VS gaan vijf vliegdekschepen inzetten in de Pacific

14 februari - De Verenigde Staten zijn van plan dit jaar bijna de helft van zijn vliegdekschepen in te zetten in het westelijk deel van de Stille Oceaan als vorm van machtsvertoon tegen China en Noord-Korea. In totaal heeft de US Navy elf van deze grote oorlogsschepen.

Op 5 februari is het vliegdekschip Lincoln uitgevaren van de thuishaven San Diego in Californië op weg naar de Pacific. De Washington zal naar verwachting de Reagan gaan vervangen met als lokatie Yokosuka in Japan. De Reagan moet terug naar de VS voor groot onderhoud. De Carl Vinson en de Theodore Roosevelt zijn respectievelijk gestationeerd op Guam en Hawaii en zullen in de regio blijven tot april en juni. Afgelopen maand oefenden ze samen met Japan in de Filipijnse Zee. De Carl Vinson was in januari in de Oost-Chinese Zee om daar te oefenen met Zuid-Korea en Japan.

Bron: South China Morning Post (Seong Hyeon Choi)

Noordelijke veiligheidspolitiek en strategie

4 februari - De Barents Observer heeft een uitgebreid artikel over de defensiepolitiek van de Noord-Europese landen na de ondertekening van drie bilaterale Defense Cooperation Agreements (DCA) met de VS door Denemarken, Finland en Zweden in december 2023. Noorwegen had in 2022 al een vergelijkbare overeenkomst met de VS gesloten, de Supplementary Defense Cooperation Agreement (SDCA). De overeenkomsten vormen de juridische basis voor voor de inzet van Amerikaanse troepen op hun grondgebied voor training, opleiding en andere activiteiten.

Deze vier landen hebben specifieke bases en installaties aangewezen voor (mede)gebruik door Amerikaanse strijdkrachten. Finland heeft 15 plaatsen aangewezen, Zweden 17, Denemarken drie en Noorwegen vier. Noorwegen heeft inmiddels acht extra plaatsen voorgesteld. In geen van deze landen is er tot nu toe een permanente VS-basis met een vaste bezetting. Groenland (vliegbasis Thule, tegenwoordig Pituffik Space Base) en IJsland (vliegbasis Keflavik, op basis van rotatie met andere NAVO-landen) hebben dat wel.

Het artikel gaat gedetailleerd in op de (geografische) beperkingen voor militair vliegverkeer van andere landen in de loop van de na-oorlogse geschiedenis. Het wijst er ook op dat Finland en Zweden al sinds tientallen jaren meedoen aan NAVO-oefeningen (zoals BALTOPS, Arctic Challenge, Trident Juncture). Wel is het zo dat Finland tot nu toe niet of nauwelijks strategische bomenwerpers van de VS (zoals B-52) heeft laten overvliegen of landen. Maar Finland staat sinds maart 2023 toe dat Amerikaanse spionagevliegtuigen RC-135 Rivet Joint vanaf de Britse basis Mildenhall langs de Fins-Russische grens vanaf de Finse Golf tot aan het Inarimeer (Lapland) vliegen. Overigens komen deze RC-135s onderweg ook over Nederland.

In maart 2024 zal de multinationale oefening Nordic Response worden gehouden met het accent op de noordelijke gebieden van Noorwegen, Zweden en Finland.

Bron: The Barents Observer (Erik Solli, Øvstein Solvang)

Opnieuw F-16s naar het Midden-Oosten (UPDATE)

5 februari - F-16 gevechtsvliegtuigen van de Nationale Garde van Washington DC (113e Wing, hun thuisbasis is in Maryland) zijn naar het Midden-Oosten gestuurd om de US Air force daar te versterken na een drone-aanval waarbij drie VS-soldaten werden gedood. De VS hebben inmiddels teruggeslagen met een massaal bombardement waarbij ook conventionele strategische B-1B Lancer bommenwerpers waren betrokken die tijdelijk opereerden vanuit Texas. Dit laatste vermoedelijk om te demonstreren dat de VS bereid zijn om hun zwaarste middelen in te zetten voor precisiebombardementen in andere werelddelen. In oktober waren ook al F-16s van het 119e Fighter Squadron van de Nationale Garde van New Jersey naar de regio gestuurd. Onduidelijk is of deze nu zijn vervangen. Volgens Military Times zijn er tot nu toe drie F-16 squadrons, twee A-10 Thunderbolt II squadrons (luchtsteun aan grondtroepen) en één F-15E Strike Eagle squadron naar Central Command gestuurd, dat verantwoordelijk is voor het Midden-Oosten.

Naast de dodelijke slachtoffers werden 41 leden van de Nationale Garde gewond bij de drone-aanval op het logistieke steunpunt Tower 22 aan de grens van Jordanië, Syrië en Irak. Tower 22 ligt op Jordaans grondgebied (Rukban, distrikt Rwaished) en ondersteunt het VS-garnizoen net over de grens in Syrië waar een klein aantal VS-troepen werken met lokale milities. In Tower 22 zelf zouden 350 VS-militairen zijn gelegerd van landmacht en luchtmacht. 

Bronnen: Military Times (Courtney Mabeus-Brown), Reuters (Idrees Ali, Phil Stewart)

AANVULLING: 13 februari - De meeste sinds half oktober door raketaanvallen gewonde Amerikaanse soldaten in het Midden-Oosten (130) lijden aan traumatisch hersenletsel (Pentagon).

Een militaire corridor vanaf de Noordzee naar de Oostflank

31 januari - Duitsland, Nederland en Polen gaan een militaire "modelcorridor" ontwikkelen, waarlangs troepen en materieel vanaf de Noordzeehavens (Rotterdam, Antwerpen, Hamburg) naar de Oostflank van de NAVO verplaatst kunnen worden. Hiertoe is gisteren een intentieverklaring ondertekend. Knelpunten zoals bruggen zullen worden aangepakt en bureaukratische beslommeringen over munitietransporten en gevaarlijke stoffen uit de weg geruimd. Er komt op het spoor prioriteit voor militair vervoer en minder regels en beperkingen voor militaire konvooien op de weg en aan de grenzen. Het plan valt onder het projekt voor militaire mobiliteit van de Permanente Gestruktureerde Samenwerking (PESCO) van de EU, dat wordt gekoördineerd door Nederland.

Hoofduitvoerder van de korridor wordt het ondersteuningscommando van de NAVO JSEC (Joint Support and Enabling Command) in Ulm (Baden-Württemberg), dat verantwoordelijk is voor alle troepenbewegingen van de NAVO in Europa.

Eerder deze maand heeft de EU besloten 38 projekten extra ter waarde van 807 miljoen euro te financieren voor het faciliteren van transporten van troepen en materieel. In de begrotingsperiode 2021-2027 gaat het nu totaal om 95 projekten voor 1,7 miljard euro.

Bronnen: Defense News (Rudy Ruitenberg), Ministerie voor defensie Bondsrepubliek   

VS-mariniers op zoek naar schepen

25 januari - Het Amerikaanse Korps Mariniers (USMC) heeft een tekort aan amfibische schepen waarmee ze naar verre kusten getransporteerd moeten worden. De produktie van nieuwe amfibische schepen in opdracht van het Pentagon dreigt te stagneren. In de Stille Oceaan hebben de mariniers nu al enkele keren gebruik gemaakt van de expeditionaire snelle transportschepen (EPF) van de marine om een deel van de mariniers van de 11e Marine Expeditionary Unit (MEU) te vervoeren naar oefengebieden. Ideaal is dat niet, want die schepen zijn niet speciaal ontworpen voor amfibische operaties (landingen). De rest van de eenheid moest per luchttransport reizen.

In het Midden-Oosten ligt nu de 26ste MEU met de groep parate amfibische schepen van de Bataan voor de kust van Israël. Die zijn daar vanaf juli en moeten binnenkort worden afgelost. Maar dan is er daarvoor geen parate groep amfibische schepen aan de Oostkust van de VS beschikbaar.

De snelle transportschepen en ook de expeditionaire drijvende bases van de marine missen enkele cruciale middelen bij de inzet met mariniers, zoals ondersteuning met vliegend materieel en munitieopslag.

Bron: Defense News (Megan Eckstein)

Duitsland krijgt een nieuw oorlogsplan

25 januari - Voor het eerst sinds het einde van de Koude Oorlog gaat Duitsland weer een oorlogsnoodplan opstellen. Het zogeheten Operationsplan Deutschland (OPLAN) moet al eind maart klaar zijn. Eind januari is in Berlijn een symposium gehouden met bijdragen van politie, civiele verdediging, rampenbestrijding (Technisches Hilfswerk) en de sektoren energie en logistiek. Het plan legt in een zeer geheim document van honderden bladzijden vast hoe in geval van oplopende spanning en bij een aanval op Duitsland moet worden opgetreden door civiele en militaire instanties en het bedrijfsleven. Het valt onder het Commando Territoriale Verdediging.

Het leger verwacht vier dreigingen: desinformatie en cyberaanvallen, spionage, sabotage door special forces of ongeregelde groepen en aanvallen met ballistische raketten. Deels vallen dit soort zaken beneden de drempel van Arikel 5 van de NAVO. De verwachting is niet direkt een tankslag in de Noord-Duitse Laagvlakte of een luchtlanding van Russische parachutisten, maar eerder aanvallen op het transport van NAVO-troepen naar de oostelijke flank, waaraan Duitsland steun verleent (Host Nation Support). De kleiner geworden Bundeswehr zal in sterkere mate een beroep doen op het partikuliere bedrijfsleven. Overigens bestonden daarvoor ook in de Koude Oorlog regelingen, zoals de mogelijkheid om bedrijfswagens te vorderen.

Bron: Deutsche Wirtschaftsnachrichten