dinsdag 23 januari 2024

De militaire uitgaven van Europa exploderen

18 januari - Jürgen Wagner constateert bij Telepolis dat de militaire uitgaven van de EU-landen recordhoogten bereiken. De defensiebegrotingen van de Europese landen zijn van 236 miljard dollar in 2015 gegroeid naar 375 miljard in 2023. Ook de Europese Unie gaat de laatste jaren steeds meer geld uitgeven voor defensie ondanks het verbod in artikel 41-2 van het EU-verdrag om militaire uitgaven uit de EU-begroting te financieren. Deze bepaling wordt omzeild door de creatie van het Europese Defensiefonds (EDF) dat van 2021 tot 2027 met rond 8 miljard euro is gevuld voor multinationale projekten op het gebied van militair onderzoek en ontwikkeling. Omdat dit beschouwd wordt als Europese industriepolitiek, zou het niet onder 41-2 vallen.

Een tweede pot is de Europese Vredesfaciliteit die dient voor de financiering van militaire operaties van de EU en als bewapeningssteun voor bevriende regimes. Dit is geen onderdeel van de EU-begroting, maar wordt gevuld door bijdragen van de lidstaten, in totaal oorspronkelijk geraamd op 5,7 miljard euro tussen 2021 en 2027. Maar sinds de Russisch aanval op Oekraïne is het als financieringsinstrument voor de Oekraïense kant uitgedijd tot 12 miljard euro, en er is tot 2027 nog een verdere 20 miljard voorzien.

Nu komt daar nog het EU-munitieplan ASAP bij met 1,5 miljard euro uit de begroting en dezelfde som van de lidstaten tot 2025 (industriepolitiek). En verder een instrument ter versterking van de Europese wapenindustrie door middel van gezamenlijke aanschaf (EDIRPA) ter waarde van een half miljard euro uit de begroting.

Het grote geld moet echter komen van de EU-strategie voor de defensie-industrie (EDIS) en een Europees defensie-investeringsprogramma (EDIP). Die hadden in november moeten worden aangenomen, maar zijn vertraagd. De EU-commissaris Breton denkt aan een orde van grootte van 100 miljard. Hieruit zou militaire infrastruktuur betaald kunnen worden, maar bijvoorbeeld ook een EU-vliegdekschip. Dit kan worden gefinancierd door de Europese Investeringsbank. Pierre Haski ziet bij Worldcrunch nog twee beren op de weg: er moet ook na de Europese verkiezingen een meerderheid zijn voor de projekten en de landen moeten akkoord gaan met financiering via leningen.

De druk van een mogelijke nieuwe Trump-editie in het Witte Huis neemt echter toe. De Franse president Macron heeft duidelijk gemaakt dat in geval van een impasse hij 'versterkte samenwerking' gaat voorstellen, de vorming van een kopgroep buiten de Europese instituties. Volgens Haski is de Europese defensie een oud zeemonster dat nog nooit het daglicht heeft gezien: "Het is nu of nooit".

Bronnen: Telepolis (Jürgen Wagner), Worldcrunch (Pierre Haski)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten