De vliegbases van de Russische bommenwerpers

24 juli - De Tagesspiegel geeft een uitgebreid overzicht van de Russische steunpunten voor bommenwerpers. In de loop van de oorlog zijn de vliegtuigen ook af en toe verplaatst. De strategische luchtmacht is bedoeld om over lange afstand achter het front doelen te treffen, de vijandelijke troepen te dwingen zich te verplaatsen en ook voor verkenningen.

Rusland beschikt in totaal over 245 militaire vliegvelden, waarvan er momenteel 70 aktief zijn. 40 daarvan worden gebruikt voor deze oorlog, waarvan er slechts acht geschikt zijn voor strategische bommenwerpers. Die hebben een startbaan van 3,5 km nodig en een speciaal hoger platform voor de piloten om in te stappen.

De vliegbases die het dichtst bij de frontlijn liggen, Engels 2, Schaikowka (bij de grens met Belarus) en Olenya, zijn in 2022 gebruikt. Engels 2 was tot december het belangrijkst, maar na een Oekraïense aanval werden de meeste bommenwerpers vandaar verplaatst naar Olenya dat verder weg ligt. Aan het begin van het Oekraïense tegenoffensief is ook de vliegbasis Mozdok (ten noorden van de grens met Georgië) geactiveerd. Deze ligt dichterbij het oorlogsgebied, waardoor meer munitie kan worden meegenomen en de Oekraïense luchtafweer zou meer moeite hebben met aanvallen vanuit het zuidoosten.

Volgens de Military Balance van 2023 zou de Russische luchtmacht beschikken over 60 lange-afstand-bommenwerpers van het type Tu-95MS (NAVO: Bear H), 16 Tu-160 (Blackjack) en 66 Tu-22M-3 (Backfire C). Ze zijn allemaal ook nukleair in te zetten.

Bron: Tagesspiegel (Yulia Valova) 

Rusland houdt oefening van strategische kernmacht (UPDATE)

9 december - Het Russische leger heeft vandaag een oefening gehouden van de strategische strijdkrachten. Daarbij vond volgens het ministerie van defensie onder meer een proeflancering vanuit een ondergedoken positie plaats van een RSM-54 Sineva intercontinentale ballistische raket (NAVO: SS-N-23A) met de nukleaire onderzeeër K-18 Karelia in de Barentszzee.
Daarnaast werd ook vanaf de kosmodroom Plesetsk in de oblast Archangelsk in het noordwesten van Rusland een intercontinentale ballistische raket RS-24 Yars (SS-29) gelanceerd.
Als derde onderdeel van de nukleaire triade schoten strategische bommenwerpers Tu-160 en Tu-95MS, die opstegen vanaf de vliegvelden Engels en Ukrainka, kruisraketten af op oefendoelen in de testgebieden Kura en Pemboi. Daarbij ging het om conventionele versies van de Kh-55 en Kh-101 subsonische strategische kruisraketten. De konventionele versie Kh-555 is ook in Syrië ingezet.
Bronnen: Associated Press, Tass, Newsweek (Tom O'Connor)
UPDATE: 12 december - Vandaag heeft de Russische onderzeeër K-551 Vladimir Monomakh van de Pacifische Vloot als slot van de oefening vier Bulava intercontinentale raketten afgevuurd vanaf een positie onder de zeespiegel in de Zee van Ochotsk. Het doelgebied van deze vorm van snelvuur lag in het Chiza schietterrein in de regio Archangelsk. Dergelijke nukleaire onderzeeërs van de Borei-klasse kunnen elk 16 Bulava raketten meenemen. In 2018 vuurde een van hetzelfde type ook al vier Bulava's af.
Bron: Associated Press (Vladimir Isachenkov)

Strategische bommenwerpers van de VS en Rusland actief (UPDATE)

29 april - In het kader van hun nieuwe "onvoorspelbare" inzet van strategische bommenwerpers heeft de Amerikaanse luchtmacht vorige week een B-1B Lancer van de 28ste Bomb Wing in Zuid-Dakota een rondvlucht van 30 uur naar Japan laten maken. Daar werd samen met zes F-16s van de USAF, zeven F-2s (F-16s van Japanse makelij) en 8 F-15s van de Japanse luchtmacht gevlogen boven het oefengebied Draughton Range bij Misawa.
Dit is het eerste voorbeeld van het nieuwe model voor de inzet van deze bommenwerpers in de Pacific (dynamic force employment), die de vroegere continuous bomber presence heeft vervangen. In Europa werd dat al eerder toegepast.
Op 21 april werd de B-1 (call sign HYPER21) gesignaleerd boven de Bering Zee bij het Russische schiereiland Kamtsjatka.
Het Russische ministerie van defensie heeft bekend gemaakt dat het vandaag twee Tu-160 nucleaire strategische bommenwerpers acht uur lang boven de Baltische Zee heeft laten vliegen in het internationale luchtruim. De Tu-160s werden een poos 'geëscorteerd' door Finse F-18s, Deense en Poolse F-16s en Zweedse Saab JAS 39 Gripens. De dag ervoor was bekendgemaakt dat twee Russische Tupolev Tu-22M3 strategische bommenwerpers vier uur boven de Barentszzee en de Noorse Zee hadden gepatrouilleerd
Bronnen: Military.com (Oriana Pawlyk), Reuters (Tom Balmforth)
UPDATE: 1 Mei - Twee B-1Bs van de Bomber Task Froce (BTF) van Strategic Command hebben onder gezamenlijke regie met Indo-Pacific Command een sortie uitgevoerd boven de Zuid-Chinese Zee. Op Guam werden op 1 mei in totaal vier B-1Bs gesignaleerd met 200 luchtmachtpersoneel. De laatste keer dat in deze regio B-1Bs werden ingezet was in 2017.
Bronnen: Air Force Technology, Guam Daily Post

Russische vliegbasis in Syrië uitgebreid

2 oktober - Vier jaar na het begin van de Russische militaire interventie in Syrië is bekend gemaakt dat de vliegbasis in Khmeimim (provincie Latakia) zal worden uitgebreid en vernieuwd. De tweede startbaan wordt opnieuw aangelegd zodat meer vliegtuigen kunnen worden bediend. De commandant van het gemengde Russische luchtmachtregiment dat hier gestationeerd is legt uit dat de vliegbasis al geschikt is voor bommenwerpers die geleide wapens afvuren. Vreoger moesten de strategische bommenwerpers Tu-95MS en Tu-160 om hun kruisraketten af te schieten vliegen vanaf de bases Mozdok en Olenya in Rusland zelf met eventueel bijtanken in de lucht.
Er zijn ook nieuwe hangars gebouwd om de Su-35 jachtvliegtuigen en de Su-34 bommenwerpers te beschermen tegen drone-aanvallen.
Momenteel heeft de Russische luchtmacht rond 30 stuks vliegend materieel op Khmeimim waaronder Su-35S, Su-34, Su-24 en helikopters Mi-35 en Mi-8, ongeveer hetzelfde aantal als in 2015.
Bron: Al-Monitor (Anton Marsadov)

Gebruik van Iskander in Syrië bevestigd

17 december - Het gebruik van de nieuwe 9K720 Iskander-M mobiele ballistische raket (NAVO: SS-26) voor de korte afstand in de Syrische burgeroorlog is bevestigd door de Russische vicepremier Borisov. Hij noemde ook de inzet van Tornado-G en Smerch multipele raketartilleriesystemen.
De supersonische Iskander heeft een bereik van 500 km en is de opvolger van de Scud en de Tocha-U. De raket kan ook nukleair worden geladen.
In Syrië zijn ook Tu-160 strategische bommenwerpers, Tu-22M3 en Tu-95 bommenwerpers voor het eerst gebruikt alsmede op schepen gestationeerde MiG-29K jachtvliegtuigen en Ka-52K helikopters.
Bron: Defence Blog

Rusland stuurt twee strategische bommenwerpers naar Venezuela voor oefeningen (UPDATE)

11 december - Twee Russische strategische bommenwerpers Tupolev Tu-160 en twee begeleidende vliegtuigen (een An-124 transportvliegtuig en een Il-62 passagiersvliegtuig) zijn gisteren geland in Caracas om samen met de Venezolaanse luchtmacht te oefenen. Hoe lang ze blijven is onduidelijk. De Tupolevs hebben nukleaire en conventionele kapaciteit (kruisraketten). Ze kunnen 12.000 km vliegen zonder bijtanken. In 2013 vlogen ook twee Tu-160s naar Venezuela (en naar Nicaragua). En in 2008 stuurde Rusland Tu-160s en een geleide-wapen-kruiser naar Venezuela.
In 2016 kocht Venezuela 24 Sukhoi-30 Russische jachtvliegtuigen van Rusland en sloot een overeenkomst voor de aanschaf van 53 Mi-24 gevechtshelikopters en 100.000 Kalasjnikovs.
Bronnen: AFP (Margioni Bermudez, Alexander Martinez), Defense Update
UPDATE: 12 december - Het Witte Huis heeft meegedeeld dat Russische vertegenwoordigers hebben meegedeeld dat de Tupolevs Venezuela overmorgen zullen verlaten en terug zullen gaan naar Rusland.
Bron: Reuters (Jonathan Landay)

Koncentratie van Russische vloot voor de Syrische kust

5 november - De Russische marine heeft momenteel een groot aantal schepen gekoncentreerd voor de Syrische kust voor een mogelijk offensief in Idlib. Het fregat Admiral Makarov met Kalibr kruisraketten is naar de Middellandse Zee gestuurd. Daar zijn al de fregatten Admiral Grigorovich, Admiral Essen en Pytlivy, het amfibische transportdok Nikolai Filchenkov en het geleide-wapen-korvet Vishny Volochek.
In augustus telde het Russische eskader in de Middellandse Zee tien schepen, de meeste uitgerust met de Kalibr. Ook twee onderzeeërs waren ingezet.
In september werd de door marine en luchtmacht samen oefening Ocean Shield gehouden met Tu-160 bommenwerpers en A-50 radarvliegtuigen.
Bronnen: Al-Masdar News (Leith Aboufadel), Reuters (Denis Pinchuk), TASS

Britse en Franse luchtmacht begroeten Russische nucleaire bommenwerpers

21 september - Engeland en Frankrijk hebben jachtvliegtuigen de lucht in gestuurd, omdat twee Russische Tu-160 nucleaire bommenwerpers in de buurt van Schotland kwamen. De Tu-160s gingen het Britse luchtruim niet binnen.
De militaire radarsystemen hadden gisteren een ongebruikelijk groot aantal nucleaire bommenwerpers zien opstijgen vanaf bases in het oosten van Rusland. Die werden gevolgd terwijl ze over Scandinavië naar de Noordzee vlogen. Het ging om drie Tu-160 supersonische bommenwerpers en drie Tu-95 propellervliegtuigen samen met tankvliegtuigen. Uiteindelijk werden alleen twee Tu-160s onderschept, waarna ze hun koers wijzigden. Dat ook Franse vliegtuigen hierbij waren betrokken maakt het incident volgens Business Insider uitzonderlijk.
Reuters meldde onlangs dat op Europese NAVO-vliegvelden rond 60 vliegtuigen gereed staan om het luchtruim van de NAVO-landen te verdedigen (Quick Reaction Alert - QRA).
Bron: Business Insider (Alex Lockie), Reuters (Robin Emmott)

Commandanten van Tweede en Zesde vloot komen bijeen in Napels (UPDATE 2)

30 augustus - De commandanten van de Zesde Vloot (Middellandse Zee) en de nieuw opgestarte Tweede Vloot (vanaf oostkust VS tot Noord-Atlantische Oceaan, mogelijk tot aan de Barents Zee) zijn vandaag op het Europese hoofdkwartier van de VS-marine in Napels bijeengekomen. Op de besloten vergadering kwamen de onderlinge taakverdeling en de reactie op de Russische vlootopbouw in de Middellandse Zee aan de orde.
Eveneens vandaag heeft het Russische ministerie van defensie bekend gemaakt dat vanaf 1 tot 8 september september in het oostelijk deel van de Middellandse Zee geoefend gaat worden met 25 oorlogsschepen en ondersteuningsschepen van de Baltische, Noordelijke en Zwarte Zeevloot en het flottielje in de Kaspische Zee en 30 vliegtuigen waaronder Tupolev Tu-160 strategische bommenwerpers, jachtvliegtuigen en maritieme patrouillevliegtuigen voor onderzeebootbestrijding. Een aantal van de schepen hebben Kalibr kruisraketten aan boord die eerder ook tegen Syrische doelen zijn gebruikt. De geleide-wapen-kruiser Maarschalk Ustinov zal de oefening leiden.
Bronnen: Stars and Stripes (Scott Wyland), Reuters (Tom Balmforth, Andrew Osborn)
AANVULLING:  Aan de Russische oefening doen ook Tu-142 en Il-38 vliegtuigen voor onderzeebootbestrijding plus Su-33 en Su-30SM jachtvliegtuigen mee.
UPDATE: 3 september - De VS-aanvalsonderzeeër Newport News (SSN 750) is de haven van Gibraltar binnengegaan voor een geplande logistieke stop. De nucleair aangedreven onderzeeër werd waargenomen in de buurt van de haven, waarbij een Spaanse douaneboot werd onderschept door een schip van de Defensiepolitie van Gibraltar toen ze de Newport News naderde.
Deze onderzeeër is bewapend met Tomahawk kruisraketten en hoort bij de Los Angeles-klasse, de ruggegraat van de Amerikaanse onderzeebootvloot.
Bron: Defence Blog (Dylan Malyasov)
AANVULLING: 29 augustus - Het vliegdekschip Harry S. Truman heeft iets meer een maand na zijn voortijdige terugkeer (in het kader van de 'onvoorspelbaarheid') de thuishaven Norfolk alweer verlaten om te worden opgewerkt in de Atlantische Oceaan. De Truman zal daar samenwerken met het vliegdekschip Abraham Lincoln dat op de Atlantische Oceaan heeft geoefend met de F-35 Joint Strike Fighter. Met de Truman gaan de geleide-wapen-kruiser Normandy en de geleide-wapen- destroyers Forrest Sherman en Arleigh Burke mee.
Bron: The Virginian Pilot (Courtney Mabeus)
UPDATE 2: 5 september - De 13e Marine Expeditionary Unit (MEU) op het amfibische aanvalsschip Essex (LHD 2) is kort geleden het operatiegebied van Central Command (Rode Zee, Perzische Golf, delen van de Indische Oceaan) en de Vijfde Vloot binnengegaan, voor het eerst met de F-35B aan boord. Voorlopig wordt geoefend voor de kust van Djibouti. Eerder was de MEU in Maleisië en Sri Lanka.
In de Golf maken de mariniers deel uit van de amfibische Task Force 51 van de Vijfde Vloot (TF51/5), die moet helpen de Straat van Hormoez open te houden. Bij het eskader van de Essex horen verder het amfibische transportdok Anchorage (LPD 23) en het amfibische doklandingsschip Rushmore (LSD 47). Het geheel vormt een Amphibious Ready Group.
Bronnen: Marine Corps Times (Shawn Snow), Defence Blog

Russische strategische bommenwerpers duiken op bij Alaska

16 augustus - In het kader van een oefening van de Russische luchtmacht zijn twee strategische bommenwerpers Tu-160 met nukleaire kapaciteit naar het meest oostelijke puntje van Rusland, het schiereiland Chukotka bij Alaska gevlogen. Dit is een vlucht van 7000 km vanaf hun thuisbasis bij Saratov in het zuidwesten van Rusland. Het was de eerste keer dat bommenwerpers naar Chukotka vlogen. Alaska ligt aan de overkant van de Beringstraat. Aan de oefening namen ook Tu-95 strategische bommenwerpers en tankvliegtuigen deel.
De Tu-95 Bear en de Tu-160 Blackjack zijn verschijningen uit de Koude Oorlog, maar de Tu-160 wordt vervangen door een gemoderniseerde versie. In april en mei werden twee Tu-95s door Amerikaanse F-22s en Canadese CF-18s onderschept bij Alaska.
Bronnen: Associated Press, The Cipher Brief (Kathleen Hicks)

Rusland kijkt naar bouw vliegbasis bij Syrisch-Turkse grens

21 januari - VS-bronnen van CNN zeggen dat ze gezien hebben dat een beperkt aantal Russische militairen een vliegveld bij Qamishli aan het verkennen zijn, mogelijk met het doel om de mogelijkheden van toekomstig gebruik vast te stellen. Het vliegveld ligt in de buurt van door Koerden gekontroleerd gebied in het noordoosten van Syrië.
Los daarvan doet AP verslag van een bezoek aan de Russische vloot in het oostelijk deel van de Middellandse Zee. Het vlaggeschip is de geleide-wapen-kruiser Varyag van de Pacifische Vloot en daarnaast is aanwezig de destroyer voor onderzeebootbestrijding Vice-Admiral Kulakov van de basis Sevoromosk op het schiereiland Kola. De kruiser is net zoals de kruiser Moskva die het schip heeft afgelost uitgerust met Fort luchtverdedigingsraketten voor de lange afstand, vergelijkbaar met het landsysteem S-300. De kruiser blijft dicht onder de kust om de Russische gevechtsvliegtuigen te beschermen.
Bronnen: CNN (Jamie Crawford), Associated Press (Vladimir Isachenkov)
UPDATE: 25 januari - Ook Rusland ontkent nu (net als de VS) een nieuwe basis op te zetten in Qamishli. De Russische luchtmacht vliegt vanuit de basis Hemeimeen in de kustprovincie Latakia. Ze voeren de laatste dagen tussen de zeventig en 100 missies per dag uit ter ondersteuning van het offensief van het Syrische leger tegen de rebellen. Lange-afstands-bommenwerpers Tu-22M3 vanaf Russisch grondgebied hebben de laatste drie dagen ook 18 operaties in Syrië uitgevoerd bij Deir el-Zour.
Bron: Associated Press (Vladimir Isachenkov)
26 januari -  Janes's Defence Weekly meldt dat de Tu-22M3s (Backfire) tussen 22 en 24 januari mogelijk hebben gevlogen vanaf de vliegbasis Mozdok in Zuid-Ossetië, die eerder in beeld was als steunpunt voor de operatie in Syrië. Beelden van een niet nader geïdentificeerde basis, die zijn verspreid door het Russische ministerie van defensie, laten acht van deze toestellen zien.
De vorige keer dat deze bommenwerpers aktief waren in Syrië was van 17 tot 20 november. Toen namen ook Tu-95MS en Tu-160 deel, die kruisraketten afvuurden. De bommen die de Tu-22M3s afwierpen waren ongericht.
De operaties deze keer waren gericht tegen een groot grondoffensief van ISIS (2000 strijders met pantservoertuigen).
Bron: Jane's Defence Weekly (Tim Ripley, Jermie Binnie)

Russische strategische bommenwerpers duiken op in Venezuela

28 oktober - Twee Russische strategische bommenwerpers voor de lange afstand zijn als onderdeel van een militaire oefening naar Venezuela gevlogen. De twee Tupolev Tu-160 waren opgestegen van de luchtmachtbasis Engels bij Saratov. De bommenwerpers kunnen nukleaire kruisraketten meenemen. Ze vlogen meer dan 10.000 km in 13 uur en landden op het vliegveld Maiquetia bij Caracas. In 2008 hadden ze dit ook al een keer vertoond. Er waren toen tevens marine-oefeningen in de Caribische Zee om de opkomst van Rusland als militaire mogendheid kracht bij te zetten.
Bron: Associated Press
UPDATE: 31 oktober - De Tupolevs zijn vandaag via het Caribisch gebied aangekomen in Nicaragua.