Finland stelt bases in Lapland ter beschikking van de VS (UPDATE)

18 december - Finland en de VS hebben een Defence Cooperation Agreement (DCA) gesloten over bilaterale militaire samenwerking. Beide landen hebben al sinds begin jaren negentig een nauwe samenwerking op dit gebied en dat is nu vastgelegd in een overeenkomst, die het Finse parlement nog moet goedkeuren. Daarbij krijgen de VS toegang tot en gebruik van Finse militaire installaties en terreinen voor onder meer de opslag van militair materieel, voorraden en goederen en kunnen ze vliegtuigen, schepen en voertuigen verplaatsen op Fins grondgebied. Het noordelijke deel van het land (Lapland) is daarbij vooral belangrijk, vijf van de vijftien bases waar de VS gebruik van kunnen maken liggen daar. Daaronder valt ook Rovajärvi, het grootste militaire oefenterrein in West-Europa, dat bruikbaar is voor brigadeoefeningen. Daarnaast de Lapland Air Command Air Base (vliegbasis voor F-18s en in de toekomst F-35s) en het Jaeger Brigade Garrison in Rovaniemi. Ook de militaire depots van Tervola en Veitsiluoto komen voor de VS beschikbaar. De meest noordelijke van de bases is de Border Guard Base in Ivalo, 50 km van de Russische grens op de route naar Moermansk. Aan de Russische kant ligt de 80ste Gemotoriseerde Infanteriebrigade in Alakurtti, de arctische brigade van Rusland.

Enkele dagen geleden werd een dergelijke overeenkomst tussen Zweden en de VS gesloten, ook met inbegrip van de noordelijke Zweedse bases. Met Noorwegen was er al veel langer een DCA, waarbij overigens ook beperkingen voor de Amerikaanse activiteiten waren afgesproken. Ook met IJsland is er al lang zo'n overeenkomst.

Bron: The Barents Observer (Atle Staalesen)

AANVULLING: Bij de Zweedse bases gaat het volgens de Barents Observer om 14 bases, waarvan vier in het hoge noorden: de vliegbases bij Luleå en Vidsel, en het gebied van het artillerieregiment en legerkamp van Boden en dat van de Lapland Jaeger Brigade bij Kiruna.

UPDATE: 19 december - Nu is er ook met Denemarken een defensieovereenkomst van de VS. De Amerikanen krijgen de mogelijkheid om op de bases Karup, Skrydstrup en Aalborg permanent soldaten te stationeren en er wapens en materieel op te slaan. Ook op het gebied van training en logistiek zal meer worden samengewerkt.

De onderhandelingen met Denemarken waren begin 2022 gestart. De overeenkomst moer worden goedgekeurd door het Deense parlement, hetgeen een jaar in beslag kan nemen. De verbintenis geldt voor tien jaar, gedurende welke tijd er niet kan worden opgezegd.

Bron: Bloomberg (Sanne Wass)

Bases van Duitse brigade in Litouwen aangewezen (UPDATE)

18 december - De kazernes voor de in Litouwen te stationeren zware Duitse brigade staan nu vast. Twee bataljons gevechtstroepen zullen gelegerd worden in Rūdninkai ten zuiden van de hoofdstad Vilnius en in Rukla ten oosten van Kaunas. In Rukla zit al de gevechtsgroep van de NAVO (enhanced Forward Presence van de Bundeswehr samen met Nederland en Noorwegen), die het derde bataljon van de brigade gaat vormen. Daarnaast is een logistiek centrum wat verder naar het noorden in Siauliai gepland.

De twee nieuwe bataljons worden gevormd uit het al bestaande Panzerbataillon 203 uit Augustdorf en het Panzergrenadierbataillon 122 uit Oberviechtach. Daar komen dan nog logistieke en verzorgingstroepen, artillerie en medische eenheden bij, in totaal 5000 soldaten voor de hele brigade.

Er is nu ook een tijdplan vastgesteld. In het tweede kwartaal 2024 gaat een commando kwartiermakers in Vilnius aan het werk dat zal worden uitgebouwd tot de brigadestaf. De opstelling van de brigade is voor 2025 gepland en de complete brigade zal op zijn laatst eind 2027 gestationeerd zijn.

In Duitsland kost een brigade 25-30 miljoen euro per maand, bij de inzet in het buitenland zal dat duurder uitvallen.

Bron: Augen Geradeaus (T. Wiegold)

UPDATE: 20 december - De aanleg van de infrastruktuur voor de Duitse brigade zorgt in Litouwen voor problemen, vooral vanwege de hoge eisen van de Duitsers. Een bericht van de Duitse militair attaché in Vilnius wordt geciteerd door Der Spiegel. De financiële bijdrage willen de Litouwers in elk geval beperken tot de militaire infrastruktuur. De woningen voor de Duitse gezinnen liggen duidelijk boven de standaard voor Litouwse soldaten en de bouwkosten voor scholen en crèches moet Duitsland voor 100% dragen (de grond wordt wel beschikbaar gesteld).

Bron: n-tv    

Australische afuisterbasis belangrijk voor Gaza-oorlog

3 november - De Pine Gap afluisterinstallatie bij Alice Springs in Australië  is van groot belang voor de oorlog In Gaza, zo blijkt uit een artikel van Declassified Australia. De resultaten van het verzamelen van grote hoeveelheden verbindings- en elektronische inlichtingen door twee geosynchrone Orion satellieten die op 36.000 km hoogte op een vaste plaats ten opzichte van de aarde staan, worden door Pine Gap geanalyseerd en doorgegeven aan het Israëlische leger.

De officiële naam van de basis van de Amerikaanse National Security Agency (NSA) is Joint Defence Facility Pine Gap (JDFPG). In het door Edward Snowdon vrijgegeven archief staat de codenaam van de basis RAINFALL. De signalen die verwerkt worden heten PROFORMA, communicatie van radars en wapensystemen die real time worden verzameld. Dat kunnen bijvoorbeeld lanceringsignalen van de raketten van Hamas zijn of communicatiegegevens over dreigende lanceringen vanuit Libanon of Iran. Op het gebied van doelopsporing is er een aparte overeenkomst tussen de NSA, het Britse afluistercentrum GCHQ en de  verbindingsinlichtingendienst Israeli SIGINT National Unit (ISNU). Volgens een gelekt document worden bij deze samenwerking onder meer gegevens uitgewisseld over Palestijnen. Vanwege het gevoelige karakter van deze samenwerking valt de resulterende doelbepaling wat Palestijnen betreft niet onder dit projekt

De personeelsomvang van Pine Gap is 800, waarvan de helft Amerikanen. Van de overigen zijn er minder dan 100 Australische regeringspersoneel, de rest is geprivatiseerd.

Bron: Declassified Australia (Peter Cronau)

VS activeren onderzees spionageprogramma tegen Chinese onderzeeërs

23 september - Een uitgebreid rapport van Reuters meldt een grootscheepse reconstructie van een oud onderzees spionageproject van de VS tegen onderzeeërs: de herleving van het Integrated Undersea Surveillance System (IUSS). De aanleiding is de nieuwe missie voor een spionagepost op een eiland 80 km ten noorden van Seattle, die tot nu toe hoofdzakelijk belast was met het volgen van de bewegingen van walvissen en het meten van de stijgende temperatuur van het zeewater: een Theater Undersea Surveillance Command.

De modernisering van het IUSS gaat erom het bestaande netwerk van onderzeese spionagekabels om de akoestische signalen van vijandelijke onderzeeërs te traceren te vernieuwen en te combineren met maritieme drones en een vloot van spionageschepen met ultramoderne sensoren en onderzeese microfoons. Het bestaande kabelsysteem van IUSS dateert uit de Koude Oorlog en was gericht tegen de Sovjet-Unie, het moest met name de uitbraak van Russische onderzeeërs naar de Atlantische Oceaan verhinderen. Het bestaan ervan werd pas officieel erkend in 1991. Het systeem bestond sinds de jaren vijftig onder de naam SOSUS (Sound Surveillance system) en was door kritische onderzoekers in de jaren tachtig onthuld. In 1985 werd de naam veranderd in IUSS toen het werd gekombineerd met een technologie die bekend staat als Surveillance Towed Array Sensor System (SURTASS), lange vertikale sonarsystemen die achter marineschepen worden gesleept om naar onderzeeërs te luisteren.

Het systeem wordt nu omgebouwd om Chinese onderzeeërs te traceren. Daarbij zal ook gebruik worden gemaakt van maritieme drones om het veel mobieler te maken. Er zijn nu twee vaste observatiepunten voor IUSS. Enerzijds het boven aangeduide Naval Air Station Whidbey Island in de staat Washington en anderzijds Dam Nek Naval Station in Virginia Beach.

Bron: Reuters (Joe Brock)

De jaarlijkse nukleaire oefening van de NAVO

23 oktober - Het is weer herfst, dus dat betekent dat de nukleaire luchtmachtoefening van de NAVO Steadfast Noon wordt gehouden, zoals gewoonlijk in oktober (van de 16e tot de 26e). Deze keer vond de oefening plaats boven de noordelijke Adriatische Zee en de Tyrreense Zee tussen Sardinië en Sicilië. Er namen 60 vliegtuigen uit 13 lidstaten aan de training deel. daaronder ook B-52 strategische bommenwerpers van de VS die uit de VS kwamen. Een B-52 maakte een rondje boven Noordwest-Europa.

Vroeger was deze oefening streng geheim, maar sinds enige tijd zijn er persverklaringen en nu zelfs een gesprek van NAVO-functionarissen met journalisten van de Frankfurter Internationale Zeitung (FAZ) en twee andere internationale kranten. Het draaiboek van de oefening richt zich op een fiktief land, dat echter dezelfde eigenschappen heeft als Rusland. Het scenario speelt in een zwaar bevochten omgeving en omvat stresstests waarbij NAVO-vliegtuigen of hele vliegvelden worden uitgeschakeld door vijandelijk vuur en er vervanging moet worden geregeld. Elke nukleaire inzet heeft de vorm van een 'pakket' vliegtuigen (tankers, jachtvliegtuigen, bommenwerpers die gronddoelen zoals radars kunnen uitschakelen) dat de nukleaire bommenwerper naar zijn doel begeleidt. Deze begeleiding, die ook gebeurt door NAVO-landen die zelf geen kerntaken hebben, heeft de code SNOWCAT (Support of Nuclear Operations with Conventional Air Tactics).

Geoefend wordt hoe de kernwapens uit hun ondergrondse kluizen worden gehaald en onder de vliegtuigen worden gehangen, in dit geval op de vliegbases Ghedi (bij Brescia) en Aviano (ten noordoosten van Venetië) in Italië. De bommen gaan echter niet mee de lucht in.

Nu wordt nog met F-16s geoefend, volgend jaar voor het eerst met de F-35 die tot 2025 worden uitgerust met de nieuwe B61-12 kernbommen (bunkerbrekers met satellietnavigatie) in plaats van de huidige vrije-val-bommen. Volgens de FAZ is zelfs de verplaatsing van de nukleaire vliegtuigen naar een konfliktgebied al een afschrikkingssignaal. Dit impliceert eigenlijk dat de vliegtuigen in krisis- en oorlogssituaties naar oorlogslokaties kunnen gaan. In het persbericht van de NAVO werd (voor het eerst?) benadrukt dat (het grootste deel...) van de training plaatsvond op minstens 1000 km van de Russische grens.

De oefening wordt onder meer voorbereid op de Duitse afdeling van het US Air Force Nuclear College op de vliegbasis Ramstein. Er zijn daar onder meer cursussen doelbepaling en doelwijziging met namen als 'Theater Nuclear Operation'.

Bronnen: FAZ (Thomas Gutschker), Counterpunch (John Laforge), NAVO persbericht 

 AANVULLING: België deed mee met drie F-16s. 

VS-militairen nog steeds in Jemen

2 november - In verband met het afvuren van ballistische raketten en kruisraketten in de richting van Israël door Jemenitische Houthi-rebellen op 30 oktober (ze werden onderschept door de marine van de VS in de Rode Zee) wijst The Intercept er op dat er in Jemen nog steeds Amerikaanse special forces aanwezig zijn. Afgelopen juni bevestigde het Witte Huis nog dat er 'gevechtstroepen' van de VS in Jemen waren om operaties uit te voeren tegen Al Qaida en ISIS (War Powers Resolution rapport). Ze staan onder leiding van Special Operations Command Central Forward Yemen (SOCCENT FWD Yemen of SFY). Dit is een vooruitgeschoven element van Special Operations Command uit Tampa in de VS dat anti-terreuroperaties van Pakistan tot Egypte kontroleert. Er is verder niet veel over de activiteiten bekend. Tijdens de periode Trump was er een plan om een 300 sterke stammilitie te trainen voor onconventionele oorlogsvoering en contra-terreur operaties. Ook over de periode Obama was er een dergelijk bericht. Training en advies voor gelieerde troepen zou dus de opdracht zijn, een klassieke taak voor special forces. 

Bron: The Intercept (Ken Klippenstein)

Meer dan 1000 Duitse soldaten naar het Midden-Oosten

28 oktober - Volgens de Keulse Tv-zender n-tv berichten 'veiligheidskringen' dat er tot nu toe meer dan 1000 soldaten van de Bundeswehr naar het Midden-Oosten zijn gestuurd voor het geval dat Duitse burgers uit de hele regio geëvacueerd moeten worden. De meeste ervan zijn paraat op Cyprus. Op 21 oktober landde daar een A400M militair transportvliegtuig uit Hannover met een tweede in aantocht. Het bevoorradingsschip Frankfurt am Main (A1412), dat in de buurt was om migrantenbewegingen te observeren lag voor de haven van Limassol. De Bundeswehr heeft het eigen reactievermogen in het Midden-Oosten verhoogd. Op Cyprus is een plannings- en operationele staf opgebouwd. Er zijn daar ook special forces van de Duitse marine (KSM) met gevechtszwemmers bij de hand. Soldaten van Kommando Spezialkräfte (KSK) zijn naar Jordanië gevlogen. Volgens ZDF zijn ook leden van de elite-eenheid van de politie GSG 9 en KSK op Cyprus. Het Duitse korvet Oldenburg kruist voor de Libanese kust in het kader van VN-vredesoperatie UNIFIL II. Het wordt afgelost door het fregat Baden-Württemberg. De Oldenburg gaat dan naar de Egeïsche Zee bij Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2).

De Nederlandse ministeries van buitenlandse zaken en defensie hebben op 18 oktober twee C-130 Hercules transportvliegtuigen met 200 soldaten naar Cyprus gestuurd. daarbij zijn ook mariniers en ondersteunende staf.

Op Kreta zijn op het militaire deel van de luchthaven Chania transportvliegtuigen van de US Air Force gesignaleerd (C-130. C-17, KC-135 tankers). Het marinesteunpunt Souda op het eiland met zijn luchthaven is een belangrijke VS-basis in de oostelijke Middellandse Zee.

Bronnen: n-tv, Augen Geradeaus (T.Wiegold), ZDF (Julia Klaus), The Cradle

 

Israëlische speciale eenheden en Gaza

31 oktober - ABC (Australië) geeft een overzicht van speciale militaire eenheden en inlichtingenorganisaties die betrokken zijn bij de Israëlische grondoorlog in Gaza.

Sayeret Matkal

Deze elitecommando's voor geheime operaties zijn gespecialiseerd in het uitschakelen van vijandelijke leiders, het bevrijden van gijzelaars en exfiltratie.

Shayehet 13 

Dit is een onderdeel van de Israëlische marine voor speciale operaties, gevormd in 1949. Naast duikers en explosievenexperts hebben ze tevens een medisch specialisme. Het personeel krijgt een opleiding van drie jaar gevolgd door een actieve periode van minimaal vijf jaar. Na 7 oktober is hun hoofdkwartier in Atlit bij Haifa verplaatst naar Ashdod ten noorden van Gaza.

Shaldag 

Deze eenheid is gemodelleerd naar de Britse SAS, werkt met explosieven (ook onder water) en zal waarschijnlijk voorop gaan bij het gevecht in de tunnels.

Unit 669 

Dit is een speciale eenheid van de luchtmacht, gevormd in 1974. Hun rol is het ophalen van gewonde soldaten onder vuur, te voet of met helikopters.

Shabak (Shin Bet) 

De binnenlandse veiligheidsdienst van Israël, gespecialiseerd in het hanteren van menselijke bronnen. Hen wordt nu verweten te hebben gefaald, omdat hun informantennetwerk binnen Gaza vooraf geen signalen zou hebben opgevangen van de aanval op 7 oktober.

Volgens France 24 heeft de Shin Beth na 7 oktober een speciale eenheid gevormd om de organisatoren van de aanval op 7 oktober op te sporen. De naam van de groep zou NILI zijn (een afkorting van de Hebreeuwse spreuk: De Eeuwige van Israel zal niet rusten).

Mossad 

De buitenlandse inlichtingendienst zal zich nu vooral bezighouden met wat er in Qatar gebeurt, waar de politieke leiding van Hamas zit en mogelijk informatie bestaat over de gijzelaars in Gaza. Mossad beschikt sinds 1972 (aanslag bij de Olympische spelen) ook over een operationele sectie (Kidon) die zich bezighoudt met het volgen en doden van tegenstanders in het buitenland.

Unit 8200 

De afluisterdienst, vergelijkbaar met de NSA in de VS en het Signals Directorate in Australië met specialisten Arabisch.

Bronnen: ABC (John Lyons), France24 (Sébastian Seibt)

Samenstelling NAVO-brigade Litouwen

6 november - Het Duitse ministerie van defensie heeft de samenstelling van de permanente NAVO-brigade in Litouwen (Panzerbrigade 42) bekend gemaakt. De Brigade Litauen zal bestaan uit het Panzerbataillon uit Augustdorf (Noordrijn-Westfalen) met Leopard-2 tanks en het Panzergrenadierbataillon 122 uit Overviechtach (Beieren) met Puma pantserinfanterievoertuigen. De 4800 militairen en 200 burgers worden met hun gezinnen in Litouwen gestationeerd.

Het derde bataljon van de brigade zal op basis van rotatie gevormd worden als snelle interventiegroep. Duitse, Nederlandse en Noorse soldaten zullen voor deze reeds bestaande gevechtsgroep op tijdelijke basis naar Litouwen worden gestuurd. De plaats waar de brigade wordt gevestigd wordt nog nader bepaald. De keus zou tussen Vilnius en Kaunas gaan. Een groep kwartiermakers (Vorkommando) gaat in het tweede kwartaal van 2024 naar Litouwen, gevolgd door de planningsstaf voor de stationering (Aufstellungsstab) van de brigade in het laatste kwartaal van 2024. In 2028 moet de brigade volledig inzetbaar zijn, maar dat is ook afhankelijk van de infrastruktuur die Litouwen moet opbouwen (kazernes, oefenterreinen, huisvesting voor de gezinnen etc.). In Augustdorf in Beieren wordt het Panzerbataillon 215 opnieuw gestationeerd en het Artilleriebataillon 131 wordt verplaats van Weiden naar Oberviechtach. In Wieden wordt dan weer het nieuwe Panzerartilleriebataillon 375 verder uitgebouwd.

* De Litouwse brigade valt dus onder de NAVO en is ook elders aan de oostgrens inzetbaar

Bron: Handelsblatt (Frank Specht)

In stilte hadden de VS hun basis in Israël uitgebreid [UPDATE]

27 oktober - The Intercept bericht hoe het Pentagon, twee maanden voor de aanval van Hamas, een kontrakt voor 35 miljoen dollar had afgesloten om zijn geheime basis op de berg Har Qeren in de Negevwoestijn uit te bouwen. 'Site 512' is een radarinstallatie die 20 km is verwijderd van de Gazastrook en de lucht afspeurt op zoek naar raketaanvallen op Israël. Volgens Intercept kijkt de basis naar de middellange-afstands-raketten van Iran en zou dan (nog) geen rol hebben gespeeld in de huidige oorlog. Het kontrakt betrof een faciliteit voor de Amerikaanse troepen op de basis (de VS stellen officieel dat de Amerikanen werken op een Israëlische basis), die sinds 2017 actief is. Eerder werd Site 512 aangeduid als een cooperative security location, medegebruik dus, maar dergelijke CSLs kunnen meer dan 1000 VS-troepen huisvesten.

UPDATE: 3 november - Intercept: Israëlische aannemer voor VS-basis betrokken bij bouw van illegale nederzetting op de West Bank 

Bron: The Intercept (Ken Klippenstein, Daniel Boguslaw)

Israëls onderzeeërs naar gevechtsposities

24 oktober - Defense Blog bericht dat Israël zijn onderzeeërs van het type Dolphin naar gevechtsposities langs de kust van de Middellandse Zee heeft gestuurd. De marine beschikt over vijf actieve moderne Dolphins van Duitse makelij (HDW). Het zijn de Dolphin, de Leviathan (allebei 1999), de Tekumah (2000), de Tanin (2014) en de Rahav (2016). Aan de Drakon wordt nog gebouwd. De laatste drie zijn verbeterde, stillere, Dolphin II, die langer onder water kunnen blijven. Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat deze boten nukleair bewapend kunnen worden en dan bestemd zijn voor het uitvoeren van een 'tweede slag'. De Popeye Turbo geleide wapens van de Dolphin II hebben een bereik van 1500 km.

Bron: Essa News (KMO)

Grote commandopostoefening NAVO in Brunssum

20 oktober - Gisteren is de grote commandopostoefening van de NAVO in het hoofdkwartier Joint Forces Command (JFC) te Brunssum na elf dagen beëindigd. De oefening was computergestuurd (geen echte troepenbewegingen) en is bedoeld om NAVO-hoofdkwartieren en -onderdelen te trainen in het uitvoeren van ingewikkelde operaties. Er waren in Brunssum deelnemers uit 17 landen en 24 andere multinationale hoofdkwartieren. 7000 burgers en militairen waren op een of andere manier bij de oefening betrokken.

JFC houdt zich ook bezig met het plannen van een nieuwe verdedigingsstrategie voor de NAVO in Europa, wat onder meer de aanvoer van 250.000 militairen naar het strijdtoneel inhoudt en het uitwerken van tal van scenario's in geval van escalatie. Vanaf december gaat JFC zich buigen over de plannen die door de afzonderlijke NAVO-leden worden ingeleverd. 

In Brunssum is sinds vorig jaar ook een nieuw logistiek hoofdkwartier van de NAVO gebouwd, Headquarters Joint Logistics Support Group Brunssum (HQ JLSGBS). Dit moet het transport van troepen en materieel naar het operatiegebied aan de oostflank coördineren en logistieke steun (voedsel, kleding, uitrusting, brandstof en munitie) leveren aan de fronttroepen. Ook moet worden gezorgd voor voldoende medische zorg en reparatie van het materieel. Het gebouw heeft rond 10 miljoen euro gekost. 

Bron: ZO-NWS / Streekomroep Limburg, Noordhollands Dagblad (ANP)

VS-onderdelen in Europa gaan verder schieten

13 oktober - Twee onderdelen van de Amerikaanse landmacht (US Army) in Europa specialiseren zich op vuur over lange afstand. De Army Times meldt dat het gaat om het 56ste Artillery Command en de 2e Multi-Domain Task Force (MDTF). Het grotere bereik met nieuwe wapensystemen (artillerie en geleide wapens), cyberkunsten, elektromagnetische oorlogsvoering en satellieten is van belang voor het geval de Oekraïne-oorlog eskaleert. Het 56ste Command werd in 2021 gereactiveerd en 2 MDTF in hetzelfde jaar opgericht. (1 MDTF valt vanaf 2018 onder Indo-Pacific Command en dat geldt inmiddels ook voor 3 MDTF).

Tijdens de recente oefening Arcane Thunder (28 aug. - 8 sept. in Roemenië) werd een en ander getest, ook door doelgegevens van een US Army onderdeel in Duitsland door te geven aan een contingent soldaten van de 10e Mountain Division in Roemenië. Het resultaat van het schieten werd dan weer doorgegeven aan Amerikaanse, Franse en Roemeense artillerieonderdelen in Roemenië, onder meer uitgerust met HIMARS. Uiteindelijk moet er binnen de NAVO een geïntegreerd netwerk van slagveldsensoren en afvuursystemen ontstaan, waardoor commandanten elk doel met het meest relevante wapen kunnen aanvallen.

Bron: Army Times (Todd South)

Vanaf 2025 een brigade van de Bundeswehr in Litouwen

11 oktober - Een zware gevechtsbrigade van de Duitse Bundeswehr met 4000 soldaten moet vanaf 2025 in Litouwen zijn gestationeerd. Minister van defensie Pistorius noemt dit het grootste projekt uit de geschiedenis van de Bundeswehr. De konkrete planning moet eind dit jaar zijn afgesloten, afhankelijk van de bouw van infrastruktuur door de Litouwers. Men heeft lokaties in Vilnius en Kaunas op het oog. Volgens het huidige tijdsplan zal begin 2024 een voorhoedecommando van de Bundeswehr naar Litouwen worden gestuurd. In fasen wordt de brigade daarna opgebouwd, tot eind 2024 gaat het om enkele honderden soldaten voor een kernstaf. De brigade moet op zijn laatst in 2028 volledig inzetbaar zijn. Zij gaat onderdeel vormen van de Divisie 2025 die door Duitsland aan de NAVO is toegezegd en kan dus ook op andere plaatsen worden ingezet buiten Litouwen.

Er zal een geheel nieuwe brigade worden gevormd uit gevechtseenheden (bataljons?) die nu in Duitsland aanwezig zijn, maar het gaat niet om de verplaatsing van een volledige in Duitsland gelegerde brigade. Dat zou het stationeringsconcept van de Bundeswehr, dat moet voldoen aan de NAVO-verplichtingen, teveel verstoren. De militairen zullen voor een verblijf van drie jaren hun gezinnen en partners meenemen. Overigens zou volgens onderzoek van de Tagesschau maar een vijfde van de militairen daartoe bereid zijn.

Bronnen: Die Zeit, Augen Geradeaus (T. Wiegold)

AANVULLING: Momenteel is een bataljon van de Bundeswehr in Litouwen gestationeerd. Dit is onderdeel van het verdedigingsplan voor Litouwen onder leiding van de Litouwse infanteriebrigade Iron Wolf. Deze vormt samen met de lichte infanteriebrigade Griffin de landmacht van het land. Het hele Litouwse leger telt 22.000 soldaten.

Bron: IMI (Martin Kirsch, Jürgen Wagner)

Britse en Amerikaanse versterkingen in verband met Gaza-oorlog [UPDATE-4]

13 oktober - A-10 Warthog gevechtsvliegtuigen voor steun aan grondtroepen van het 354ste Fighter Squadron uit Arizona van de US Air Force zijn gisteren aangekomen in het Midden-Oosten. F-35s, F-15s en F-16s worden in het kader van de Gaza-oorlog daar ook heen gestuurd. Amerikaanse vliegtuigen van hetzelfde type A-10 van het 75ste Fighter Squadron uit Georgia waren al in de regio van Central Command. Ze zijn gespecialiseerd in het bestrijden van vijandelijke tanks en pantservoertuigen. Ook F-15Es van het op de Britse vliegbasis Lakenheath gestationeerde 494ste Expeditionary Fighter Sqaudron zijn op het strijdtoneel aangekomen. Luchtmachteenheden van de VS die al aanwezig waren blijven samen met hun plaatsvervangers in het Midden-Oosten. Dan kan bijvoorbeeld gelden voor het 421ste Fighter Squadron F-35s.

Verder is het vliegdekschip Gerald R. Ford met eskader naar het oosten van de Middellandse Zee gedirigeerd. [Het vliegdekschip Dwight D. Eisenhower is ook ter plaatse. 2000 mariniers  varen mee. De 26ste Marine Expeditionary Unit opereert in de Golf van Oman].

Bron: Reuters (Idrees Ali, Costas Pitas)

Engeland heeft onder meer patrouillevliegtuigen P-8 en twee hulpschepen van de marine naar de oostelijke Middellandse Zee gestuurd samen met drie Merlin helikopters en een compagnie mariniers. Volgende week gaat er ook een taakgroep van marineschepen heen met het landingsdok Lyme Bay en het hospitaalschip Argus. De luchtverdedigingsdestroyer Duncan (Type 45) was al eerder ter plaatse als onderdeel van een NAVO-eskader.

Bronnen: Air Force Times (Rachel Cohen), Defense News (Andrew Chuter)

UPDATE: 20 oktober - De Amerikaanse destroyer Carney heeft volgens het Pentagon in de noordelijke Rode Zee gisteren met SM-2 geleide wapens drie kruisraketten en een aantal drones van de Houthi-rebellen in Jemen onderschept, die in noordelijke richting vliegend mogelijk op weg waren naar Israël. De Carney was een dag eerder door het Suezkanaal gevaren de Rode Zee in.

Bronnen: Reuters (Idrees Ali, Costas Pitas), CNN (Jim Sciutto, Oren Liebermann, Natasha Bertrand)

UPDATE-2: 24 oktober - Luchtverdedigingsonderdelen van de Amerikaanse landmacht van drie bases in Texas, Noord-Carolina en Oklahoma zijn naar het Midden-Oosten gestuurd. Ze nemen batterijen Patriot-raketten en een batterij Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) mee. Het zou gaan om 900 militairen. Ze moeten VS-troepen in Irak en Syrië beschermen tegen raket- en drone-aanvallen door milities, die zijn geïntensiveerd vanwege de Gaza-oorlog. Meer dan 2000 VS-militairen zijn door het Pentagon in alarmstatus geplaatst, klaar om zo nodig te vertrekken. Extra F-16s van het 119e Expeditionary Fighter Squadron (Nationale Garde New Jersey) zijn aangekomen in het Midden-Oosten.

Bron: Military.com (Konstantin Toropin)

UPDATE-3: 31 oktober - Nog 300 Amerikaanse militairen zijn naar het Midden-Oosten gestuurd. Het zijn specialisten op het gebied van explosieven, verbindingen en andere ondersteunende activiteiten (enablers).

UPDATE-4: 1 januari 2024 - De groep van het vliegdekschip Ford is op de thuisreis vanuit de Middellandse Zee. Ze worden afgelost door het amfibische aanvalsschip Bataan, het doklandingsschip Carter Hall en het amfibisch transportdok Mesa Verde (de groep heeft 2000 mariniers) die verplaatst zijn vanuit de Rode Zee naar de Middellandse Zee. Hiermee wordt de aanwezigheid van twee Amerikaanse vliegdekschepen in het Midden-Oosten beëindigd. De Eisenhouwer blijft in de Golf van Aden.

Bron: CBS News

Meer Britse militaire aanwezigheid in Noord-Europa

13 oktober - Na een politieke topkonferentie van de door Engeland geleide Joint Expeditionary Force (JEF) op het Zweedse eiland Gotland in de Baltische Zee heeft Engeland bekend gemaakt van plan te zijn de militaire aanwezigheid in Noord-Europa op te gaan voeren door volgend jaar (eenmalig?) 20.000 militairen naar deze regio te sturen om cruciale (vooral onderzeese) infrastruktuur te beschermen tegen "Russische sabotage". De 20.000 soldaten, mariniers en matrozen nemen acht marineschepen en een groep gevechtsvliegtuigen en -helikopters mee om "de politie te helpen en Rusland af te schrikken". Ze gaan meedoen aan grootschalige militaire oefeningen (onder meer Steadfast Defender in Estland en Noorwegen), luchtpatrouilles en koudweer-training.

Aan de JEF nemen Scandinavische en Baltische staten, Nederland en Engeland deel. Tijdens de oefeningen van de JEF in 2024 en 2025 zullen Oekraïense waarnemers aanwezig zijn.

Bron: Reuters (William James), Reuters (Simon Johnson, Anna Ringstrom)

Duitse Eurofighters gaan oefenen in Jordanië

10 oktober - Zes Eurofighters van de Duitse Luftwaffe zijn vandaag vertrokken vanaf de vliegbasis Laage (distrikt Rostock) voor een geplande oefening in Jordanië. De vliegtuigen worden in de lucht bijgetankt en komen 's avonds aan. Ze nemen samen met de Jordaanse luchtmacht en de US Air Force deel aan de oefening Desert Air. De oefening vindt plaats vanaf het Jordaanse militaire steunpunt Al-Asrak. Er zijn 80 Duitse soldaten ingezet, die deels met een militair transportvliegtuig A400 vanaf Laage worden ingevlogen.

De Amerikanen komen met F-15Es uit het Britse Lakenheath en F-16s uit Aviano in Italië. De oefening duurt tot 24 oktober. De Luftwaffe doet voor het eerst mee.

Bron: Redaktionsnetwerk Deutschland 

Rusland zou marinebasis gaan inrichten in Abchazië

5 oktober - Volgens de leider van de afgescheiden Georgische regio Abchazië is er een overeenkomst met Rusland getekend om een permanente vlootbasis te vestigen aan de Abchazische kust van de Zwarte Zee in het distrikt Ochamchira. Het Kremlin heeft het plan nog niet bevestigd. Wel wordt gemeld op grond van satellietbeelden dat de Russische marine na Oekraïense aanvallen met geleide wapens voor de lange afstand en drones doende is een aantal schepen op grotere afstand van de Krim naar het oosten te stationeren in de haven Novorossiysk. Volgens lokale media heeft Rusland wel al sinds 2017 een kustwachtstation in Abchazië.

Bron: Financial Times (Max Seddon)

Special forces en special operations forces

4 oktober - Task and Purpose doet een poging om ons het verschil uit te leggen tussen special forces en special operations forces. Special operations forces (in de VS) zijn alle onderdelen die vallen onder US Special Operations Command (SOCOM). Dat omvat US Naval Special Warfare (marine), Air Force Special Operations Command (luchtmacht), Army Special Operations Command (landmacht) en Marine Special Operations Command (mariniers). Als onderdelen die zijn getraind voor speciale operaties vallen hieronder bijv. Air Force Combat Controllers, Navy SEALS, Army Rangers en Army Civil Affairs onderdelen (kontakten met de plaatselijke bevolking).

Special Forces is een eigennaam voor een aantal specifieke onderdelen onder SOCOM. Dat zijn de 1ste, 3e, 5e, 7e, 10e, 19e en 20ste Special Forces Group, allemaal met een groen baret (sinds 1961 officieel). Zij zijn de belangrijkste experts bij ongeregelde oorlogsvoering die kan bestaan uit guerrilla-acties door het leger en samenwerken en trainen van lokale milities of onderdelen van de legers van de staten waar de special forces worden ingezet. Een Special Forces Group kan horen bij een regionaal commando van het Pentagon (bijv. Europa/Afrika, IndoPacific)

Bron: Task and Purpose (Joshua Skovlund)

VS sluiten militaire overeenkomsten met Ecuador

29 september - De VS hebben zonder veel ruchtbaarheid twee overeenkomsten met Ecuador gesloten die het mogelijk maken om militairen op land en zee te sturen naar dat land, in eerste instantie in het kader van de strijd tegen drugskartels.

De ene deal is een maritieme overeenkomst, die militaire schepen van de VS toestaat om aanwezig te zijn in wateren van de noordwestelijke kust van Zuid-Amerika waar transportroutes voor cocaïne lopen. Dit betreft onder meer de patrouilleboten van de Amerikaanse kustwacht, een krijgsmachtdeel dat wordt ingezet op de Atlantische en Stille Oceaan en in de Caraïben. Volgens een bij de Washington Examiner aangehaalde expert is het mogelijk dat de voorwaartse basis Manta aan de Ecuadoraanse kust heropend wordt. Dat was in de jaren negentig en tot 2009 een VS-basis. De toenmalige president Correa verlengde de overeenkomst hierover destijds niet, toen die afliep.

De andere overeenkomst is de meer algemene Status of forces-overeenkomst die de aanwezigheid en het gedrag van VS-militairen in Ecuador regelt. Zo'n verdrag maakt het gemakkelijker om bijvoorbeeld in krisissituaties troepen te sturen. Dit soort overeenkomst hebben de VS in Latijns-Amerika gesloten met Costa Rica (1983), Nicaragua (1998) en El Salvador (2007). Afgelopen september werd een overeenkomst tussen de VS en Peru gesloten om een Transnational Criminal Investigation Unit (TCIU) op te richten. 

Bron: Washington Examiner (Anne Giaritelli)    

NAVO plaatst AWACS in Litouwen [UPDATE]

28 september - De NAVO gaat voor enkele weken twee AWACS radarvliegtuigen voor observatie vanaf de oostflank plaatsen in Litouwen [Ŝiauliai waar ook gevechtsvliegtuigen van bondgenoten zijn gestationeerd] om Rusland in de gaten te houden, met name de vesting Kaliningrad. Het eerste toestel zal vandaag aankomen.

De NAVO beschikt over veertien Boeing E-3A AWACS met als thuisbasis Geilenkirchen vlak over de grens met Limburg. Ze kunnen acht en een half uur vliegen op 9 km hoogte en onder een scheve hoek omlaag kijken naar een landoppervlak ter grootte van Polen. Door bijtanken in de lucht kan de actieradius worden vergroot. Ze opereren soms vanaf vooruitgeschoven bases, eerder bijvoorbeeld in Griekenland.

Bron: The Defense Post (Inder Singh Bisht)

UPDATE: 29 september - Overigens hebben de AWACS van de NAVO sinds februari 2022 - het begin van de oorlog - vanaf andere bases al honderden vluchten uitgevoerd boven Oost-Europa.

De VS hebben verder vier F-16s extra naar Roemenië gestuurd om de luchtpolitie van de NAVO te versterken.

Ook is bekend geworden dat de luchtpolitiemissie van de NAVO boven de Baltische regio (sinds 2004 toen de Baltische staten toetraden) gedurende 2024 zal plaatsvinden vanuit Letland in plaats vanuit Estland. De Estische vliegbasis Ämari wordt gemoderniseerd en van de lente tot de herfst van 2024 neemt de Letse vliegbasis Lielvãrde die rol over.

Bron: Airforce Technology (Richard Thomas)

Australië stapt over op langeafstandswapens

28 september - Australië heeft een grootscheepse herstrukturering van het leger aangekondigd, waarbij de nadruk zal komen te liggen op wapens voor de lange afstand, gericht tegen China. De reorganisatie zal gespecialiseerde gevechtsbrigades positioneren op drie bases: de lichte, snel inzetbare 1ste brigade in het noorden bij Darwin, de 3e pantserbrigade met tanks in het noordoosten bij Townsville (werkt samen met de marine voor amfibische operaties) en de gemengde gemotoriseerde 7e brigade in het oosten bij Brisbane. Het hele proces zal vijf tot zes jaar duren en leidt tot verhuizing van bijna 1000 militairen. Verder zal er een nieuwe 10e brigade worden gevormd in het zuiden bij Adelaide met een kapaciteit voor langeafstandsvuur met precisiewapens (onder meer HIMARS artillerie) en een geïntegreerde lucht- en raketverdediging (NASAM). De aanschaf van de nieuwe stille onderzeeërs met nukleaire aandrijving en Tomahawk kruisraketten (kosten voor de raketten 830 miljoen dollar) past ook hierbij. Het bestaande 1ste pantserregiment in Adelaide zal worden omgevormd voor de introduktie van nieuwe technologie en praktijken. En in Queensland en het Noordelijk Territorium zullen in Queensland drie groepen worden gecreëerd die wapens en personeel van zee naar land kunnen transporteren (littoral lift) voor amfibische operaties in de direkte omgeving (in tegenstelling met de huidige prioriteit op landoorlogen in het Midden-Oosten). Deze groepen zijn uitgerust met middelzware en zware landingsschepen en komen op dezelfde lokaties als de brigades.

Bronnen: AFP, Sidney Morning Herald (Matthew Knott), Persbericht Australische Ministerie van defensie, USNI News (Aaron-Matthew Lariosa)

China plaatst sensoren in de Zuid-Chinese Zee en op Cuba

27 september - China heeft twee weken geleden twee automatische stations voor scheepsidentificatie geplaatst op de betwiste Paracel-eilanden in de Zuid-Chinese Zee. Ze vullen een blinde vlek in het op land gestationeerde Automatic Identification System (AIS) voor schepen en hebben kontakt met het BeiDou satellietsysteem. China wil dat schepen die varen binnen hun jurisdictie een AIS transponder hebben en die te alle tijde aan hebben staan.

Vietnam heeft geprotesteerd tegen de grondstations, die ze zien als schending van hun soevereiniteit. China kontroleert de Paracel-eilanden sinds 1974 en heeft in 2012 een administratief centrum en militaire basis ('Sansha City') gevestigd op het grootste eiland van de archipel, Woody Island.

Bron: Marine Executive

Chinese afluisterpost op Cuba

September - Janes Defence and Intelligence Review konkludeert op basis van satellietbeelden dat China op Cuba bij de stad Bejucal een interceptie-installatie heeft geplaatst voor Signals Intelligence - SIGINT. Er is in elk geval een volgradar voor ballistische raketten, een opstelling die geschikt is voor het volgen en opvangen van maritieme en vliegtuigverbindingen in het zuiden van de VS en de Golf van Mexico en een satellietgrondstation (SATCOM) op 175 km van het vasteland van de VS. Volgens Janes vertoont de installatie grote gelijkenis met die op de Chinese eilandbases in de Zuid-Chinese Zee, in het bijzonder de radars op Fiery Cross Reef.

Bejucal was tijdens de Cubacrisis (1962) de plaats waar kernwapens van de Sovjet-Unie aanwezig waren. Eerdere berichten over een afluistercentrum in de Wall Street Journal waren zowel door het Pentagon als door Cuba ontkent. Het is mogelijk dat het in elk geval gaat om een volgradar en een grondstation voor satellietcommunicatie. De aandacht van Janes richt zich verder op een antennepark. De soort antennes zouden wijzen op het volgen van de lokatiegegevens van het vlieg- en scheepsverkeer, niet zozeer op afluisteren. 

Bronnen: Janes Defence and Intelligence Review (Naqi Wasif, Sean O'Connor, Daniel Wasserby), Reuters (Dave Sherwood, Matt Spetalnick), Al Jazeera 

Europese raketverdediging Sky Shield

24 september - Deutsche Welle bericht over de stand van zaken bij het NAVO-projekt Sky Shield (ESSI) voor de Europese luchtverdediging. Tot nu toe hebben zich hierbij negentien Europese landen aangesloten. Belangrijke wegblijvers zijn de Zuid-Europese landen en ook Frankrijk en Polen. Vooral in Frankrijk bestaat er bezwaar tegen dat Sky Shield gaat werken met Amerikaanse en Israëlische systemen.

Het doel van Sky Shield is een sluitende Europese verdediging tegen alle dreigingen vanuit de lucht. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de korte afstand (tot 15 km ver en zes km hoog), middellange (15-50 km ver en tot 25 km hoog) en lange afstand (meer dan 50 km ver en tot 35 km hoog).

Voor de korte en middellange afstand moeten bestaande wapensystemen worden vervangen door moderne zoals het door Duitsland geproduceerde IRIS-T (tegen raketten, kruisraketten, drones, vliegtuigen en helikopters, bereik tot 40 km ver en 20 km hoog). Duitsland gaat daarvan in de toekomst zes systemen aanschaffen, er zijn er al twee geleverd aan Oekraïne hetgeen slagveldervaring oplevert.

Voor de lange afstand moet het bestaande Patriot systeem verder worden gemoderniseerd. Het is gericht tegen vliegtuigen, kruisraketten en middellange afstand raketten. De modernisering is vooral nodig tegen kruisraketten. Er is in Europa ook nog geen verdediging tegen (Russische) raketten voor de lange afstand (meer dan 1000 km) die van buiten de atmosfeer kunnen worden aangestuurd. Hiervoor zou de Israëlische Arrow-3 moeten dienen, die eind 2025 in Duitsland beschikbaar zou komen. Arrow-3 kan aanstormende raketten tot een hoogte van 100 km aanvallen en heeft een bereik van 2400 km ver. Het is net als Patriot een mobiel systeem.

ESSI gaat deel uitmaken van de bredere luchtverdediging van de NAVO geheten NATO Integrated Air Defense system (NATINADS)

* De bestaande raketverdediging van de NAVO in Europa op land ALTBMD in Roemenië en Polen is formeel tegen de raketten van Iran gericht, hoewel dit door Rusland wordt betwijfeld.

Bron: Deutsche Welle (Ralf Bosen)

VS verschuiven deel militaire steun voor Egypte naar Taiwan en Libanon

14 september - De regering Biden heeft het Congres geïnformeerd dat 85 miljoen dollar militaire steun die bestemd was voor Egypte zal verschuiven naar Taiwan (55 miljoen) en Libanon (30 miljoen). De VS leveren nog steeds meer dan een miljard dollar aan militaire financiering aan Egypte ondanks het feit dat de huidige president Sisi in 2014 via een staatsgreep aan de macht is gekomen. Een deel van deze som (320 miljoen) is echter afhankelijk gemaakt van de vooruitgang die Egypte zou boeken bij de behandeling van politieke gevangenen. Daarvan wordt nu 85 miljoen niet uitgekeerd, de resterende 235 miljoen krijgt Egypte gewoon wel.

In juli was een nieuw wapenpakket voor Taiwan aangekondigd ten bedrage van 345 miljoen dollar.  

Bron: CNN (Jennifer Hansler, Natasja Bertrend)

Vluchten van Azerbeidzjan naar een Israëlische legerbasis voor operatie in Nagorno-Karabach

19 september - Voorafgaand aan de operatie van het Azerbeidzjaanse leger in Nagorno-Karabach waren er volgens websites die vliegbewegingen volgen (o.m. FlightRadar24) sinds maart van dit jaar elf vluchten van de commerciële Azerbeidzjaanse luchtvaartmaatschappij Silk Way Airlines naar en van de militaire vliegbasis Ovda in het zuiden van Israël bij Eilat, zo berichtte de Israëlische krant Haaretz. Daaronder vijf in de laatste twee weken. Dit is het enige Israëlische vliegveld waar explosieven mogen worden in- en uitgevlogen. Middle East Eye vond nog een twaalfde vlucht vanuit de hoofdstad Bakoe vorige week donderdag met een retourvlucht dezelfde dag. Ook in 2020 tijdens de vorige oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan waren er tal van dergelijke vluchten.

Op 13 september, ook in de week voor de aanval, waren er grootscheepse luchtverdedigingsoefeningen van het Azerbeidzjaanse leger, met onder meer schietseries van het Israëlische Barak-8 ER wapensysteem dat gericht is op ballistische raketten. Haaretz zegt dat volgens berichten in de buitenlandse media de Israëlische geheime dienst Mossad in Azerbeidzjan een afdeling heeft om te volgen wat er in het zuidelijke buurland Iran gebeurt. Azerbeidzjan heeft tal van wapensystemen (o.m. drones) in Israël aangeschaft, waarmee in 2020 ook een Armeense raket Iskander van Russisch makelij zou zijn neergeschoten.

Bronnen: Haaretz (Avi Scharf), Middle East Eye (Rayhan Uddin, Dania Akkad)

VS hervatten sommige dronevluchten vanuit Niger [UPDATE]

14 september - Het Pentagon heeft verklaard dat sommige bemande en onbemande vluchten van de Amerikaanse luchtmacht vanuit Niger zijn hervat. Het gaat daarbij om vluchten om de veiligheid van VS-troepen in de regio te beschermen. De ruimere vluchten, die verband houden met operaties voor terreurbestrijding, zijn nog steeds opgeschort in tegenstelling met wat het hoofd van de Amerikaanse luchtmacht voor Europa en Afrika, generaal Hecker, een dag eerder had gesuggereerd.

Tot de recente staatsgreep waren de bases in Niger het belangrijkste uitgangspunt voor Amerikaanse patrouilles door bewapende drones. Inmiddels is het Pentagon op zoek naar nieuwe lokaties hiervoor, als diplomatiek overleg met de junta geen resultaten oplevert. De missies die nog gevlogen worden leveren ook minder data op, omdat personeel en materieel van de basis bij de hoofdstad is verplaatst naar vliegbasis 201, 920 km verder naar het noordoosten. Dat is verder weg van sommige inzetgebieden, waardoor de drones vanwege brandstoftekort eerder moeten terugkeren. De verplaatsing had te maken met de onzekere situatie in de hoofdstad. 

* De Amerikanen, die de coup nog niet als zodanig hebben veroordeeld, lijken toch graag te willen blijven in Niger terwijl Frankrijk inmiddels heeft bekend gemaakt zijn militairen uit het land terug te trekken.

Bronnen: Military Times (Tara Copp), Defense One (Audrey Decker)

UPDATE: Volgens een bericht van CNN (8 september) zouden er plannen bestaan om tot de helft van 1100 Amerikaanse militairen teug te trekken uit Niger. Een besluit hierover is nog niet genomen. Het zou vooral gaan om een capaciteitskwestie, die ontstaat door de koncentratie van de troepen op de kleinste van de twee bestaande bases.

 

Nieuwe Amerikaanse luchtdoelartillerie naar Europa

15 september - Een nieuw luchtafweeronderdeel van de 52ste Air Defense Artillery Brigade van de Amerikaanse landmacht wordt volgende maand gestationeerd in het Duitse Ansbach, waarbij één van de batterijen werkt vanuit Vicenza in Italië. Het 1ste bataljon van het 57ste Air Defense Artillery Regiment in Ansbach gaat vallen onder het 10e Army Air and Missile Defense Command en de batterij in Italië ondersteunt de 173ste Airborne Brigade, één van de vaste Amerikaanse brigades in Europa. De oprichting van nieuwe onderdelen werd al aangekondigd op de NAVO-top van 2022 in Madrid.

Bron: Stars and Stripes (John Vandiver)

VS en Saoedi-Arabië houden schietoefening tegen drones

14 september - De VS en Saoedi-Arabië hebben van 8 tot 12 september op het Saoedische Shamal-2 schietterrein voor de tweede keer een schietoefening gehouden tegen drones (unmanned aerial systems - UAS). De naam van de oefening is Red Sands Live Fire Exercise 23.2. Ingezet werd materieel van de Saoedische luchtverdediging en van Task Force 39 van US Army, een experimentele eenheid in het Midden-Oosten voor verdediging tegen drones. TF 39 maakt gebruik van een app die is gebaseerd op crowd-sourcing om de aanwezigheid van drones te detekteren. Ook maakt de taakgroep gebruik van een autonoom transportsysteem om munitie ter distribueren voor de op land gestationeerde wapensystemen. Bij deze oefening werden ook F-15s van de Saoedische luchtmacht en AH-64 Apache gevechtshelikopters van US Army ingezet om de drones te bestrijden. Op de grond waren Joint Terminal Attack Controllers  (JTACs) van de US Air Force en de Saoedische luchtmacht daarvoor actief.

De eerste editie van deze oefening werd afgelopen maart gehouden, de volgende keer is komend voorjaar.

Bron: Breaking Defense (Jaspreet Gill) 

Northern Command voert een operatie uit in het Poolgebied [UPDATE]

14 september - Special forces van het Northern Command van het VS-leger hebben in augustus een operatie uitgevoerd op St Lawrence eiland in de Beringzee, 80 km van het Russische vasteland. Het eiland hoort bij Alaska. De operatie werd ook uitgevoerd op Shemya eiland, dat een onderdeel is van de Aleoeten Archipel (eveneens grotendeels van de VS). Operatie Polar Dagger gaat vooral over de Amerikaanse capaciteit om lucht en zee in het Poolgebied in de gaten te houden. Special forces op land, zee en in de lucht moeten daarbij in de Beringzee samenwerken. Op Shemya is een vliegveld dat ook een link tussen de special forces en de conventionele krijgsmachtdelen kan vormen. Het draait er vooral om dat de militairen op de grond inlichtingen kunnen uitwisselen met de luchtmacht die ook luchtsteun moet leveren.

Dit was de tweede editie van Polar Dagger, uitgebreider dan vorig jaar. Het transportschip John P. Murtha (LPD 26) en de voor luchtsteun gespecialiseerde AC-130 van de luchtmacht waren nu ook betrokken.

Het Pentagon heeft in 2022 een speciaal bureau ingericht om een nieuwe arctische strategie te ontwikkelen. Het moet een antwoord zijn op de Russische reglementering van het toenemende scheepvaartverkeer via de Noordelijke Zeeroute (waar de VS het niet mee eens is) en de aandrang van China om een rol te gaan spelen in het Poolgebied.

Bron: Defense One (Patrick Tucker)

UPDATE: 22 september - Een team van de SEALS (speciale troepen van de marine) ingedeeld bij Naval Special Warfare Goup 2 nam deel aan de operatie en werkte samen met het transportdok Murtha om kritische infrastruktuur in de regio de beschermen. De SEALS vertrokken van de Murtha in snelboten op weg naar Shemya eiland, rond 1900 km vanaf Anchorage (Alaska). Daar voerden ze een patrouille uit over-the-beach (dus in het binnenland) om vervolgens per helikopter te vertrekken.  MH-60M Black Hawks helikopters van het 160ste Special Operations Aviation Regiment (landmacht) voerden deze exfiltratie uit.

Bron: Navy Times (Geoff Ziezulewicz)

Mobiel onderhoudspakket voor Reaperdrones in Europa

13 september - C4isnet bericht over een demonstratie van een mobiel lanceer- en onderhoudspakket voor MQ-9A Reaper drones op de Poolse vliegbasis Miroslawiec. Dit maakt het voor de Reaper gemakkelijker om bijvoorbeeld bij slecht weer uit te wijken naar een groot aantal bases. In Europa vliegt dit type drone vanuit twee vaste Europese bases: vliegbasis Larissa in Griekenland en de 71ste Air Base op vliegveld Campia Turzii in Roemenië. Van daaruit vinden verkenningen plaats aan de oostflank van de NAVO en boven de Zwarte en Baltische Zee.

Op de Poolse vliegbasis is de 12e Unmanned Aerial Vehicle Base van de Poolse luchtmacht gevestigd. Het personeel dat de Reapers bedient komt van de 435ste Contingency Response Group op de Duitse vliegbasis Ramstein.

Als in de toekomst een MQ-9 landt op de Poolse basis hoeft het onderhoudspersoneel alleen ingevlogen te worden omdat al het noodzakelijke materieel al aanwezig is. Dit pakket is het satellite launch and recovery package (SLR-P). Daarbij hoort een draagbaar kontrolestation, een karretje, een tractor om de drone naar een hangar te te rijden en middelen om bij te tanken. Bij ingewikkelder zaken zoals een lekke band of motorpech moet de drone worden vervoerd naar de thuisbasis. Het pakket maakt uitwijken bij slecht weer mogelijk, maar ook bijtanken van de drones dichter bij de frontlijn.

Bron: c4isrnet.com (Vivienne Machi) 

3e Infanteriedivisie VS nu ingezet in Oost-Europa

11 september - Het 2e brigadegevechtsteam van de 3e Infanteriedivisie US Army wordt ingezet in de Baltische staten en Polen om de oostflank van de NAVO te versterken. In het kader van de roulerende troepenmacht lossen ze de 4e Infanteriedivisie af. Behalve de brigade gaan ook soldaten mee van het hoofdkwartier, de artilleriebrigade en de ondersteunende brigade van de 3e divisie - in totaal 4500 militairen. Op 9 september heeft de brigade de kontrole overgenomen van Amerikaanse taakgroep in de Baltische Staten en Polen (nu taakgroep Marne geheten). De te bestrijken regio omvat ook de Suwalki Gap, de 65 km brede heuvelachtige strook die Polen scheidt van Litouwen, onder de rook van de Russische vestingstad Kaliningrad. De brigade moet in geval van oorlog deze korridor openhouden. Overigens kan de NAVO de Baltische staten nu gemakkelijker via zee versterken sinds Finland (en in de toekomst mogelijk ook Zweden) lid is. Kaliningrad heeft natuurlijk ook wel wapens die de zeeweg bestrijken.

De roulerende brigades vallen onder het Amerikaanse V Legerkorps dat een vooruitgeschoven commando in Oost-Europa heeft in het kader van de operatie European Assure, Deter and Reinforce (EADR).

Bronnen: Army Times (James Clark), Task and Purpose (Jeff Schogol)

Filipijnse en VS-marine zeilen samen door de zuid-Chinese Zee

4 september - Schepen van de Amerikaanse en de Filipijnse marine hebben voor het eerst samen gepatrouilleerd door de Zuid-Chinese zee in de Filipijnse Exclusieve Ekonomische Zone ten westen van het eiland Palawan, zo bericht het Westelijk Commando van de Filipijnse strijdkrachten. De geleide-wapen-destroyer van de US Navy Ralph Johnson (DDG 114, Zevende Vloot) en het Filipijnse geleide-wapen-fregat Jose Rizal (FF-150) beoefenden division tactics (DIVTACS) waarbij getraind wordt in samenwerking bij het varen in formatie en onder lastige omstandigheden.

Bronnen: Reuters (Karen Lema), Persbericht Zevende Vloot 

VS-leger wil haven in het noorden van de Filipijnen

31 augustus - Het VS-leger is volgens een verslag van persbureau Reuters van plan op een van de meest noordelijke eilanden van de Filipijnen een haven aan te leggen die tegenover Taiwan ligt. De plaats op de Bataneilanden ligt minder dan 200 km van de Taiwanese hoofdstad Taipei. Het water ertussen is een knelpunt voor het scheepvaartverkeer tussen de Stille Oceaan en de Zuid-Chinese Zee. De Chinese luchtmacht en marine komen hier regelmatig voorbij om vlootbewegingen te kontroleren.

De gouverneur van de eilanden heeft gevraagd om financiering door de VS voor de bouw van de haven om het mogelijk te maken vracht te lossen uit Manila tijdens ruwe zee in het moesson seizoen. De Filipijnen vormen een strategisch bevoorradingspunt in het geval van een Chinese invasie van Taiwan. Een basis zou eventueel ook Taiwanese gevechtsvliegtuigen kunnen huisvesten om het eiland te verdedigen tegen Chinese raketten. De Filipijnse mister van defensie Teodoreo heeft echter verklaard geen (militaire) samenwerking met Taiwan te willen.

Bron: The Defense Post (Joe Saballa) 

Israël gaat weer oefenen met de VS tegen Iran

30 augustus - Volgens het Israëlische televisiekanaal Channel 12 (overigens zonder bronvermelding) gaat het Israëlische leger (IDF) de komende maanden een aantal grote oefeningen met de Verenigde Staten houden waaronder één die een aanval op de nukleaire installaties van Iran moet simuleren.

In januari hielden de twee landen oefening Juniper Oak 2023, de grootste gezamenlijke oefening van de twee ooit. Een van de komende oefeningen moet Israël voorbereiden op een mogelijke frontale aanval van diverse kanten. Amerikaanse militairen zouden hiervoor een groot aantal Patriotraketten en andere onderscheppingssystemen meenemen.

Inmiddels wordt gewaarschuwd dat de paraatheid van de Israëlische luchtmacht afneemt door akties van reservisten, waaronder piloten, tegen de plannen van de regering om de rechterlijke macht te hervormen. De luchtmacht van de IDF steunt voor een groot deel op reservisten, net name piloten en hun trainers.

Bron: The Times of Israel (Emanuel Fabian)

Duitse marine gaat leiden in de Baltische Zee

30 augustus - De Duitse marine gaat in september een multinationale oefening in de Baltische Zee leiden om Estland en Letland te helpen tegen een veronderstelde Russische aanval. Northern Coasts wordt sinds 2007 jaarlijks gehouden, dit jaar van 9 tot 23 september voor de kust van Estland en Letland. Litouwen zal daarbij als buffer dienen tussen het operationele oefengebied en de enclave Kaliningrad. Aan de oefening doen 3200 militairen mee met 30 schepen, onderzeeërs en tot 15 stuks vliegend materieel plus amfibische formaties. Er komen vijf taakgroepen in aktie, twee permanente NAVO-eskaders, twee onder Duitse leiding waaronder één met vliegtuigen voor onderzeebootbestrijding en een amfibische groep onder leiding van de VS.

Een nieuw gecreëerd commandocentrum in Rostock in Duitsland, Germany Maritime Forces Staff,  zal de oefening leiden. Door de ondiepe Baltische zee varen dagelijks 2500 vrachtschepen, het is ook de belangrijkste bevoorradingsweg voor de NAVO naar Finland en de Baltische Staten, omdat de smalle landweg (bij Kaliningrad) in geval van een konflikt snel afgesneden kan worden.

Bron: Defense News (Sebastian Sprenger)

Saoedi-Arabië neemt het commando van taakgroepen in de Golf over

29 augustus - Voor het eerst sinds het herstel van de diplomatieke betrekkingen met Iran vijf maanden geleden heeft de Saoedische marine het bevel overgenomen over twee taakgroepen van de internationale coalitie in de Perzische Golf. Het betreft Combined Task Force 152 en Coalition Task Force Sentinel. Deze groepen werden tot nu toe gecommandeerd door respectievelijk Bahrein en Engeland.

CTF-152 is een van de vijf operationele formaties van de westerse coalitie Combined Marirtime Forces (CMF) met hoofdkwartier in Bahrein, die de maritieme situatie in de Golf moet beveiligen. De afzonderlijke Task Force Sentinel (elf landen) moet speciaal de situatie in de Straat van Hormoez en omgeving kontroleren, waar al het commerciële scheepvaartverkeer doorheen moet. De Verenigde Arabische Emiraten zouden volgens het artikel in Breaking Defense nog steeds lid zijn van de CMF, hoewel ze afgelopen mei hadden aangekondigd zich hieruit terug te trekken.

Bron: Breaking Defense (Agnes Helou)

 

Schrapt Rusland oefening ZAPAD?

28 augustus - Volgens het Britse ministerie van defensie heeft Rusland waarschijnlijk besloten de geplande grote oefening ZAPAD 23 van de gezamenlijke krijgsmachtdelen niet door te laten gaan. De oefening zou in september plaatsvinden. De vermoedelijke reden is dat er vanwege de oorlog te weinig troepen en materieel beschikbaar zijn om mee te doen.

De laatste ZAPAD was de editie van 2021 vond twee jaar geleden plaats aan de westflank van Rusland en Belarus op plaatsen dichtbij de grenzen van de EU zoals de vesting Kaliningrad, een exklave van Rusland die grenst aan Litouwen en Polen.

Bron: Reuters (Akanksha Khushi)

Een geheime afspraak aan de Pools-Oekraïense grens

26 augustus - Elf dagen geleden hebben hoge militairen van NAVO-landen een geheime bijeenkomst met de Oekraïense opperbevelhebber Zalushnyi belegd aan de grens tussen Polen en Oekraïne. Generaal Zalushnyi had volgens een artikel in The Guardian zijn complete kernteam meegenomen. De vergadering duurde vijf uur, het krijgsberaad  ging over het opnieuw uitzetten van een strategie voor de oorlog en vooral over het stagnerende tegenoffensief. Enkele dagen eerder had de Amerikaanse stafchef generaal Mark Milley er tijdens een telekonferentie met Zalushnyi volgens de New York Times op aangedrongen dat het offensief zou worden gekoncentreerd op één front in het zuiden.

Aanwezig van westelijke kant waren aan de grens onder meer de hoogste Europese NAVO-bevelhebber generaal Cavoli en de chef van de Britse defensiestaf admiraal Radakin. De aanwezigheid van de NAVO-commandant (een Amerikaan) suggereert een nauwere betrokkenheid van de alliantie met de oorlog dan tot nu toe. Cavoli kan zich echter beroepen op zijn dubbelrol als commandant van de Amerikaanse troepen in Europa. Radakin was van te voren in Kyiv geweest om gedurende 45 minuten te spreken met president Zelenskyi.

Bron: The Guardian (Dan Sabbagh)

Nieuw team van Poolse special forces voor maritieme infrastruktuur

23 augustus - Polen heeft een nieuw team van special forces gevormd om de kritieke maritieme infrastruktuur te beschermen tegen aanvallen door Rusland. Het wordt een onderdeel van de Formoza special forces eenheid van de marine. De te verdedigen objekten zijn onder meer een strategische gas terminal in de noordwestelijke haven Świnoujście en de Baltic Pipe pijplijn uit Denemarken. Het nieuwe gevechtsteam zal worden gevestigd in de kuststad Dziwnóv in het noordwesten. De omvang van de Poolse special forces wordt uitgebreid en ze worden uitgerust met moderne wapens.

De militaire eenheid Formoza (Jednostka Wojskowa Formoza) is de special forces tak van de marine, opgericht in 1975 als gespecialiseerde maritieme sabotagedivisie. Het hoofdkwartier is in de havenstad Gdynia.

Bronnen: Polskie Radio, Wikipedia: JW Formoza

Israëlisch radarbataljon speurt naar afvuurpunten

15 augustus - Een gespecialiseerd onderdeel van het Israëlische leger (IDF) is uitgerust met radars die in plaats van het Impact Point (inslagpunt) van een inkomende raket het Launch Point (afvuurpunt) van het vuur bepalen. Breaking Defense portretteert 611 Eagle Battalion (maakt deel uit van de 282ste Fire Brigade in Camp Yiftach in het noorden van Israël bij de Golanhoogvlakte en het Meer van Galilea). De kunst is om gegevens zo snel mogelijk door te geven aan andere eenheden die kunnen reageren met tegenmaatregelen (sensor to shooter). Het nog hogere niveau is het Noordelijke Commando met de Golani infanteriebrigade, de 7e en de 188ste Pentserbrigade. Dit is de legermacht die tegenover Hezbollah in Libanon staat. 611 Bataljon wordt ook ingezet bij de oorlogen met Gaza. De gebruikte radar is dezelfde als de Multi-Mission radars van de luchtmacht en is verbonden met het Iron Dome luchtverdedigingssysteem.

Bron: Breaking Defense (Seth J. Frantzman)

Bouwt China weer een startbaan in de Zuid-Chinese Zee?

15 augustus - Satellietbeelden laten zien dat China sinds een paar weken  bezig is op Triton eiland in de Zuid-Chinese Zee een betonnen strook aan te leggen die heel goed een startbaan zou kunnen worden. De baan lijkt niet langer dan 650 meter te worden bij een breedte van momenteel 15 meter. Dat zou hoogstens geschikt zijn voor vliegtuigen met een verkorte start- en landingsbaan (STOL) zoals die met turbopropmotoren en lichte vliegtuigen. Waarschijnlijker is misschien dat het gaat om een baan voor drones. Er wordt ook een cementfabriek gebouwd.

Triton is een klein eiland dat zonder kunstmatige verlenging in zee geen ruimte biedt voor een langere baan. Het is een deel van de Paracel archipel (Chinees: Xisha eilanden) in de Zuid-Chinese zee, een geheel van rond 30 eilanden en meer dan 100 riffen en zandbanken dat omstreden is tussen China en Vietnam. Tot nu toe was er op het eiland alleen een helikopterplatform en een haventje met een Chinees observatiestation (twee radarkoepels). Het ligt op 225 km van de Vietnamese kust.

Bron: The Drive - The War Zone (Thomas Newdick)

Een verrassende benoeming in de Turkse legerleiding

8 augustus - In de zomer vindt meestal de jaarlijkse stoelendans plaats in de Turkse generale staf. In elk geval is dit jaar volgens de Nordic Monitor (een oppositionele Turkse media-organisatie in Zweden) de benoeming van generaal Metin Gürak tot chef van de generale staf opvallend. Weliswaar was hij tot nu toe de plaatsvervanger voor deze funktie, maar het is voor het eerst dat een officier deze hoogste post vervuld zonder een eerder commando over een krijgsmachtdeel.

Gürak kreeg in 2011 voor het eerst bekendheid in het kader van de "Internet Memorandum" affaire waarbij werd onthuld dat de generale staf 42 desinformatie-websites exploiteerde, die gericht waren tegen de regering, de VS, de EU, Ngo's en minderheden zoals Armeniërs en Koerden, maar ook de Gülenbeweging. In die tijd was Gürak hoofd van de afdeling communicatie van de generale staf.

De generaal zou volgens de Nordic Monitor ook een dubbelzinnige houding hebben gehad tijdens de couppoging van 2016. De toenmalige chef-staf Hulusi Akar gaf hem enkele uren voor de couppoging begon opdracht naar een opleidingskazerne te gaan om geruchten over een coup te onderzoeken. Maar Gürak (toen commandant van het 4e Legerkorps) en commandant landmacht Salih Colak bleven daar passief terwijl ze zagen dat helikopters werden klaargemaakt voor aktie. In de nacht van de coup ratelden 36 tanks van 28ste Gemechaniseerde Divisie, die onder Güraks bevel stond door de straten van Ankara. Gürak stond op de bevelslijst van de coupplegers (zij het bij het medisch commando), maar werd aan de andere kant ook diezelfde nacht door de samenzweerders gedetineerd.

Rusland en China patrouilleren samen bij Alaska

5 augustus - Een gecombineerd eskader van de Chinese en Russische marine heeft eerder deze week een patrouille uitgevoerd in de buurt van de Aleoeten, een eilandenketen bij Alaska. Elf oorlogsschepen voeren in internationale wateren voorbij, ze bleven dus weg uit de Amerikaanse territoriale wateren. In de Beringzee tussen Alaska en Siberië werd aan onderzeebootbestrijding gedaan. Van Russische kant deden de grote onderzeebootjagers Admiral Tributs en Admiral Panteleyev, de geleide-wapen-korvetten Aldar Tsydenzhapov en Gremyashchiy en de middelgrote zeetanker Pechenega mee. De Chinese marine was vertegenwoordigd door de destroyers Qiqihar en Guiyang, de fregatten Tongling en Rizhao en het bevoorradingsschip Taihu.

De vloot werd geschaduwd door vier Amerikaanse destroyers, de John McCain, de Benfold, de John Finn en de Chung-Hoon en P-8 Poseidon maritieme patrouillevliegtuigen. Vorig jaar september was er een dergelijke Chinees-Russische patrouille bij Alaska met zeven schepen.

Bronnen: The Wall Street Journal (Michael R. Gordon, Nancy A. Youssef), Persbureau TASS, CBS News (Weijia Jiang, Eleanor Watson)

US Air Force teams voor snelle mobiliteit

4 augustus - Tijdens de Mobility Guardian 23 oefening van deze zomer in de Pacific heeft de Amerikaanse luchtmacht nieuwe Air Mobility Teams gemobiliseerd om op bases met alleen primitieve voorzieningen snel gevechtsvliegtuigen te kunnen stationeren. Deze teams bestaan voornamelijk uit personeel voor onderhoud van de vliegtuigen, luchthavendiensten en waar mogelijk een mecanicien voor voertuigen en expertise voor commandovoering. Eerder werden deze teams getest in Japan (van vliegbasis Yokota inzet naar Kanoya vorig jaar) en tijdens oefening Defender Europe in mei. Air Mobility Command in Illinois met twee Air Mobility Operations Wings kan rond 12 Air Mobiliy Teams aansturen. Deze teams moeten worden onderscheiden van de Contingency Response Units die zelf meer materieel meebrengen. De Air Mobility Teams moeten gebruik kunnen maken van vooruitgeschoven depots voor brandstof, vorkheftrucks en vrachtwagens die op diverse plaatsen in de Indopacifische ruimte aanwezig zijn.

Bron: Air and Space Forces Magazine (Greg Hadley)

Luchtdoelbrigade VS geactiveerd in Duitsland

2 augustus - De onlangs in Europa aangekomen 52ste Air Defense Brigade van de Amerikaanse landmacht heeft tijdens een ceremonie op de Katterbach kazerne in het Duitse Ansbach het commando overgenomen over Amerikaanse luchtverdedigingseenheden in Europa. Dit betreft het 5e bataljon van het 4e Air Defense Artillery Regiment (ADA - eveneens net aangekomen) en het 1ste bataljon van het 57ste Air Defense Artillery Regiment dat nog moet worden geactiveerd. Ook de 7e Engineering Brigade, een geniebrigade op het niveau van het legerkorps, is vorige week in Ansbach gereactiveerd (in 1991 waren ze in Duitsland gedeactiveerd).

De Amerikaanse luchtverdediging in Europa was de laatste tijd in handen van de 174ste Air Defense Artillery Brigade van de Nationale Garde uit Ohio, een reservisteneenheid op basis van roulatie. Deze wordt nu dus vervangen door een onderdeel met beroepsmilitairen.

Bron: Stars and Stripes (Michael Slavin) 

Dronebasis VS in Niger op non-actief (UPDATE-2)

1 augustus - Niger Air Base 201, de Amerikaanse dronebasis in Niger bij Agadez (kosten 110 miljoen dollar), kan momenteel geen drones laten vliegen boven Noord- en West-Afrika, omdat het luchtruim van Niger gesloten is na de coup van 26 juli. Er is daar sinds 2019 een startbaan van tegen de 2000 meter voor MQ-Reaper drones, transport- en gevechtsvliegtuigen. Er zijn momenteel 1100 Amerikaanse militairen in Niger. De basis Agadez is cruciaal om allerlei extremisten in de regio te bespieden. Behalve in Niger hebben de VS in Afrika zo'n basis alleen in Djibouti in het oosten. De situatie kan problemen opleveren voor grondoperaties van Operational Detachments Alpha (ODAs - special forces VS) en Franse troepen.

De Amerikaanse troepen (inclusief mariniers die de ambassade bewaken) worden echter niet zoals de burgers en een groot deel van het diplomatieke personeel geëvacueerd en hebben buiten de basis nog kontakten met het leger van Niger, dat ze voor een flink deel hebben opgeleid, de formele veiligheidssamenwerking is wel opgeschort. De Pentagonwoordvoerder aarzelt nog om de gebeurtenissen als coup te benoemen, omdat dit grotere gevolgen zou hebben voor de militaire bijstand aan het leger van Niger.

Bronnen: Task And Purpose (Jeff Schogol), Military-com (Konstatin Toropin)

UPDATE: 4 augustus - Niger heeft vijf militaire overeenkomsten met Frankrijk opgezegd die dateren van 1977 tot 2020. Een diplomatieke nota met deze inhoud zal worden verstuurd. Het Franse leger heeft tussen 1000 en 1500 militairen in Niger, die zich bezighouden met het bestrijden van opstandelingen.

Brom: Reuters (Boureima Balima, Abdel-Kader Mazou, Bate Felix) 

UPDATE-2: 8 september - Hoewel het luchtruim nu weer is geopend voor commercieel verkeer blijven de militaire dronevluchten "beperkt" volgens anonieme Amerikaanse woordvoerders bij de Voice of America. Een aantal Amerikaanse militairen zijn verplaatst van de basis bij de hoofdstad Niamey naar de noordelijke dronebasis 201 van de VS bij Agadez die dichter bij de inzetgebieden van de Sahel ligt. Die basis delen de VS (voor 20%) met het leger van Niger.

Gezamenlijk inlichtingencentrum van Australië en de VS (UPDATE)

30 juli - De VS en Australië hebben bekend gemaakt dat een gemeenschappelijk inlichtingencentrum (Combined Intelligence Centre - Australia) zal worden ingericht bij de Australische militaire inlichtingendienst Defence Intelligence Organisation (DIO) in Canberra. Vanaf 2004 zullen analisten van de Amerikaanse militaire inlichtingendienst (DIA) daar gaan werken en samen inlichtingenrapporten produceren voor beide legers. Officieel gaat het om "analyse van onderwerpen van gezamenlijk strategisch belang in de Indopacifische ruimte", maar medewerkers van beide betrokken diensten zeggen dat de nadruk zal liggen op de militaire voetafdruk van China in de regio. Ook de bewegingen van Rusland en Noord-Korea zullen wel gevolgd worden. De samenwerking werd geannonceerd na de 33ste editie van de Australisch-Amerikaanse Ministeriële Consultaties (AUSMIN), terwijl beide landen bezig zijn met de grote militaire oefening Talisman Sabre.

In Australië was vorig jaar enige reuring ontstaan toen het veiligheidsverdrag van China met de Solomon-eilanden als een verrassing kwam voor de Australiërs, hetgeen het Amerikaanse vertrouwen in de Australische inlichtingenkapaciteit in de Pacific ondermijnde.

Bron: ABC News Australië (Stephen Dziedzic)

UPDATE: 31 juli - Tevens is overeengekomen dat de VS en Australië samen gaan onderzoeken hoe de meest verafgelegen noordelijke Australische vliegbases Scherger op het schiereiland Cape York in Queensland en Curtin in het noorden van West-Australië kunnen worden uitgebreid en versterkt. Dat zijn nu 'kale' (bare) bases met alleen een landingsbaan en primitieve faciliteiten. Ze kunnen worden gemoderniseerd met brandstofopslag, platforms om meer en grotere Amerikaanse vliegtuigen te kunnen stationeren en bunkers voor munitieopslag. De grotere bases in het Noordelijk Territorium (Darwin en Tindal) worden al gereedgemaakt voor Amerikaanse troepenzendingen. Tindal moet volgende jaar ook B-52s van de US Air Force kunnen ontvangen.

* De vraag is of iedereen het eens is met deze oorlogsvoorbereidingen tegen China. Het artikel in The Times laat ook enkele critici aan het woord.

Bron: The Times (Bernard Lagan)

VS-mariniers krijgen Tomahawk kruisraketten

25 juli - Het Amerikaanse Korps Mariniers heeft op Camp Pendleton in Californië de eerste van drie Long-Range Missile (LMSL) batterijen geactiveerd die zijn uitgerust met kruisraketten. De 16 lanceerinstallaties per batterij zullen gebruik maken van een Mk.41 vertikaal systeem met elk vier raketten. Ze zijn ingedeeld bij het 11e Regiment Mariniers dat uiteindelijk in 2030 moet beschikken over een kompleet bataljon Tomahawks. De eenheid kompleteert de Tomahawks van de 3e Multi-Domain Task Force (MDTF) van de landmacht (US Army) voor het lange afstandsvuur van het Amerikaanse leger. Het precieze bereik van deze vanaf het land gelanceerde Tomahawks is niet bekend gemaakt, maar de standaard Tactical Land-Attack Missile (TLAM) versie van de Tomahawk wordt geacht 2400 km te kunnen vliegen met een lading van 450 kg.

De mariniers gaan deze kruisraketten meenemen bij hun Expeditionary Advanced Base Operations, dus naar vooruitgeschoven bases, in eerste instantie vooral in het Aziatische strijdtoneel. Denk aan schepen (vanaf het helikopterdek), kusten en eilanden als lanceerplaatsen.

Bron: USNI News (Aaron-Matthew Lariosa)

Militaire oefening EU in het najaar

25 juli - Van 16 tot 22 oktober zal in Spanje op een oefenterrein bij Cadiz een grote militaire oefening van de EU worden gehouden om de Europese kapaciteit voor krisisinterventie te testen. De oefening is onderdeel van de strategie van het Strategisch Kompas van de EU die in maart 2022 is afgekondigd. In het Kompas werd een snelle interventiekapaciteit van de EU gepland, waarbij de Unie op korte termijn 5000 militairen kan mobiliseren om aan belangrijke incidenten het hoofd te bieden.

De oefening MILEX23 gaat uit van een autonome Europese militaire operatie in een kustgebied in een omgeving van hybride dreigingen (dus niet alleen militair, maar ook op het gebied van propaganda, cyber, subversie e.d.). Militairen uit Spanje, Frankrijk, Hongarije, Italië, Roemenië, Oostenrijk en Ierland zullen een EU Gevechtsgroep (Battle Group) vormen onder auspiciën van de Europese Militaire Staf.

Bron: The Journal (Niall O'Connor)

De vliegbases van de Russische bommenwerpers

24 juli - De Tagesspiegel geeft een uitgebreid overzicht van de Russische steunpunten voor bommenwerpers. In de loop van de oorlog zijn de vliegtuigen ook af en toe verplaatst. De strategische luchtmacht is bedoeld om over lange afstand achter het front doelen te treffen, de vijandelijke troepen te dwingen zich te verplaatsen en ook voor verkenningen.

Rusland beschikt in totaal over 245 militaire vliegvelden, waarvan er momenteel 70 aktief zijn. 40 daarvan worden gebruikt voor deze oorlog, waarvan er slechts acht geschikt zijn voor strategische bommenwerpers. Die hebben een startbaan van 3,5 km nodig en een speciaal hoger platform voor de piloten om in te stappen.

De vliegbases die het dichtst bij de frontlijn liggen, Engels 2, Schaikowka (bij de grens met Belarus) en Olenya, zijn in 2022 gebruikt. Engels 2 was tot december het belangrijkst, maar na een Oekraïense aanval werden de meeste bommenwerpers vandaar verplaatst naar Olenya dat verder weg ligt. Aan het begin van het Oekraïense tegenoffensief is ook de vliegbasis Mozdok (ten noorden van de grens met Georgië) geactiveerd. Deze ligt dichterbij het oorlogsgebied, waardoor meer munitie kan worden meegenomen en de Oekraïense luchtafweer zou meer moeite hebben met aanvallen vanuit het zuidoosten.

Volgens de Military Balance van 2023 zou de Russische luchtmacht beschikken over 60 lange-afstand-bommenwerpers van het type Tu-95MS (NAVO: Bear H), 16 Tu-160 (Blackjack) en 66 Tu-22M-3 (Backfire C). Ze zijn allemaal ook nukleair in te zetten.

Bron: Tagesspiegel (Yulia Valova) 

VS-marine en mariniers oefenen voor een wereldoorlog

24 juli - Van 9 tot 18 augustus oefenen 25.000 militairen van US Navy en de Marines voor de tweede keer een gesimuleerd wereldwijde oorlog. Large Scale Exercise (LSE) 23 omvat 22 tijdzones, zeven vloten en zes regionale commando's van de VS. In actie komen zes vliegdekschepen (waarvan vier virtueel), drie parate amfibische groepen (twee virtueel) en 75 schepen (50 virtueel). Het idee is na te gaan hoe je gedecentraliseerd kunt optreden om geen opvallend doelwit te vormen voor vijandelijk vuur en tegelijkertijd elkaar wel kunt ondersteunen. Onder leiding van Fleet Marine Forces Atlantic wordt in feite een oorlog gevoerd met een Atlantisch en een Indopacifisch strijdtoneel. De eerste versie van deze oefening vond plaats in 2021. De oefening kent een opbouwfase met amfibische oefeningen (Bold Alligator en Dawn Blitz) en training voor eskaders van vliegdekschepen.

Bron: USNI News (Sam LaGrone)

VS sturen meer oorlogsschepen en mariniers naar de Perzische Golf (UPDATE-3)

21 juli - Het Pentagon stuurt de Parate Amfibische Groep (ARG) met de Bataan en de 26ste Marine Expeditionary Unit (MEU) naar de Perzische Golf. De ARG bestaat uit drie schepen, het amfibische aanvalsschip Bataan, het amfibisch transportdok Mesa Verde en het doklandingsschip Carter Hall. Een expeditionaire eenheid mariniers kan bestaan uit 2500 mariniers. De groep met de Bataan is eerder deze maand [op 10 juli]  uitgevaren van de havenstad Norfolk in de staat Virginia. De schepen worden ook wel afzonderlijk ingezet.

Afgelopen weken was al besloten de destroyer Thomas Hudner en een aantal F-35 en F-16 gevechtsvliegtuigen naar de Golf te sturen. Sinds een paar weken zijn daar ook A-10 vliegtuigen voor luchtsteun aan koopvaardijschepen. Het oplopen van de spanning heeft te maken met pogingen van Iran om twee olietankers in de buurt van de Straat van Hormoez in beslag te nemen, waarbij volgens de VS in één geval ook het vuur werd geopend. Volgens Iran waren ze bezig een gerechtelijk bevel uit te voeren, nadat de tanker (de Chevron) in aanvaring was gekomen met een Iraans schip. Ook de Amerikaanse geleide-wapen-destroyer McFaul, die te hulp schoot, speelde een rol bij dit incident. In het andere geval werd een Tanzaniaanse tanker beschuldigd van oliesmokkel.

Bron: Military Times (Lolita Baldor), Al-Monitor (korrespondent in Iran)

UPDATE: 26 juli - Een squadron (twaalf) F-35s van het 421ste Expeditionary Fighter Squadon uit Utah zijn nu aangekomen in het Midden-Oosten. Er zijn nu vier squadrons in het gebied van US Central Command, twee met F-16s, één met A-10s en één met F-35s.

UPDATE-2: 3 augustus - De VS overwegen bewapende mariniers [teams van 20 mariniers en matrozen] mee te laten varen op koopvaardijschepen in de Straat van Hormoez. Dit was zelfs in de periode van de 'tankeroorlog' met Iran in 1988 niet het geval. De amfibische groep met het aanvalsschip Bataan is inmiddels de Straat van Gibraltar gepasseerd op weg naar de Perzische Golf en bracht deze week een vlootbezoek aan Souda Bay op Kreta.

UPDATE 3: 7 augustus - Het eskader met meer dan 3000 mariniers en matrozen is gisteren aangekomen in de Rode Zee. Op de Bataan (LHD 50) zijn rond 25 gevechtsvliegtuigen (AV-8B Harriers) en helikopters (MV-22 Osprey tiltrotors) en enkele landingsvaartuigen aanwezig.