreta zijn op het militaire deel van de luchthaven Chania transportvliegtuigen van de US Air Force gesignaleerd (C-130. C-17, KC-135 tankers). Het marinesteunpunt Souda op het eiland met zijn luchthaven is een belangrijke VS-basis in de oostelijke Middellandse Zee.

Bronnen: n-tv, Augen Geradeaus (T.Wiegold), ZDF (Julia Klaus), The Cradle

 

Israëlische speciale eenheden en Gaza

31 oktober - ABC (Australië) geeft een overzicht van speciale militaire eenheden en inlichtingenorganisaties die betrokken zijn bij de Israëlische grondoorlog in Gaza.

Sayeret Matkal

Deze elitecommando's voor geheime operaties zijn gespecialiseerd in het uitschakelen van vijandelijke leiders, het bevrijden van gijzelaars en exfiltratie.

Shayehet 13 

Dit is een onderdeel van de Israëlische marine voor speciale operaties, gevormd in 1949. Naast duikers en explosievenexperts hebben ze tevens een medisch specialisme. Het personeel krijgt een opleiding van drie jaar gevolgd door een actieve periode van minimaal vijf jaar. Na 7 oktober is hun hoofdkwartier in Atlit bij Haifa verplaatst naar Ashdod ten noorden van Gaza.

Shaldag 

Deze eenheid is gemodelleerd naar de Britse SAS, werkt met explosieven (ook onder water) en zal waarschijnlijk voorop gaan bij het gevecht in de tunnels.

Unit 669 

Dit is een speciale eenheid van de luchtmacht, gevormd in 1974. Hun rol is het ophalen van gewonde soldaten onder vuur, te voet of met helikopters.

Shabak (Shin Bet) 

De binnenlandse veiligheidsdienst van Israël, gespecialiseerd in het hanteren van menselijke bronnen. Hen wordt nu verweten te hebben gefaald, omdat hun informantennetwerk binnen Gaza vooraf geen signalen zou hebben opgevangen van de aanval op 7 oktober.

Volgens France 24 heeft de Shin Beth na 7 oktober een speciale eenheid gevormd om de organisatoren van de aanval op 7 oktober op te sporen. De naam van de groep zou NILI zijn (een afkorting van de Hebreeuwse spreuk: De Eeuwige van Israel zal niet rusten).

Mossad 

De buitenlandse inlichtingendienst zal zich nu vooral bezighouden met wat er in Qatar gebeurt, waar de politieke leiding van Hamas zit en mogelijk informatie bestaat over de gijzelaars in Gaza. Mossad beschikt sinds 1972 (aanslag bij de Olympische spelen) ook over een operationele sectie (Kidon) die zich bezighoudt met het volgen en doden van tegenstanders in het buitenland.

Unit 8200 

De afluisterdienst, vergelijkbaar met de NSA in de VS en het Signals Directorate in Australië met specialisten Arabisch.

Bronnen: ABC (John Lyons), France24 (Sébastian Seibt)

Samenstelling NAVO-brigade Litouwen

6 november - Het Duitse ministerie van defensie heeft de samenstelling van de permanente NAVO-brigade in Litouwen (Panzerbrigade 42) bekend gemaakt. De Brigade Litauen zal bestaan uit het Panzerbataillon uit Augustdorf (Noordrijn-Westfalen) met Leopard-2 tanks en het Panzergrenadierbataillon 122 uit Overviechtach (Beieren) met Puma pantserinfanterievoertuigen. De 4800 militairen en 200 burgers worden met hun gezinnen in Litouwen gestationeerd.

Het derde bataljon van de brigade zal op basis van rotatie gevormd worden als snelle interventiegroep. Duitse, Nederlandse en Noorse soldaten zullen voor deze reeds bestaande gevechtsgroep op tijdelijke basis naar Litouwen worden gestuurd. De plaats waar de brigade wordt gevestigd wordt nog nader bepaald. De keus zou tussen Vilnius en Kaunas gaan. Een groep kwartiermakers (Vorkommando) gaat in het tweede kwartaal van 2024 naar Litouwen, gevolgd door de planningsstaf voor de stationering (Aufstellungsstab) van de brigade in het laatste kwartaal van 2024. In 2028 moet de brigade volledig inzetbaar zijn, maar dat is ook afhankelijk van de infrastruktuur die Litouwen moet opbouwen (kazernes, oefenterreinen, huisvesting voor de gezinnen etc.). In Augustdorf in Beieren wordt het Panzerbataillon 215 opnieuw gestationeerd en het Artilleriebataillon 131 wordt verplaats van Weiden naar Oberviechtach. In Wieden wordt dan weer het nieuwe Panzerartilleriebataillon 375 verder uitgebouwd.

* De Litouwse brigade valt dus onder de NAVO en is ook elders aan de oostgrens inzetbaar

Bron: Handelsblatt (Frank Specht)

In stilte hadden de VS hun basis in Israël uitgebreid [UPDATE]

27 oktober - The Intercept bericht hoe het Pentagon, twee maanden voor de aanval van Hamas, een kontrakt voor 35 miljoen dollar had afgesloten om zijn geheime basis op de berg Har Qeren in de Negevwoestijn uit te bouwen. 'Site 512' is een radarinstallatie die 20 km is verwijderd van de Gazastrook en de lucht afspeurt op zoek naar raketaanvallen op Israël. Volgens Intercept kijkt de basis naar de middellange-afstands-raketten van Iran en zou dan (nog) geen rol hebben gespeeld in de huidige oorlog. Het kontrakt betrof een faciliteit voor de Amerikaanse troepen op de basis (de VS stellen officieel dat de Amerikanen werken op een Israëlische basis), die sinds 2017 actief is. Eerder werd Site 512 aangeduid als een cooperative security location, medegebruik dus, maar dergelijke CSLs kunnen meer dan 1000 VS-troepen huisvesten.

UPDATE: 3 november - Intercept: Israëlische aannemer voor VS-basis betrokken bij bouw van illegale nederzetting op de West Bank 

Bron: The Intercept (Ken Klippenstein, Daniel Boguslaw)

Israëls onderzeeërs naar gevechtsposities

24 oktober - Defense Blog bericht dat Israël zijn onderzeeërs van het type Dolphin naar gevechtsposities langs de kust van de Middellandse Zee heeft gestuurd. De marine beschikt over vijf actieve moderne Dolphins van Duitse makelij (HDW). Het zijn de Dolphin, de Leviathan (allebei 1999), de Tekumah (2000), de Tanin (2014) en de Rahav (2016). Aan de Drakon wordt nog gebouwd. De laatste drie zijn verbeterde, stillere, Dolphin II, die langer onder water kunnen blijven. Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat deze boten nukleair bewapend kunnen worden en dan bestemd zijn voor het uitvoeren van een 'tweede slag'. De Popeye Turbo geleide wapens van de Dolphin II hebben een bereik van 1500 km.

Bron: Essa News (KMO)

Grote commandopostoefening NAVO in Brunssum

20 oktober - Gisteren is de grote commandopostoefening van de NAVO in het hoofdkwartier Joint Forces Command (JFC) te Brunssum na elf dagen beëindigd. De oefening was computergestuurd (geen echte troepenbewegingen) en is bedoeld om NAVO-hoofdkwartieren en -onderdelen te trainen in het uitvoeren van ingewikkelde operaties. Er waren in Brunssum deelnemers uit 17 landen en 24 andere multinationale hoofdkwartieren. 7000 burgers en militairen waren op een of andere manier bij de oefening betrokken.

JFC houdt zich ook bezig met het plannen van een nieuwe verdedigingsstrategie voor de NAVO in Europa, wat onder meer de aanvoer van 250.000 militairen naar het strijdtoneel inhoudt en het uitwerken van tal van scenario's in geval van escalatie. Vanaf december gaat JFC zich buigen over de plannen die door de afzonderlijke NAVO-leden worden ingeleverd. 

In Brunssum is sinds vorig jaar ook een nieuw logistiek hoofdkwartier van de NAVO gebouwd, Headquarters Joint Logistics Support Group Brunssum (HQ JLSGBS). Dit moet het transport van troepen en materieel naar het operatiegebied aan de oostflank coördineren en logistieke steun (voedsel, kleding, uitrusting, brandstof en munitie) leveren aan de fronttroepen. Ook moet worden gezorgd voor voldoende medische zorg en reparatie van het materieel. Het gebouw heeft rond 10 miljoen euro gekost. 

Bron: ZO-NWS / Streekomroep Limburg, Noordhollands Dagblad (ANP)